Dự thảo mới: ngân hàng có nợ xấu từ 3% trở lên phải bán nợ cho VAMC

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân đối với Hồ sơ xây dựng Thông tư thay thế Thông tư 19/2013/TT-NHNN quy định về mua, bán và xử lý nợ xấu của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) và Thông tư 33/2016/TT-NHNN.

Việc xây dựng Thông tư mới nhằm cập nhật, thống nhất các nội dung đã được sửa đổi, bổ sung qua các văn bản trước đây gồm Thông tư số 14/2015/TT-NHNN, Thông tư số 08/2016/TT-NHNN, Thông tư số 09/2017/TT-NHNN, Thông tư số 32/2019/TT-NHNN và Thông tư số 03/2024/TT-NHNN. Đồng thời, dự thảo được chỉnh sửa để phù hợp với Nghị định mới về xử lý nợ xấu, dự kiến ban hành trong năm 2025, thay thế Nghị định số 53/2013/NĐ-CP.

Theo bảng so sánh do Ngân hàng Nhà nước công bố, tại Điều 21 Thông tư 19/2013/TT-NHNN (đã được sửa đổi, bổ sung), quy định về “bán nợ xấu theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước” nêu rõ: tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có tỷ lệ nợ xấu từ 3% trở lên so với tổng dư nợ tín dụng phải bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản. Trường hợp không thực hiện, Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý theo khoản 5 Điều 14 Nghị định 53/2013/NĐ-CP.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, định giá, kiểm toán độc lập, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản để bảo đảm tỷ lệ nợ xấu ở mức an toàn. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải gửi Công ty Quản lý tài sản hồ sơ đề nghị mua nợ theo quy định tại Điều 17 Thông tư 19. Việc mua, bán nợ được thực hiện theo trình tự, thủ tục tại Điều 18 của Thông tư này.

Theo dự thảo Thông tư thay thế, nội dung trên được chuyển sang Điều 23 – Bán nợ xấu theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước, với một số điểm sửa đổi đáng chú ý.

Cụ thể, dự thảo thay cụm từ “tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài” bằng “tổ chức tín dụng Việt Nam”. Theo đó, chỉ tổ chức tín dụng Việt Nam có tỷ lệ nợ xấu từ 3% trở lên so với tổng dư nợ tín dụng mới thuộc diện bắt buộc phải bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản.

Trường hợp tổ chức tín dụng Việt Nam không thực hiện việc bán nợ, Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định tại khoản 5 Điều 14 Nghị định …/2025/NĐ-CP (dự kiến thay thế Nghị định 53/2013/NĐ-CP).

Trên cơ sở kết quả thanh tra, định giá, kiểm toán độc lập, Ngân hàng Nhà nước có thể yêu cầu tổ chức tín dụng Việt Nam bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản để bảo đảm tỷ lệ nợ xấu ở mức an toàn và thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định pháp luật.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ khi nhận được yêu cầu của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng Việt Nam phải gửi Công ty Quản lý tài sản hồ sơ đề nghị mua nợ theo quy định tại Điều 18 của dự thảo Thông tư. Công ty Quản lý tài sản và tổ chức tín dụng Việt Nam bán nợ thực hiện trình tự, thủ tục mua, bán nợ theo Điều 21 của dự thảo.

Theo giải trình trong bảng so sánh, việc thay cụm từ này xuất phát từ lý do: chỉ có tổ chức tín dụng Việt Nam mới được Công ty Quản lý tài sản mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt. Công ty Quản lý tài sản chỉ được mua nợ xấu của tổ chức tín dụng liên doanh, tổ chức tín dụng 100% vốn nước ngoài và chi nhánh ngân hàng nước ngoài theo giá trị thị trường.

Ngoài ra, các điều khoản trích dẫn trong dự thảo cũng được sửa đổi để bảo đảm thống nhất với dự thảo Nghị định mới, đồng thời phù hợp với quy định pháp luật hiện hành về xử lý nợ xấu và hoạt động của VAMC.