Tại Hội thảo “Thị trường vàng Việt Nam: Thuận lợi và thách thức trong giai đoạn mới” do Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức chiều 24/11, ông Nguyễn Đức Lê – Phó Phòng Nghiệp vụ Quản lý Thị trường (Bộ Công Thương) cho biết mạng lưới kinh doanh vàng trang sức trong nước tuy rộng nhưng phân tán, với nhiều cơ sở nhỏ lẻ nằm rải rác trên cả nước.
Theo đại diện Bộ Công Thương, cơ quan quản lý Nhà nước hiện chưa thể thống kê đầy đủ số lượng các cơ sở nhỏ lẻ, đặc biệt là tại vùng sâu, vùng xa. Điều này không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý mà còn khiến nhiều doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh vàng hoạt động thiếu bài bản, thậm chí phát sinh cạnh tranh không lành mạnh.
Ông Nguyễn Đức Lê – Phó Phòng Nghiệp vụ Quản lý Thị trường (Bộ Công Thương)Thời gian qua, Bộ Công Thương và Cục Quản lý & Phát triển thị trường trong nước đã tăng cường kiểm tra thị trường vàng trang sức. Tuy nhiên, “góc khuất” lớn nhất nằm ở khâu kiểm định, khi chất lượng vàng chủ yếu do cơ sở tự công bố và không bắt buộc kiểm định, trong khi số lượng cơ sở thì khó thống kê đầy đủ.
“Qua kiểm tra, chúng tôi phát hiện nhiều sản phẩm có tuổi vàng không đồng nhất. Người tiêu dùng không thể so sánh chất lượng giữa các đơn vị, nhất là khi thị trường có vô vàn chủng loại như vàng Hàn Quốc, Thái Lan, Ý, vàng mỹ nghệ gắn đá quý, 18K, 24K…”, ông Lê cho biết. Ông cũng nhấn mạnh tình trạng khai báo sai chất lượng, sai trọng lượng sản phẩm vẫn diễn ra ở không ít cơ sở.
Không chỉ vậy, việc xác nhận nguồn gốc và truy xuất sản phẩm còn gặp nhiều hạn chế. “Câu hỏi đặt ra là có nên nhập vàng hay không? Nguồn cung hiện tại cho sản xuất vàng trang sức liệu đã đủ?”, ông Lê nêu vấn đề.
Theo ông, công tác kiểm tra đòi hỏi công cụ, phương pháp và kiến thức chuyên sâu về chế tác vàng, trong khi lực lượng QLTT không phải ai cũng am hiểu sâu lĩnh vực này. Điều đó khiến việc kiểm tra gặp khó, chủ yếu chỉ thực hiện khi có khiếu nại từ người tiêu dùng.
Trước thực trạng trên, ông Nguyễn Đức Lê cho rằng kiểm tra thị trường là yếu tố cần thiết để nâng cao năng lực của các doanh nghiệp kinh doanh vàng trang sức. Ông đề xuất: cần xây dựng khung pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật rõ ràng; ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc; tăng cường cơ chế giám sát rủi ro và năng lực kiểm định; minh bạch thông tin và có cơ chế bồi thường khi xảy ra rủi ro nhằm bảo vệ người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, đại diện Bộ Công Thương kiến nghị các doanh nghiệp nghiên cứu thành lập mô hình khu vực thí điểm kinh doanh vàng trang sức – theo dạng tuyến phố – với các tiêu chí về truy xuất nguồn gốc, công khai xếp hạng uy tín cửa hàng. Mô hình này sẽ tạo động lực đầu tư cho sản phẩm, nâng cao chất lượng và mở rộng lựa chọn cho người tiêu dùng.
Thông qua đó, Việt Nam có thể hình thành các thương hiệu vàng trang sức uy tín, nâng cao tiêu chuẩn sản phẩm và góp phần lành mạnh hóa thị trường vàng. Ông Nguyễn Đức Lê nhấn mạnh: mô hình thí điểm sẽ là nền tảng quan trọng để vàng trang sức Việt Nam hướng đến xuất khẩu, xây dựng thương hiệu quốc gia và vươn ra thị trường thế giới.
