Nhờ dễ trồng, ít sâu bệnh, quay vòng nhanh và phù hợp sản xuất hữu cơ, rau gia vị đang mở ra hướng đi mới trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại nhiều địa phương.
Vùng trồng rau thơm tập trung ở TDP La Xá, phường Hà Huy Tập (Hà Tĩnh) - Ảnh: Báo Hà Tĩnh
Loại rau quen thuộc nhưng không thể thiếu
Các loại rau gia vị vốn gắn bó mật thiết với bữa ăn của người Việt. Từ bát canh, đĩa thịt luộc đến món bún, phở, lẩu…, rau gia vị không chỉ làm dậy mùi, tăng vị mà còn góp phần tạo nên bản sắc ẩm thực từng vùng miền.
Tại các chợ truyền thống, rau gia vị luôn được bày bán phong phú. Mỗi loại thường được bó thành mớ nhỏ, giá chỉ 3.000 – 5.000 đồng, vừa đủ dùng cho từng bữa ăn. Dù giá trị mỗi mớ rau không lớn, song nhờ nhu cầu tiêu thụ thường xuyên, đây lại là nhóm cây trồng có đầu ra khá ổn định.
Không chỉ đóng vai trò “gia vị” cho món ăn, nhiều loại rau thơm còn được đánh giá cao về lợi ích sức khỏe, dễ trồng, dễ chăm sóc và phù hợp với mô hình canh tác sạch.
Thu nhập đều đặn từ những luống rau thơm
Những năm gần đây, tại nhiều địa phương ở Hà Tĩnh đã hình thành các vùng trồng rau gia vị chuyên canh. Điển hình là phường Hà Huy Tập, nơi diện tích trồng rau gia vị được mở rộng qua từng năm.
Hiện địa phương này có hơn 2,5 ha rau gia vị các loại như kinh giới, tía tô, húng quế… được trồng theo hướng hữu cơ. Rau chủ yếu tập trung tại các hộ gia đình và vùng trồng rau tập trung ở TDP La Xá, vừa phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh, vừa cung cấp cho các nhà hàng, chợ dân sinh.
Gắn bó với nghề trồng rau gia vị hơn 20 năm, bà Hường (phường Hà Huy Tập) cho biết, do rau thường được sử dụng ăn trực tiếp nên người trồng phải đặc biệt chú trọng khâu chăm sóc, tuyệt đối hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học.
Rau thơm vốn là những loại rau quen thuộc, không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam
Theo bà Hường, rau sau khi thu hoạch được gia đình mang ra chợ đêm và bán cho các nhà hàng trên địa bàn. Bình quân mỗi tháng, sau khi trừ chi phí, gia đình bà thu về khoảng 7 – 8 triệu đồng.
Không chỉ tại Hà Huy Tập, ở nhiều địa phương khác, người dân cũng mạnh dạn chuyển đổi những diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng rau gia vị, mang lại nguồn thu cao hơn so với nhiều loại rau màu truyền thống.
Tận dụng 700 m² đất vườn, bà Trần Thị Hà (xã Đức Thọ) trồng luân canh gối vụ các loại rau gia vị như tía tô tím, kinh giới…
Theo bà Hà, rau gia vị rất phù hợp với quy mô hộ gia đình. Rau thơm dễ trồng, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh. Chỉ khoảng 1 tháng là có thể thu hoạch lứa đầu, sau đó tiếp tục tưới nước, bón phân hữu cơ vi sinh, 20 ngày lại thu tiếp một đợt mới.
Giá bán rau gia vị hiện dao động 3.000 – 4.000 đồng/bó. Khi thị trường khan hàng, giá tăng cao, thu nhập mỗi ngày của người trồng có thể đạt trên 1 triệu đồng. Ngay cả khi giá xuống thấp, với khoảng 100 bó/ngày, người dân vẫn thu về 200.000 đồng, đủ đảm bảo chi phí sinh hoạt.
Dù không phải cây trồng mang lại lợi nhuận “đột biến”, rau gia vị được đánh giá cao nhờ thu nhập ổn định, ít rủi ro, chi phí đầu tư thấp và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Đây cũng là lợi thế phù hợp với xu hướng sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn.
Thực tế cho thấy, mô hình trồng rau gia vị đang góp phần đa dạng hóa cây trồng, nâng cao hiệu quả sử dụng đất và mở ra hướng đi bền vững cho nhiều hộ nông dân tại Hà Tĩnh trong quá trình chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp.