Ngành học cấp thiết, góp phần khai thác hiệu quả “lộc trời” từ biển
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gia tăng, ô nhiễm môi trường và tình trạng khai thác quá mức tài nguyên biển diễn biến phức tạp, nhu cầu về đội ngũ nhân lực am hiểu biển, có tư duy quản lý tổng thể và phát triển bền vững đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Việt Nam sở hữu đường bờ biển dài, giàu tiềm năng tài nguyên biển và hải đảo. Tuy nhiên, nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm chuyên môn sâu trong lĩnh vực này vẫn còn hạn chế. Trước yêu cầu thực tiễn đó, ngành Quản lý biển ra đời và từng bước khẳng định vai trò là một ngành học mang tính chiến lược, đáp ứng nhu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Quản lý biển đang là ngành học tiềm năng, cơ hội việc làm rộng mở. Ảnh minh hoạQuản lý biển là lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng các kiến thức liên ngành nhằm quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên biển một cách hiệu quả, bền vững. Chương trình đào tạo kết hợp giữa khoa học biển, kinh tế biển, luật biển, quy hoạch không gian biển, quản trị tài nguyên – môi trường và ứng dụng công nghệ thông tin trong nghiên cứu đại dương.
Sinh viên theo học ngành Quản lý biển được trang bị nền tảng kiến thức toàn diện về tài nguyên, môi trường và kinh tế biển. Chương trình học bao gồm các học phần như hải dương học, sinh thái biển, quản lý vùng bờ, luật biển quốc tế, biến đổi khí hậu, đánh giá tác động môi trường, quy hoạch không gian biển, viễn thám và phân tích dữ liệu môi trường.
Bên cạnh đó là các nội dung về kinh tế biển, logistics hàng hải, du lịch biển – đảo, quản lý rủi ro thiên tai. Hoạt động thực địa, khảo sát ven biển, nghiên cứu mẫu sinh vật và phân tích môi trường giúp sinh viên tăng cường kỹ năng thực hành và tiếp cận thực tiễn.
Hiện nay, số cơ sở đào tạo ngành Quản lý biển còn chưa nhiều, trong khi nhu cầu nhân lực ở lĩnh vực này khá lớn. Một số trường đang đào tạo gồm: Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam.
Ngoài ra, thí sinh cũng có thể lựa chọn các ngành học liên quan đến biển như Quản lý tài nguyên biển, Điều khiển và quản lý tàu biển tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQG Hà Nội), Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM… Ngành học này xét tuyển qua các tổ hợp phổ biến như A00, A01, B00, D01.
Cơ hội việc làm đa dạng, thu nhập ổn định
Cùng với định hướng phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ tài nguyên và môi trường, cơ hội nghề nghiệp của cử nhân ngành Quản lý biển được đánh giá khá rộng mở. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể làm việc tại các cơ quan quản lý nhà nước, viện nghiên cứu về biển, khí hậu, thủy sản và bảo tồn; các công ty tư vấn môi trường, tư vấn quy hoạch biển; doanh nghiệp du lịch biển – đảo, logistics hàng hải, năng lượng gió ngoài khơi, dầu khí…
Bên cạnh đó, sinh viên tốt nghiệp ngành Quản lý tài nguyên và môi trường biển – đảo có thể tiếp tục học lên trình độ cao hơn để tham gia giảng dạy tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp hoặc làm việc tại các viện, trung tâm nghiên cứu và đào tạo.
Theo ghi nhận từ thị trường lao động, mức thu nhập khởi điểm của sinh viên mới ra trường trong lĩnh vực cảng biển, hàng hải, logistics thường dao động khoảng 6–15 triệu đồng/tháng, tùy vị trí và đơn vị công tác.
Với những vị trí tại doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc các hãng tàu, công ty logistics lớn, mức thu nhập có thể cao hơn. Khi tích lũy từ 3–5 năm kinh nghiệm và đảm nhiệm các vị trí chuyên môn hoặc quản lý, thu nhập của cử nhân ngành Quản lý biển có thể tăng đáng kể.
Trên thực tế, ngành Quản lý biển cho phép người học đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, từ quản lý, tư vấn, nghiên cứu đến giảng dạy. Trong đó, định hướng nghiên cứu tài nguyên và môi trường biển đang được nhiều sinh viên lựa chọn.
Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh hội nhập quốc tế gắn với mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường biển, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực Quản lý tài nguyên và môi trường biển – đảo được dự báo sẽ tiếp tục gia tăng. Đây cũng chính là dư địa để ngành Quản lý biển mở ra nhiều cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp trong tương lai.
Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường là một trong những cơ sở đào tạo ngành này được nhiều sinh viên lựa chọn theo học. Ảnh: Tổng hợpKhông chỉ dành cho những bạn trẻ yêu biển và đam mê nghiên cứu, ngành họcnày còn phù hợp với những người quan tâm đến phát triển bền vững, mong muốn góp phần giải quyết các vấn đề môi trường toàn cầu và đóng góp cho chiến lược biển của quốc gia.
