Từ phần phụ bị bỏ quên đến mặt hàng có giá trị
Nhắc đến cây xuyên tiêu, đa số người tiêu dùng thường nghĩ đến quả – hay còn gọi là “hoa tiêu”, loại gia vị làm nên hương vị đặc trưng của nhiều món ăn Trung Hoa, đặc biệt là lẩu Tứ Xuyên. Thế nhưng, lá của loại cây này vốn bị xem là thứ bỏ đi lại sở hữu nhiều công dụng đáng chú ý và hiện đã trở thành mặt hàng được thu mua.
Theo Weixin tại Tứ Xuyên (Trung Quốc), lá xuyên tiêu có mùi thơm nồng đặc trưng. Người dân địa phương thường hái lá, phơi khô rồi gói trong vải để làm thành túi thơm. Khi đeo trên người, túi thơm này giúp xua đuổi muỗi, đặc biệt hữu ích vào mùa hè, an toàn cho cả trẻ nhỏ.
Không chỉ có quả dùng làm gia vị, lá xuyên tiêu vốn ít được chú ý lại trở thành mặt hàng có giá trị - Ảnh minh họa
Xua đuổi côn trùng, chống mọt và hỗ trợ sức khỏe
Không chỉ làm túi thơm, lá xuyên tiêu còn được sử dụng trong nhà bếp. Chỉ cần vài lá xuyên tiêu khô đặt trong thùng gạo có thể giúp ức chế sự phát triển của mọt gạo. Khi đun sôi với nước để ngâm chân, loại lá này giúp giảm mồ hôi chân, tạo cảm giác thư giãn và dễ chịu.
Lá xuyên tiêu cũng có thể thay thế quả xuyên tiêu trong nấu nướng. Sau khi rửa sạch và phơi khô, lá dùng như một loại gia vị tạo hương, giúp món ăn thơm và đậm đà hơn.
Không chỉ vậy, lá non xuyên tiêu còn được chế biến thành các món ăn như trứng chiên lá xuyên tiêu – món ăn được đánh giá là bổ dưỡng, có hương vị lạ miệng và hấp dẫn. Nhiều gia đình ở Tứ Xuyên còn dùng nước lá xuyên tiêu để tắm nhằm tăng cảm giác ấm cơ thể và cải thiện sức khỏe.
Giá bán cao vì nguồn cung hạn chế
Hiện nguồn cung mầm và lá xuyên tiêu Tứ Xuyên khá thấp. Thời gian thu hoạch ngắn, mỗi năm chỉ 1–2 vụ, năng suất thấp. Dù cây dễ chăm sóc và ít sâu bệnh, rủi ro thấp, nhưng sản lượng vẫn chưa đáp ứng nhu cầu.
Một số nông hộ tại Tứ Xuyên đã bắt đầu trồng xuyên tiêu trong nhà kính để chủ động thu hoạch lá quanh năm. Tuy nhiên, sản lượng chưa cao nên giá thị trường của mặt hàng này vẫn khá đắt: khoảng 40 Nhân Dân Tệ/kg (xấp xỉ 150.000 đồng) cho vụ đầu mùa; vụ thứ hai có thể rẻ hơn nhưng vẫn ở mức đáng kể.
Các ghi chép cổ cho thấy lá xuyên tiêu đã được sử dụng từ thời nhà Hán. Do thời gian thu hoạch ngắn và năng suất thấp, loại nguyên liệu này từng quý đến mức được dùng làm cống phẩm trong cung đình Trung Hoa.
Ngày nay, ngoài giá trị ẩm thực, lá xuyên tiêu còn được xem là một loại thảo dược với nhiều lợi ích như hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau và cải thiện một số vấn đề sức khỏe khác. Tuy vậy, các chuyên gia khuyến nghị việc sử dụng xuyên tiêu nên được thực hiện cẩn thận, đúng liều lượng và có hướng dẫn của người có chuyên môn.