Ông Lê Ngọc Lâm, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), cho biết mặt bằng lãi suất ở Việt Nam hiện ở mức thấp so với khu vực và thế giới, là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp mở rộng đầu tư, nhất là khi Ngân hàng Nhà nước hiện không giới hạn room tín dụng.
Phát biểu tại Diễn đàn Kinh doanh 2025: Xoay trục Tăng trưởng do Forbes Việt Nam tổ chức, ông Lâm cho rằng các ngân hàng đang tích cực tìm kiếm những dự án và doanh nghiệp có phương án sản xuất – kinh doanh khả thi để giải ngân. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã nới lỏng chính sách tín dụng, mở rộng cơ hội tiếp cận vốn cho khu vực doanh nghiệp.
Theo ông Lâm, BIDV là ngân hàng có quy mô tín dụng lớn nhất hệ thống, luôn ưu tiên dành nguồn vốn cho doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là những doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng. Ngân hàng triển khai nhiều gói tín dụng ngắn, trung và dài hạn nhằm hỗ trợ đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất và gia tăng khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
Tuy nhiên, ông Lâm cũng chỉ ra “nút thắt” tồn tại lâu nay: để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp phải đầu tư trước để được đánh giá năng lực, trong khi ngân hàng lại khó giải ngân khi chưa có hợp đồng đầu ra rõ ràng. Theo ông, cần có quỹ bảo lãnh của Chính phủ hoặc cơ chế hỗ trợ riêng để doanh nghiệp đủ điều kiện vay vốn đầu tư, tham gia chuỗi cung ứng quốc tế.
“Các ngân hàng đều rất mong muốn được cho vay, được tài trợ vốn. Nhiều doanh nghiệp nói khó tiếp cận vốn khiến chúng tôi khá ngạc nhiên, vì hầu hết ngân hàng hiện nay đều đang muốn tăng trưởng tín dụng”, Tổng Giám đốc BIDV nói.
Ông Lê Ngọc Lâm, Tổng Giám đốc BIDV. (Ảnh: Forbes)Ông Lâm cho rằng để tiếp cận được vốn ngân hàng, doanh nghiệp cần tập trung vào bốn yếu tố cốt lõi: năng lực tài chính vững, hệ thống quản trị minh bạch, chiến lược kinh doanh khả thi và tuân thủ các tiêu chuẩn ESG trong phát triển bền vững. “Nếu doanh nghiệp minh bạch và có phương án cụ thể, ngân hàng hoàn toàn có thể tin tưởng tài trợ vốn”, ông khẳng định.
BIDV hiện là một trong những ngân hàng có nhiều kinh nghiệm cho vay các dự án đầu tư hạ tầng và xây lắp, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông và năng lượng. Nhiều khoản vay của BIDV có thời hạn lên tới 15–20 năm, đáp ứng yêu cầu vốn lớn và dài hạn của nhà đầu tư.
Ngân hàng huy động nguồn vốn dài hạn thông qua phát hành trái phiếu, vay vốn nước ngoài và nhiều kênh khác. Tuy nhiên, ông Lâm cho biết việc cung cấp các khoản vay ưu đãi như kỳ vọng của doanh nghiệp là khó khăn, vì ngân hàng phải hoạt động theo cơ chế thị trường và đảm bảo cân đối giữa nguồn huy động và cho vay.
Để khuyến khích đầu tư vào hạ tầng, ông đề xuất cần có thêm cơ chế đồng hành từ phía Nhà nước. “Hiện cơ chế PPP đã rõ ràng hơn nhiều. Trong một dự án, phần vốn ngân sách nhà nước, vốn tự có của doanh nghiệp và phần huy động từ ngân hàng đều được tính toán cụ thể. Các ngân hàng có thể kiến nghị điều chỉnh tỷ lệ vốn nhà nước hỗ trợ nếu cần để đảm bảo cân đối trả nợ”.
Ông Lâm cũng cho biết một số dự án BOT giao thông đã được Nhà nước áp dụng cơ chế bảo lãnh doanh thu, tức nếu doanh thu thực tế thấp hơn phương án tài chính, Nhà nước sẽ bù phần chênh lệch để đảm bảo khả năng trả nợ ngân hàng. “Đây là cơ chế giúp nhà đầu tư và ngân hàng yên tâm hơn khi cấp tín dụng cho các dự án hạ tầng lớn”, ông phân tích.
