Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh doanh 2025: Xoay trục Tăng trưởng do Forbes Việt Nam tổ chức mới đây, ông Từ Tiến Phát, Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB, cho biết vấn đề “đau đầu” nhất của các ngân hàng hiện nay là biên lợi nhuận ngày càng mỏng.
Giải thích rõ hơn, ông Phát cho rằng, trong lĩnh vực ngân hàng, công chúng thường thấy trên báo chí những con số lợi nhuận hàng năm lên tới 20.000-30.000 tỷ đồng, tưởng là rất lớn, nhưng thực tế lại rất nhỏ so với tổng tài sản của ngân hàng.
“Hiện nay, ACB cũng rất đau đầu khi các ngân hàng lớn cho vay với lãi suất rất thấp, khiến các ngân hàng như ACB buộc phải ‘đu theo’. Biên lợi nhuận vì vậy càng lúc càng mỏng. Nó tạo thành một vòng xoáy: khi biên lợi nhuận giảm, doanh nghiệp phải mở rộng thị trường, mở rộng phân khúc, mở rộng khách hàng đồng nghĩa chấp nhận rủi ro cao hơn. Nếu không đủ bình tĩnh, việc kiểm soát rủi ro sẽ gặp nhiều vấn đề”, ông Phát phân tích.
Ông Từ Tiến Phát - Tổng Giám đốc ACB Vấn đề thứ hai, theo Tổng Giám đốc ACB, là đầu tư công nghệ. Ông cho biết chuyển đổi số đồng nghĩa với việc phải thay đổi và đầu tư hạ tầng công nghệ. Tuy nhiên, nếu đầu tư sai hướng, công nghệ đó có thể trở thành “legacy” - gánh nặng trong tương lai, nhất là với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
“Tại ACB, chúng tôi rất thận trọng trong từng bước đầu tư, luôn làm việc chặt chẽ với các công ty tư vấn. Nhưng tôi có một khẩu hiệu: phải cảnh giác với tư vấn. Vì sao? Bởi nhiều khi, tư vấn có trách nhiệm giúp doanh nghiệp phát triển, nhưng câu chuyện công nghệ và chuyển đổi số lại cực kỳ phức tạp, không chỉ dừng ở công nghệ”, ông nói.
Ông Phát gọi đây là “cái bẫy của chuyển đổi số”, mà cả doanh nghiệp lớn lẫn nhỏ đều có thể rơi vào. Ông dẫn chứng, có doanh nghiệp đầu tư hàng triệu USD vào hệ thống CRM (quản trị quan hệ khách hàng), kỳ vọng tăng hiệu quả bán hàng và chăm sóc khách hàng. Nhưng thực tế, nhân viên lại nhập dữ liệu đối phó, khiến hệ thống đầy “rác”, trong khi doanh nghiệp vẫn phải trả chi phí 20–30 USD mỗi user/tháng.
“Rõ ràng đây là một cái ‘bẫy’, không những không thúc đẩy được chuyển đổi số mà còn làm chậm lại quá trình này”, ông Phát nhận định.
Một ví dụ khác, theo ông, là việc doanh nghiệp đưa công nghệ vào tự động hóa quy trình mà không rà soát kỹ trước. Sau khi áp dụng, khách hàng lại phàn nàn về trải nghiệm kém, do quy trình gốc vốn đã có “điểm nghẽn”. “Chúng ta không nên vội vàng áp dụng công nghệ nếu chưa hiểu rằng bước chuyển đổi đầu tiên phải là quy trình và thủ tục, sau đó mới đến công nghệ”, ông khuyến nghị.
Ông Phát chia sẻ thêm, ACB đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng mỗi năm cho hoạt động chuyển đổi số và công nghệ thông tin. Sau 5 năm, tổng tài sản và quy mô tín dụng của ngân hàng tăng gấp đôi, lợi nhuận tăng 2,5 lần, nhưng số lượng nhân sự chỉ tăng 10%.
“ACB hiện có khoảng 14.000 nhân viên và 6-7 triệu khách hàng. Mỗi ngày, hàng trăm con bot tự động thực hiện gần như toàn bộ tác vụ. Đó chính là minh chứng rõ nhất cho hiệu quả của chuyển đổi số”, ông nói.
Tổng Giám đốc ACB nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu hướng bắt buộc, nhưng con người mới là yếu tố dẫn dắt, chứ không phải công nghệ. “Đừng để rơi vào bẫy chuyển đổi số hay bẫy công nghệ”, ông Phát lưu ý.
Theo ông, có ba yếu tố then chốt để chuyển đổi số thành công: Thứ nhất, vai trò định hướng và dẫn dắt của CEO, người đứng đầu doanh nghiệp. Thứ hai, người ứng dụng công nghệ phải hiểu sâu về kinh doanh. Thứ ba, cần có sự đồng thuận từ toàn bộ nhân sự, đảm bảo các quy trình vận hành đúng như tổ chức mong muốn.
“ACB đã triển khai chuyển đổi số hơn 10 năm, đặc biệt được đẩy mạnh trong 5 năm gần đây với chi phí đầu tư lớn, nhưng hiệu quả thu được hoàn toàn xứng đáng”, ông Từ Tiến Phát khẳng định.
