Đề án đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đường sắt Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2045 được Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký phê duyệt trong Quyết định số 2230/QĐ-TTg vào tháng 10/2025. Đây là tiền đề quan trọng giúp ngành đường sắt chuẩn bị đủ nhân lực để bước vào giai đoạn hiện đại hoá hạ tầng để vận hành các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao trong tương lai.
Đề án là bước đi quan trọng chuẩn bị nhân lực cho kỷ nguyên đường sắt tốc độ cao. Ảnh minh hoạĐào tạo khoảng 70.000 chuyên gia, kỹ sư khai thác, vận hành đường sắt
Nguồn nhân lực đường sắt chuẩn bị để phát triển, đào tạo theo đề án dự toán khoảng 70.000 người, đa dạng trình độ. Trong đó, sau đại học ước đào tạo khoảng 2000 người gồm tiến sĩ và thạc sĩ, đại học đào tạo khoảng 18.000 người, cao đẳng đào tạo khoảng 30.000 người, trung cấp đào tạo khoảng 20.000 người.
Chương trình, cơ cấu đào tạo sẽ được phân bổ dựa trên các nhóm chuyên môn kỹ thuật. Trong đó, 12.300 kỹ thuật xây dựng công trình đường sắt, 21.400 kỹ thuật xây dựng, 9.300 kỹ thuật thông tin - tín hiệu đường sắt, 7.600 kỹ thuật hệ thống điện và năng lượng, nhân sự đầu máy - toa xe 8.000 người, nhân sự kinh tế xây dựng và kinh tế vận tải đường sắt 2.100 người, nhân sự khai thác vận tải đường sắt là 9.300 người.
Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho vận hành, khai thác và bảo trì, cơ cấu khoảng 40.000 người. Đường sắt quốc gia là 5000 người, đường sắt tốc độ cao là 13.800 người, đường sắt đô thị là khoảng 21.200 người.
Đề án sẽ định hướng, tiếp tục bồi dưỡng, đào tạo, bổ sung nhân sự đáp ứng nhu cầu khai thác các dự án đường sắt mới, đặc biệt là tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tầm nhìn đến năm 2045.
Bên cạnh đó, theo đề án, Việt Nam cũng sẽ phấn đấu hình thành một số trung tâm đào tạo và thực hiện chuyển giao công nghệ đường sắt hiện đại. hợp tác quốc tế, phấn đấu trở thành trung tâm đào tạo của khu vực.
Triển khai 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm
Đề án đã xác định 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển, thực hiện hóa mục tiêu trên.
Đầu tiên, hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực, đồng bộ quy hoạch phát triển mạng lưới đường sắt quốc gia.
Hai là tăng cường năng lực cho các cơ sở đào tạo và nghiên cứu, liên kết các trường, viện có chương trình đào tạo chuyên sâu, theo tiêu chuẩn quốc tế.
Ba là tập trung đào tạo, bồi dưỡng nhân lực chất lượng cao đảm bảo các vị trí chuyên gia, kỹ sư vận hành khai thác, bảo trì hệ thống đường sắt hiện đại.
Bốn là, đầu tư nguồn nhân lực nghiên cứu, ứng dụng, tiếp nhận và giữ vai trò làm chủ công nghệ đường sắt, phục vụ chuyển giao công nghệ, phát triển công nghệ đường sắt.
Năm là tăng cường hợp tác quốc tế, liên kết đào tạo với quốc gia phát triển về chuyên ngành như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, nắm được kiến thức lĩnh vực, công nghệ, chuẩn đào tạo tiên tiến.
Sáu là đa dạng hóa nguồn đầu tư, hợp tác bằng mô hình PPP để đào tạo, phát triển nhân lực.
Để chiến lược phát triển hạ tầng giao thông hiện đại đạt được mục tiêu thành công, theo Đề án thì nhân lực chính là yếu tố cốt lõi, then chốt quyết định. Phát triển đội ngũ, nguồn nhân lực chất lượng, sẽ giúp đảm bảo an toàn, hiệu quả và năng suất khi vận hành các công trình đường sắt, giúp nhanh chóng đưa ngành đường sắt Việt Nam đến với mục tiêu trở thành một trong những trụ cột trong hệ thống giao thông hiện đại vào giữa thế kỷ XXI.
