Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khẳng định, việc thanh toán khi mua vàng bằng thẻ tín dụng, ví điện tử hay phiếu quà tặng không đáp ứng quy định của Nghị định 232/2025/NĐ-CP.
Từ ngày 10/10/2025, mọi giao dịch mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên trong ngày đều bắt buộc thực hiện thông qua tài khoản thanh toán ngân hàng, nhằm tăng tính minh bạch và ngăn chặn rửa tiền.
Siết chặt quy định để chống “lách luật” và dòng tiền ngầm
Theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 10/10, mọi giao dịch mua hoặc bán vàng trị giá từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thanh toán qua tài khoản thanh toán mở tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Quy định này được đánh giá là bước tiến lớn trong việc kiểm soát thị trường vàng, giúp hạn chế các hoạt động rửa tiền, chuyển dòng tiền ngầm và tăng cường truy vết giao dịch. Đây cũng là một trong những thay đổi quan trọng của Nghị định 232 – văn bản sửa đổi Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, sau hơn 13 năm áp dụng.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số doanh nghiệp kinh doanh vàng như DOJI, PNJ vẫn bày tỏ thắc mắc về cách hiểu “20 triệu đồng trong ngày”. Liệu đây là giá trị của một giao dịch riêng lẻ hay là tổng cộng các giao dịch trong cùng ngày?
Theo đại diện DOJI, việc xác định “mức 20 triệu đồng trong ngày” có thể phát sinh vướng mắc, bởi khách hàng hoàn toàn có thể chia nhỏ nhiều giao dịch giá trị thấp để tránh phải chuyển khoản.
Trước vấn đề này, NHNN khẳng định quy định đã rất rõ: mức giá trị 20 triệu đồng “trong ngày” là tổng giá trị các giao dịch mua hoặc bán của cùng một khách hàng, nhằm tránh tình trạng “lách luật” bằng cách chia nhỏ giao dịch để thanh toán tiền mặt.
Không được thanh toán bằng thẻ tín dụng, ví điện tử hay voucher
Một câu hỏi khác được các doanh nghiệp đặt ra là liệu thanh toán bằng thẻ tín dụng, ví điện tử hoặc qua bên trung gian thanh toán có được coi là hình thức “thanh toán qua tài khoản” hay không.
Theo NHNN, căn cứ Luật Các tổ chức tín dụng 2024, tài khoản thanh toán là tài khoản không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài, dùng để thực hiện các dịch vụ thanh toán do ngân hàng cung ứng.
Như vậy, các hình thức thanh toán không thực hiện trực tiếp từ tài khoản thanh toán bao gồm thẻ tín dụng, ví điện tử, phiếu quà tặng hoặc thanh toán qua sàn thương mại điện tử, dịch vụ giao hàng thu hộ (COD) đều không phù hợp với quy định của Nghị định 232/2025.
Điều này đồng nghĩa, nếu khách hàng mua vàng từ 20 triệu đồng trở lên trong ngày mà thanh toán bằng các hình thức trên, giao dịch sẽ bị coi là không hợp lệ.
Một số doanh nghiệp kinh doanh vàng như DOJI, PNJ bày tỏ thắc mắc về cách hiểu “20 triệu đồng trong ngày”.Tăng minh bạch, giảm rủi ro rửa tiền trong thị trường vàng
Một thực tế phổ biến trên thị trường thời gian qua là do nguồn cung vàng khan hiếm, nhiều doanh nghiệp thu tiền trước rồi hẹn ngày trả vàng, thậm chí kéo dài từ 1 đến 3 tháng. Một số ngân hàng thương mại cũng đề nghị NHNN cho phép doanh nghiệp thu tiền đặt cọc hoặc phong tỏa tiền của khách hàng khi giao dịch “spot” nhưng chưa có đủ vàng vật chất để giao ngay.
Về vấn đề này, NHNN cho biết, việc thu tiền, giao nhận vàng giữa doanh nghiệp hoặc ngân hàng thương mại và khách hàng phải được thực hiện theo đúng hợp đồng mua bán và quy định pháp luật hiện hành. Cơ quan quản lý không cho phép doanh nghiệp thu tiền trước rồi “bán giấy hẹn”, vì đây là hành vi tiềm ẩn rủi ro và có thể bị lợi dụng để che giấu dòng tiền không minh bạch.
Giới chuyên gia đánh giá, quy định buộc thanh toán qua tài khoản ngân hàng là bước ngoặt quan trọng trong quản lý thị trường vàng, đặc biệt trong bối cảnh giá vàng tăng mạnh và hoạt động đầu cơ diễn ra sôi động.
Theo chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, “khi thanh toán qua tài khoản, toàn bộ dòng tiền sẽ được ghi nhận và có thể truy vết. Điều này không chỉ giúp cơ quan quản lý kiểm soát tốt hơn hoạt động kinh doanh vàng, mà còn góp phần ngăn chặn các hành vi rửa tiền, chuyển tiền bất hợp pháp và đầu cơ ảo”.
Tuy nhiên, ông cũng cho rằng cần lộ trình triển khai hợp lý, bởi không phải người dân nào cũng quen với việc thanh toán qua tài khoản, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, nơi giao dịch vàng vật chất vẫn phổ biến.
Với việc Nghị định 232/2025 chính thức có hiệu lực, thị trường vàng Việt Nam bước vào giai đoạn quản lý chặt chẽ và chuyên nghiệp hơn. Những quy định mới được kỳ vọng sẽ đưa hoạt động kinh doanh vàng trở về đúng bản chất hàng hóa tài chính, đồng thời hạn chế tình trạng đầu cơ, thao túng giá và mua bán vàng ngoài luồng.
Các doanh nghiệp lớn như PNJ, DOJI hay Bảo Tín Minh Châu được dự đoán sẽ thích ứng nhanh với quy định mới nhờ năng lực quản trị và hệ thống thanh toán đồng bộ. Tuy nhiên, với các cửa hàng nhỏ lẻ, yêu cầu thanh toán qua tài khoản có thể làm thay đổi đáng kể thói quen kinh doanh và giao dịch của thị trường trong thời gian tới.
