Cây rau bí là giống rau màu quen thuộc, được người nông dân trồng rộng rãi ở cả ba miền để cung cấp ra thị trường. Loại cây này được trồng chủ yếu để thu hoạch quả và ngọn non. Ngọn bí giòn, ngọt, dễ chế biến nên từ lâu đã trở thành món rau được ưa chuộng trong các bữa cơm Việt. Tuy nhiên, nụ hoa bí – phần tưởng chừng ít được chú ý – nay lại trở thành nguyên liệu “hot” trong ẩm thực, được nhiều người săn tìm.
Nếu như trước đây, người ta thường chỉ chế biến quả hoặc ngọn bí non, thì trong những năm gần đây, món ăn từ nụ hoa bí ngày càng được ưa chuộng. Thông thường, hoa bí đực là loại được sử dụng làm thực phẩm, bởi người trồng chỉ giữ lại một số hoa đực để thụ phấn cho hoa cái ra quả, còn lại sẽ được thu hái làm rau ăn.
Nụ hoa bí được rao bán trên sàn thương mại điện tử - Ảnh chụp màn hình
Do hoa bí đực không nhiều, nên sản lượng hoa bí bán ra thị trường khá hạn chế. Trước kia, người dân chỉ hái hoa để ăn trong gia đình, chứ hiếm khi đem bán. Từ khi nhu cầu tăng mạnh, nhiều hộ nông dân đã mở rộng mô hình trồng bí để chuyên thu hoa, tạo thêm nguồn thu nhập ổn định.
Hoa bí có vị ngọt thanh, giòn nhẹ, dễ chế biến. Thông thường, người dân luộc chấm nước tương, hoặc xào với tỏi, thịt bò – những món đơn giản nhưng rất đưa cơm. Phần cuống hoa giòn dai, kết hợp với mùi thơm đặc trưng, khiến món ăn vừa dân dã vừa hấp dẫn.
Nụ hoa bí thường được các nhà hàng đưa vào thực đơn các món đặc sản
Tuy nhiên, hoa bí khá mỏng manh, dễ dập nát khi vận chuyển, nên việc bảo quản cần hết sức cẩn thận. Ở chợ, hoa bí thường không phổ biến như ngọn bí, chỉ xuất hiện theo mùa. Dù vậy, nhiều nhà hàng, khách sạn đã đưa hoa bí vào thực đơn với các món đặc sản như hoa bí xào bò, hoa bí xào tỏi, phục vụ thực khách trong và ngoài nước.
Hiện nay, tại siêu thị và cửa hàng thực phẩm, hoa bí được đóng túi zip, bảo quản lạnh. Mỗi túi nặng khoảng 300 – 500 gram, có giá từ 30.000 – 60.000 đồng, tương đương 100.000 – 120.000 đồng/kg. Nhờ nhu cầu tiêu thụ tăng, nhiều hộ dân đã chủ động trồng rau bí quanh năm, ứng dụng công nghệ trồng trái vụ để có hoa tươi cung cấp liên tục cho thị trường.
Không chỉ ngon miệng, nụ hoa bí còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, hoa bí giàu vitamin A, C, canxi và chất xơ, giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp da. Vitamin C trong hoa bí còn có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi virus và vi khuẩn gây hại, nhất là trong mùa dịch bệnh.
Với giá trị ẩm thực và dinh dưỡng cao, nụ hoa bí đang trở thành loại thực phẩm “vàng” trong căn bếp Việt, góp phần đa dạng hóa bữa ăn và mở ra hướng làm kinh tế mới cho người trồng rau.
