Dưới đây là phần trao đổi của host Đăng Việt và chuyên gia Quang Anh về chủ đề: Thị trường xe xanh tại Việt Nam năm 2025.
Xe hiện nay được chia thành 3 nhóm chính gồm xe hybrid (HEV), xe hybrid cắm sạc (PHEV) và xe điện (EV). Anh dự đoán như thế nào về thị trường xe xanh trong năm 2025 tại Việt Nam?
Về tổng quan, tôi nghĩ rằng năm 2025 sẽ xanh hơn 2024.
Chúng ta biết rằng, thị trường ô tô ở Việt Nam vẫn là một thị trường tương đối nhỏ trong cả khu vực và toàn cầu. Tuy nhiên, dù tổng sản lượng xe nhỏ, thị trường xe Việt Nam đang có tốc độ điện hóa rất nhanh. Khi xét chung các dòng xe hybrid gồm HEV và PHEV, doanh số bán hàng của năm 2024 đã gấp 4 lần so với năm 2023 theo số liệu của tôi. Một con số ấn tượng hơn, thị phần xe thuần điện năm 2023 từ 7,8% đã tăng lên 14% vào năm 2024 vừa qua.
Mức tăng trưởng như trên vô cùng ấn tượng với một thị trường nhỏ như chúng ta. Tốc độ này nhanh đến mức nhiều hãng xe tại Việt Nam còn không dự báo được.
Phía sau tốc độ điện hóa nhanh như vậy, tôi nhận thấy thị trường xe xanh tại Việt Nam có sự phân hóa rõ rệt. Các mẫu xe HEV chủ yếu tập trung vào phân khúc dưới 1 tỷ đồng, vốn chiếm sản lượng rất lớn. Trong khi đó, nhóm xe PHEV tập trung ở phân khúc trên 1 tỷ đồng đối với thương hiệu phổ thông và khoảng 4 tỷ đối với các thương hiệu hạng sang. Sự phân hóa này thể hiện được chân dung khách hàng, giúp các thương hiệu định hình được chiến lược sản phẩm và kế hoạch kinh doanh trong giai đoạn 2025-2026.
Tuy nhiên, điều mà tôi nghĩ đến nhiều hơn là cuộc cạnh tranh giữa các dòng xe hybrid và xe thuần điện. Năm vừa qua, nhóm xe thuần điện chứng kiến “cú hích” rất lớn đến từ VinFast với thành công vang dội, khi bán tới hơn 87.000 xe. Trong khi đó, các hãng xe Trung Quốc - từng tự hào số 1 thế giới về xe thuần điện - đang gặp những khó khăn chưa có lời giải tại thị trường Việt Nam. Để hạn chế bớt những tổn thương về kinh doanh, tôi nghĩ rằng họ sẽ quay sang tập trung vào nhóm xe HEV và PHEV.
Về dự đoán thị trường năm 2025, tôi cho rằng các thương hiệu Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với 3 nỗi lo.
Thứ nhất, họ phải hybrid hóa dải sản phẩm của mình. Dù doanh số rất cao trong năm vừa qua, nhưng các mẫu xe như Mitsubishi Xpander rất cần mang về phiên bản động cơ hybrid.
Thứ hai, khi bổ sung phiên bản động cơ hybrid, những mẫu xe đó tiếp tục phải đối mặt với các đối thủ đã có động cơ hybrid hiện nay, bởi đây là xu thế của toàn thị trường. Ví dụ, đối thủ của Xpander là mẫu XL7 cũng đã phân phối phiên bản hybrid tại Việt Nam.
Thứ ba, ngoài việc cạnh tranh với các đối thủ đã có động cơ hybrid, các mẫu xe này vẫn còn một đối thủ lớn hơn là các mẫu xe thuần điện của VinFast. Ví dụ, hãng xe Việt đã công bố sẽ giới thiệu mẫu Limo Green, cùng phân khúc MPV như Xpander hay XL7 với giá bán tương đương.
Đây thực sự là bài toán rất khó để giải đối với các thương hiệu Nhật Bản và Hàn Quốc. Nếu họ không kịp thời thích ứng, hậu quả thậm chí có thể các dòng xe đó sẽ bước vào giai đoạn thoái trào như phân khúc A hiện nay. Khi đó, xe xăng truyền thống và xe HEV sẽ bị thế chân bởi xe PHEV và EV phổ thông.
Năm vừa qua, Innova Cross là mẫu xe HEV bán chạy nhất thị trường theo thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), thương hiệu Toyota cũng có nhiều dòng xe HEV nhất.
Vậy theo anh, năm 2025 sẽ có những chuyển biến như thế nào?
Theo những con số mà tôi có được, trong ít khoảng 2 năm qua, doanh số nhóm xe HEV và PHEV hạng sang tương đương với các thương hiệu phổ thông dù họ không chính thức công bố rộng rãi. Các báo cáo bán hàng của VAMA chủ yếu chỉ thể hiện doanh số các dòng xe HEV và PHEV của các thương hiệu phổ thông từ năm 2024 nên hầu hết sự chú ý của giới quan sát tập trung vào đó. Nhưng thực tế, thị trường xe hybrid tại Việt Nam đã sôi động từ vài năm trước.
Trong thời gian tới, tôi cho rằng phân khúc MPV cỡ C sẽ chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt của các mẫu xe sử dụng động cơ hybrid, đặc biệt là HEV. Đó là cuộc cạnh tranh về mặt thương hiệu giữa nhóm xe Nhật, Hàn với nhóm xe Trung Quốc và nhóm xe điện của VinFast. Góc nhìn theo động cơ, chúng ta thấy đây là cuộc cạnh tranh giữa các mẫu xe HEV, PHEV và xe EV có giá bán dễ tiếp cận.
Như đã nói, tôi cho rằng đây là bài toán cực kỳ khó đối với các thương hiệu Nhật Bản và Hàn Quốc. Dù có lợi thế đã gia nhập thị trường Việt Nam và in sâu vào tiềm thức người tiêu dùng từ rất lâu, nhưng trước sự thay đổi của thời cuộc, họ đang gặp những thách thức mới. Nếu không thay đổi thật nhanh và mạnh mẽ, tôi nghĩ rằng họ sẽ đối mặt với những nguy cơ mà tôi rất khó nói trong khuôn khổ chương trình.
Như anh đã nói, các hãng Trung Quốc đang gặp phải “hòn đá tảng” VinFast ở nhóm xe thuần điện nên sẽ có sự chuyển dịch sang xe PHEV và HEV. Vậy theo anh, diễn biến nhóm xe PHEV trong năm 2025 sẽ như thế nào?
Cảm ơn anh Việt vì câu hỏi rất hay.
Plug-in hybrid (PHEV) là công nghệ cầu nối giữa xe hybrid (HEV) và xe thuần điện (EV). Với những ai đang đi xe HEV, muốn trải nghiệm xe EV nhưng còn lưỡng lự thì PHEV là lựa chọn dành cho họ.
Tôi nghĩ rằng, xe PHEV trong năm 2025 sẽ có sự tăng trưởng đều ở cả nhóm xe hạng sang và xe phổ thông. Đối với xe hạng sang, Volvo dường như đang dẫn đầu khi có 3 dòng xe sử dụng công nghệ này, nhiều nhất thị trường.
Trong năm 2025, tôi nghĩ rằng nhóm xe PHEV hạng sang sẽ có thêm sự xuất hiện của Mercedes-Benz. Theo tôi được biết, cách đây 2 năm hãng xe Đức từng thử nghiệm mẫu S580e nhưng đã không đưa ra thị trường. Năm nay, theo thông tin tôi có được, hãng sẽ công bố và bán ra một mẫu SUV sử dụng động cơ PHEV.
Trong khi đó, những thương hiệu hạng sang khác như Audi, BMW… đang chưa thực sự có dấu hiệu rõ ràng về việc sẽ phân phối xe PHEV tại Việt Nam, hầu hết chỉ dừng lại ở mức thăm dò thị trường.
Đối với các thương hiệu xe phổ thông, tôi nghĩ sẽ có sự phân hóa rõ rệt. Nhóm xe giá rẻ dưới 1 tỷ đồng sẽ tập trung vào xe HEV, trong khi nhóm xe cao cấp hơn và cận sang sẽ tập trung và xe PHEV. Ví dụ cụ thể là các mẫu xe HEV hiện nay của Toyota, Suzuki… Trong khi xe PHEV là các mẫu xe có bán khá cao như Kia Sorento, Kia Carnival, Jaecoo J7…
Tôi cho rằng đây cũng sẽ là cách làm của các thương hiệu Trung Quốc nếu muốn tăng doanh số, giúp đảm bảo kế hoạch kinh doanh trong tương lai. Đối với xe điện, tôi nghĩ rằng họ sẽ tiếp tục ở mức “cầm chừng” và sẽ cẩn trọng theo dõi phản ứng của thị trường. Quan trọng hơn, họ cần tìm cách để giải bài toán trạm sạc nếu muốn cạnh tranh với VinFast.
“Làn gió” VinFast rất mạnh mẽ trong năm 2024. Vậy theo anh, năm 2025 này liệu có làn gió nào đủ sức để khiến thị trường sôi động hơn hay không?
Tôi nghĩ rằng, con đường mà VinFast đang vạch ra đối với thị trường xe thuần điện tại Việt Nam hiện tại khó để một hãng xe nào khác tại thời điểm này có thể làm lệch được quỹ đạo đó.
Bởi vì, nói một cách rất công tâm, VinFast đang nắm trong tay thế mạnh trạm sạc, là “con át chủ bài” khó để các thương hiệu mới có thể lật đổ. Trạm sạc là bài toán mà từ những thương hiệu hạng sang đến phổ thông đều không thể giải quyết được. Mặc dù các hãng có thể đáp ứng được nhu cầu khách hàng, giá bán cạnh tranh… nhưng vẫn không thể giải được bài toán trạm sạc. Đây là mấu chốt khiến các hãng xe khác khó có thể khiến VinFast thay đổi con đường của mình.
Thứ hai, VinFast đã làm rất tốt trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng. Bằng nhiều cách khác nhau, sản phẩm của VinFast đã tiếp cận được rất sâu rộng tới nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Nhờ đó, hãng xe Việt đang dần xây dựng được nhu cầu chuyển đổi sang xe điện đối với khách hàng. Thậm chí, nhiều người chưa từng sở hữu ô tô vẫn sẵn sàng mua xe điện VinFast. Đây là điều thực sự thành công mà VinFast đã làm được.
Vì thế, tôi nghĩ rằng trong năm 2025 và 2-3 năm tới, VinFast vẫn là thương hiệu chiếm thế thượng phong, dẫn dắt thị trường xe điện tại Việt Nam.
Cảm ơn anh Quang Anh rất nhiều vì những chia sẻ vừa rồi.
