Năm 2025 mở ra cuộc đua hiếm thấy giữa ba kênh đầu tư lớn. Vàng tăng tốc, chứng khoán trở lại mạnh mẽ, còn bất động sản chờ một chu kỳ mới. Nhưng vị trí “vua tài sản” thực sự thuộc về ai?
Vàng trở lại đỉnh chu kỳ
Báo cáo Chứng khoán SHS công bố mới đây cho biết, vàng đã leo lên vị trí đặc biệt trong thế giới tài sản. Quy mô vốn hóa vượt 29,1 nghìn tỷ USD, lớn hơn gấp sáu lần tài sản đứng sau là cổ phiếu Nvidia. Điều này cho thấy kim loại tưởng như đã cũ kỹ lại trở thành tâm điểm của dòng tiền toàn cầu, một sự đảo chiều mà vài năm trước ít ai nghĩ tới. Trong năm 2025, đà tăng ấy còn rõ nét hơn khi vàng trở thành một trong những tài sản tăng trưởng mạnh nhất trong chu kỳ dài hạn, kéo theo sự trở lại của tâm lý trú ẩn và nhu cầu phòng vệ rủi ro thị trường. Không tài sản nào chỉ đi theo một hướng, nhưng vàng một lần nữa cho thấy sức mạnh của mình mỗi khi hệ thống tài chính toàn cầu rung lắc.
Từ thập niên 1970 đến nay, mọi cú sốc lớn – khủng hoảng dầu mỏ, lạm phát, biến động lãi suất, khủng hoảng tài chính 2008, đại dịch Covid-19 hay xung đột địa chính trị những năm gần đây – đều đẩy vàng lên những mặt bằng giá mới. Vai trò “phao cứu sinh” khiến vàng không tăng đều từng năm, nhưng lại bền bỉ tạo nên những bước nhảy dài sau mỗi lần niềm tin vào tiền pháp định bị thử thách. Các dữ liệu mà SHS trích dẫn cho thấy nếu giữ 100 USD từ năm 1971 đến nay, giá trị thực chỉ còn khoảng 12 USD, trong khi nếu giữ lượng vàng tương ứng, giá trị hiện tại lên tới khoảng 1.500 USD. Vàng vì thế vẫn là kênh bảo toàn sức mua hiệu quả nhất trong nửa thế kỷ qua.
Trong giai đoạn 2023-2025, giá trị thị trường của vàng tăng bình quân gần 35% mỗi năm, cao hơn nhiều so với mức tăng của cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản. Chỉ có Bitcoin tăng nhanh hơn, nhưng quy mô vẫn còn quá nhỏ so với vàng. Điều này cho thấy dù không chiếm phần lớn trong cấu trúc tài sản toàn cầu, vàng lại được trả giá ngày càng cao, phản ánh tâm lý phòng thủ và nỗi lo về sức mua của tiền pháp định trong bối cảnh nợ công và bất ổn vĩ mô gia tăng.
Dòng tiền đang chảy về đâu?
Năm 2025 chứng kiến sự phân hóa rõ rệt trên bản đồ tài sản. Dòng tiền tổ chức vốn nhạy bén hơn với các tín hiệu rủi ro đang đổ vào vàng. Số liệu từ các quỹ ETF cho thấy lượng vàng nắm giữ đã tăng trở lại và duy trì ở vùng cao, trong khi các ngân hàng trung ương tiếp tục đẩy mạnh mua vào để đa dạng hóa dự trữ. Cùng lúc đó, tỷ trọng USD trong dự trữ toàn cầu có xu hướng giảm dần, nhường chỗ cho vàng như một dạng “đối trọng” an toàn, không mang rủi ro tín dụng và không phụ thuộc vào chính sách của bất kỳ quốc gia nào.
Ở chiều ngược lại, chứng khoán toàn cầu đang hưởng lợi từ kỳ vọng chu kỳ tiền tệ mới. Viễn cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ điều chỉnh lãi suất xuống tạo ra động lực tích cực cho các tài sản rủi ro. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi của chứng khoán vẫn gắn chặt với triển vọng lợi nhuận của doanh nghiệp và khả năng kinh tế toàn cầu quay lại quỹ đạo tăng trưởng bền vững. Trong lúc kỳ vọng này vẫn đang hình thành, vàng tạm chiếm ưu thế nhờ lực đẩy từ tâm lý phòng thủ.
Bất động sản lại đứng ở vị trí đặc biệt. Sau một giai đoạn dài điều chỉnh và thắt chặt tín dụng, thị trường đang nỗ lực tìm điểm cân bằng mới. Tại Việt Nam cũng như nhiều nền kinh tế châu Á, giá nhà ở nhiều phân khúc đã đi ngang hoặc giảm, nhưng dòng tiền chưa thực sự trở lại mạnh mẽ do tâm lý thận trọng và thanh khoản hệ thống chỉ đang phục hồi từng bước. Khả năng hút tiền của bất động sản vì vậy chưa thể so sánh với vàng hay thậm chí chứng khoán trong giai đoạn này.
Nhìn tổng thể, dòng tiền năm 2025 cho thấy một trạng thái chuyển động kép: nhà đầu tư tổ chức nghiêng về vàng, nhà đầu tư cá nhân chia hai phần giữa vàng và chứng khoán, còn bất động sản vẫn chờ một lực hồi đủ mạnh để khơi thông chu kỳ tăng trưởng mới.
Triển vọng dài hạn của vàng theo đánh giá của SHS
SHS cho rằng vàng vẫn giữ vai trò “mạch ngầm giá trị” trong cấu trúc tài sản toàn cầu. Khi tiền pháp định liên tục bị bào mòn bởi lạm phát và những chu kỳ mở rộng cung tiền, vàng đóng vai trò như điểm tựa ổn định. Nguồn cung vàng toàn cầu chỉ tăng khoảng 1–2% mỗi năm và khó có thể bùng nổ khi trữ lượng khai thác kinh tế ngày càng hạn chế. Trong khi đó, nhu cầu từ các ngân hàng trung ương và nhà đầu tư tổ chức lại tăng mạnh trong những năm gần đây. Sự chênh lệch giữa cung tăng chậm và nhu cầu tăng nhanh khiến mọi cú sốc địa chính trị hoặc biến động chính sách tiền tệ đều nhanh chóng phản ánh vào giá vàng.
Về ngắn hạn, vàng vẫn chịu ảnh hưởng của lãi suất thực và diễn biến sức mạnh đồng USD. Tuy vậy, SHS nhấn mạnh rằng mối quan hệ này chỉ mang tính tương đối. Khi bối cảnh vĩ mô thay đổi hoặc xuất hiện các cú sốc mới, những mô hình dự báo ngắn hạn thường trở nên lạc nhịp, trong khi xu hướng dài hạn của vàng vẫn gắn chặt với sự suy giảm sức mua của tiền pháp định và hành vi tích lũy của các tổ chức lớn.
