Thí điểm thị trường tài sản mã hóa từ 9/9: Nhà đầu tư giao dịch ngoài hệ thống cấp phép có thể bị truy cứu hình sự

Ngày 9/9/2025, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc ký ban hành Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Nghị quyết có hiệu lực ngay từ ngày ký, thời gian thí điểm kéo dài 5 năm.

Nghị quyết quy định về chào bán, phát hành, tổ chức giao dịch và cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa. Đối tượng tham gia gồm tổ chức phát hành, tổ chức cung cấp dịch vụ, nhà đầu tư trong và ngoài nước, với phạm vi hoạt động nằm trong khuôn khổ pháp luật Việt Nam.

Một điểm nhấn quan trọng là việc quản lý chặt chẽ hoạt động giao dịch của nhà đầu tư trong nước. Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được Bộ Tài chính cấp phép, mọi giao dịch tài sản mã hóa của nhà đầu tư trong nước bắt buộc phải thông qua tổ chức này. Nếu cố tình giao dịch ngoài hệ thống được cấp phép, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, nhà đầu tư sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo Nghị quyết, các giao dịch tài sản mã hóa phải thực hiện bằng Đồng Việt Nam. Doanh nghiệp phát hành tài sản mã hóa phải là doanh nghiệp Việt Nam, hoạt động theo mô hình công ty TNHH hoặc công ty cổ phần. Tài sản mã hóa chỉ được phát hành dựa trên tài sản cơ sở là tài sản thực, không bao gồm chứng khoán hay tiền pháp định. Việc chào bán, phát hành chỉ áp dụng cho nhà đầu tư nước ngoài, và giao dịch chỉ được phép thực hiện qua các tổ chức cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép.

Để được cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa, doanh nghiệp phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe. Trong đó có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, cơ cấu cổ đông với tỷ lệ góp vốn đáng kể từ các định chế tài chính, yêu cầu về nhân sự quản lý và công nghệ, cùng hệ thống hạ tầng CNTT đạt chuẩn an toàn cấp độ 4.

Nghị quyết cũng yêu cầu các bên tham gia thị trường tuân thủ đầy đủ quy định về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, an toàn thông tin, an ninh mạng và các pháp luật liên quan. Chính sách thuế với giao dịch tài sản mã hóa tạm thời áp dụng như đối với chứng khoán, cho đến khi có quy định riêng.

Việc triển khai thí điểm được thực hiện theo nguyên tắc thận trọng, có kiểm soát, minh bạch và bảo đảm quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia thị trường. Sau khi kết thúc thời hạn thí điểm, thị trường tiếp tục vận hành theo Nghị quyết này cho đến khi có quy định thay thế.