Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT: "Doanh nghiệp phải liên kết và tích hợp được sức mạnh của toàn dân tộc" - Ảnh: VGP/HM
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ AI trong kỷ nguyên số hiện nay đang mở ra cơ hội mới cho nền kinh tế và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tối ưu quy trình sản xuất, thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo.
Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ liên tiếp ban hành nhiều chính sách thiết thực, khuyến khích thúc đẩy sự phát triển của công nghệ AI, tạo động lực cho các tập đoàn, doanh nghiệp trong nước tham gia mạnh mẽ vào phát triển ứng dụng công nghệ này.
Vậy làm sao để nâng cao năng lực cạnh tranh, tận dụng hiệu quả các nguồn lực trong nước và hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế thông qua việc phát triển công nghệ AI tại Việt Nam, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT đã có một số chia sẻ với phóng viên Báo điện tử Chính phủ từ góc nhìn của một lãnh đạo doanh nghiệp công nghệ lớn của Việt Nam, đã vươn ra thế giới từ 25 năm trước.
Thách thức và cơ hội
Thưa ông, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang trở thành động lực phát triển toàn cầu, ông nhìn nhận cơ hội và thách thức nào đang đặt ra cho Việt Nam trên con đường trở thành quốc gia tự chủ về công nghệ?
Ông Trương Gia Bình: Trí tuệ nhân tạo đang đặt trước Việt Nam những cơ hội và thách thức lớn chưa từng có. Vì với trí tuệ nhân tạo, đây là lần đầu tiên con người có thể dùng máy để thay thế phần khó nhất, đó là phần trí tuệ.
Thách thức là nếu chúng ta bị "bỏ rơi" giai đoạn này thì không biết tương lai sẽ như thế nào.
Còn thuận lợi lớn nhất, đó là văn hóa của người Việt Nam. Người Việt Nam rất linh hoạt, hiếu học, thích cái mới, có thể xử lý nhanh nhẹn và hiệu quả nhiều việc.
Theo kinh nghiệm vươn ra thế giới của chúng tôi, hầu như không có công nghệ nào trên thế giới mà chúng ta gặp vướng. Đó là khả năng học hỏi rất nhanh của người Việt.
Tôi muốn nhấn mạnh, trước khi làm việc gì, mỗi người nên tự hỏi, chúng ta có thể làm thế nào để sử dụng AI vì khi sử dụng AI, năng suất lao động có thể tăng gấp 10 lần, trong khi những cách làm khác có thể tăng 5-10% hiệu quả hoặc lợi nhuận. Đây là nhân tố rất quan trọng và chỉ có AI mới có thể làm được.
Gần đây, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy phát triển khoa học – công nghệ, như Nghị quyết 57 và Quyết định 1131/QĐ-TTg năm 2025 về danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược, trong đó AI được xác định là nhóm công nghệ chiến lược đầu tiên. Ông đánh giá như thế nào về bước đi này và ý nghĩa của nó đối với sự phát triển AI tại Việt Nam?
Ông Trương Gia Bình: Ước mơ Việt Nam sánh vai với các cường quốc trên thế giới đã được Bác Hồ nói trong năm độc lập đầu tiên của chúng ta. Từ đó đến nay, chúng ta trải qua nhiều biến đổi với sự "vươn mình" vượt qua mọi khó khăn, thách thức. Tuy nhiên, làm thế nào để thực hiện được lời của Bác, thì Nghị quyết 57 của Đảng và Quyết định 1131 của Thủ tướng Chính phủ chính là những tia sáng và đột phá để giúp dân tộc Việt Nam đứng lên.
Con đường đó là khoa học công nghệ, chỉ có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo mới có thể làm cho dân tộc Việt Nam hùng cường và phồn vinh.
Trong danh sách các công nghệ chiến lược, mang tính đột phá của đất nước, thì AI cũng được nêu ở vị trí số 1, đây chính là chiến lược rất sáng suốt và chúng ta phải triển khai triệt để.
Ứng dụng AI trong mọi lĩnh vực của đời sống, năng suất lao động có thể tăng gấp 10 lần
Doanh nghiệp phải liên kết và tích hợp được sức mạnh của toàn dân tộc
Trong bức tranh lớn ấy, ông kỳ vọng cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam sẽ đóng vai trò như thế nào để cùng nhau phát triển AI thành một ngành công nghiệp mũi nhọn?
Ông Trương Gia Bình: Chúng ta đã nói mỗi người dân Việt Nam cần phải dùng AI trong mọi công việc của mình, thì người tiên phong đó chính là các doanh nghiệp, trong đó đầu tiên là các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam.
Các doanh nghiệp này có lợi thế là hơn 20 năm trước, Việt Nam chúng ta đã quyết định vươn ra thế giới, ghi tên mình vào bản đồ số của thế giới và nhờ quá trình này cùng với sự nỗ lực vươn lên mọi khó khăn, thách thức, Việt Nam đã xây dựng được nguồn nhân lực (khoảng 1 triệu người về công nghệ thông tin). Đây là nguồn lực công nghệ quan trọng cho đất nước. Nguồn nhân lực này hiện nay đã sẵn sàng vươn ra thế giới.
Ngoài ra, Việt Nam cũng đã kêu gọi các tập đoàn hàng đầu trên thế giới như Nvidia chọn Việt Nam như ngôi nhà thứ 2 của mình. Vừa rồi, hãng bán dẫn hàng đầu của thế giới là Qualcomm cũng đã đến Việt Nam và rất nhiều hãng công nghệ về bán dẫn khác cũng đã đến Việt Nam.
Chúng ta cũng đã tự xây dựng hạ tầng về AI của mình bằng việc đầu tư vào các nhà máy AI ở Việt Nam cũng như của Việt Nam tại Nhật Bản.
Bây giờ, điều cần nhất là các doanh nghiệp phải liên kết lại để tích hợp được sức mạnh của toàn dân tộc và đi lên.
Mỗi người dân cần là một chiến sĩ trên mặt trận AI
Ông mong muốn thế hệ trẻ và cộng đồng khởi nghiệp công nghệ sẽ tham gia và đóng góp ra sao vào hành trình đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về AI?
Ông Trương Gia Bình: Vừa rồi, chúng ta đã thành lập Liên minh AI Âu Lạc. Cái tên Âu Lạc – chúng tôi muốn nhấn mạnh chủ quyền dân tộc Việt Nam, nó thể hiện trong chủ quyền về công nghệ, chủ quyền về AI.
Hiện nay, mặc dù mới có 20 doanh nghiệp tham gia, nhưng chúng tôi tin chắc chắn rằng, hầu hết các doanh nghiệp Việt sẽ tham gia và người Việt Nam ở nước ngoài cũng sẽ tham gia đông trong thời gian tới.
Với mong muốn mỗi người đều là 1 chiến sĩ trên mặt trận AI nên chúng ta phải triển khai thực hiện giai đoạn 1 là thay đổi nhận thức của mọi người rằng, AI sẽ đưa Việt Nam sánh vai với các nước tiên tiến trên thế giới. Giai đoạn 2, tất cả chúng ta, ai cũng cần phải biết về AI và giai đoạn 3 là bắt đầu nói đến làm chủ công nghệ AI để bảo vệ cả chủ quyền dân tộc. Sang giai đoạn 4 là AI của người Việt Nam chinh phục thế giới.
FPT công bố Giải thưởng Âu Lạc về AI trị giá 1 triệu USD
Ông mong muốn thế hệ trẻ và cộng đồng khởi nghiệp công nghệ sẽ tham gia và đóng góp ra sao vào hành trình đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về AI?
Ông Trương Gia Bình: Đây là mong muốn, nhưng làm thế nào để thanh niên Việt Nam thấy hứng khởi, từ đó dấn thân vào công nghệ. Vì lý do này, Liên minh Âu Lạc đã đưa ra 2 giải thưởng bao gồm: một giải thưởng sẽ trao hàng tháng cho tất cả các nhóm mà chúng tôi hy vọng có cả các nhóm sinh viên chưa có ý tưởng khởi nghiệp cũng sẽ bắt đầu làm khởi nghiệp; thứ hai là giải thưởng trao hàng năm có trị giá rất lớn với 1 triệu USD – tương đương với giải thưởng Nobel.
Chúng tôi rất hiểu là khó có thể hy vọng trong một thời gian ngắn như vậy, chúng ta có những sản phẩm AI tương xứng với giải thưởng Nobel vì Nobel là giải thưởng tôn vinh các thành tựu khoa học đã đạt được. Còn giải thưởng Âu Lạc là khích lệ thanh niên Việt dấn thân vào công nghệ và AI.
Tôi rất hy vọng tất cả các bạn trẻ Việt Nam hãy nghĩ rằng, nếu dấn thân thì chẳng có lý do gì chúng ta không đạt được giải thưởng lớn như vậy.
Thành công lớn, giải thưởng lớn
Điều gì đã thôi thúc FPT hình thành ý tưởng về Giải thưởng Âu Lạc Grand Prize – giải thưởng AI có giá trị lớn nhất từ trước tới nay tại Việt Nam?
Ông Trương Gia Bình: Chính những chuyên gia hàng đầu Việt Nam về AI nhóm họp lại để thành lập Liên minh trí tuệ nhân tạo Âu Lạc. Việc các chuyên gia quốc tế và trong nước nhóm họp để hình thành được giải thưởng này, để lập được hội đồng chấm giải là một liên kết rất quan trọng. Giải thưởng không phải chỉ quy tụ các công ty khởi nghiệp, công ty công nghệ mà còn có cả các trường đại học và cộng đồng người Việt Nam trên toàn thế giới. Lần này chính là lần đầu tiên, chúng ta sẽ chứng kiến sự đoàn kết to lớn của người Việt Nam vì tương lai của đất nước.
Thực tế, từ 25 năm trước, FPT đi ra thế giới và đã mất rất nhiều năm làm một mình, đơn độc. Lần này, chúng tôi không chỉ mong muốn các công ty "tấn công" vào AI mà nhân dân cùng làm AI, chỉ khi nào toàn dân cùng chung sức chung tay thì chúng ta sẽ thành công lớn.
Vì vậy, giải thưởng Âu Lạc có tính chất khuyến khích mọi người dân Việt Nam hãy dấn thân vào AI. Đây là lý do chúng tôi đã thành lập giải thưởng và có mức giải thưởng lớn như đã công bố.
Ai nhanh nhất, người đó chiến thắng
Ông mong muốn gửi gắm thông điệp gì tới Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam trong hành trình cùng nhau chinh phục trí tuệ nhân tạo, đưa đất nước vươn tầm trở thành quốc gia công nghệ mạnh trên thế giới?
Mỹ: AI tái định hình thị trường lao độngÔng Trương Gia Bình: Chúng ta đang nghĩ đến năng suất lao động của người Việt Nam tăng lên 10 lần, khi đó hiển nhiên Việt Nam là một quốc gia tiên tiến hàng đầu thế giới. Vấn đề bây giờ là tốc độ, ai làm nhanh nhất, ai chuyển biến nhanh nhất, ai đưa AI vào sâu rộng nhất trong tất cả các lĩnh vực của đời sống thì người đó sẽ chiến thắng.
Tôi nghĩ rằng đây là vận nước, mà đã là vận nước thì chúng ta phải tin tưởng và dấn thân vì vận nước. Tôi hy vọng Chính phủ tiếp tục lãnh đạo chỉ đạo, dẫn dắt tất cả các doanh nghiệp làm AI và ứng dụng AI để làm sao chính quyền của chúng ta là chính quyền hiện đại, hiệu quả trên thế giới.
Chúng ta cũng mong muốn những đề án lớn về công nghệ của đất nước được thực thi và Chính phủ, Đảng tin tưởng vào tất cả lực lượng người Việt Nam, kể cả người Việt Nam làm trong doanh nghiệp nhà nước hay tư nhân hay cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, chúng ta đều là một sức mạnh tập thể, niềm tin ấy sẽ đưa Việt Nam lên đài vinh quang.
Trân trọng cảm ơn ông!
Hiền Minh (thực hiện)
