Ngày 28/11 tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Ngân hàng Phát triển Châu Á và Cơ quan Hợp tác Kinh tế Thụy Sĩ tổ chức Tọa đàm “Tăng cường năng lực triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát và stablecoin”, trong khuôn khổ chuỗi sự kiện Kết nối Fintech 2025.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, nhận định công nghệ tài chính đã bùng nổ mạnh mẽ trong những năm gần đây và tác động sâu rộng đến kinh tế và xã hội. Việc Chính phủ ban hành Nghị định 94/2025/NĐ-CP về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là bước tiến quan trọng, giúp nâng cao năng lực giám sát, cân bằng giữa đổi mới sáng tạo với ổn định tài chính và bảo vệ người dùng.
Tại tọa đàm, ông Nguyễn Phúc Dũng, chuyên gia công nghệ của EY Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm từ hơn 70 mô hình sandbox trên thế giới, gồm Anh, Singapore, Hong Kong, Ấn Độ và Ireland.
Theo ông Dũng, sandbox tạo môi trường thử nghiệm an toàn, có giám sát và giới hạn phạm vi, cho phép ngân hàng và công ty fintech thử nghiệm sản phẩm mới trước khi tuân thủ đầy đủ yêu cầu pháp lý. Những yếu tố quyết định thành công của một sandbox gồm thiết kế minh bạch, quản trị linh hoạt, bảo vệ dữ liệu, bảo vệ người tiêu dùng và khả năng mở rộng khi sản phẩm chứng minh được giá trị.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) trình bày tại Tọa đàm. (Ảnh: SBV)Chuyên gia EY khuyến nghị Việt Nam cần xây dựng quy trình triển khai rõ ràng, gồm kêu gọi thị trường, nộp hồ sơ, thẩm định, đánh giá hội đồng, thử nghiệm và triển khai thực tế. Các trụ cột quan trọng là minh bạch, khả năng mở rộng, an ninh dữ liệu và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Bên cạnh chủ đề sandbox, các chuyên gia dành nhiều thời gian trao đổi về stablecoin. Đây là tài sản mã hóa được neo giá trị vào đồng tiền pháp định hoặc tài sản tham chiếu thông qua cơ chế bảo chứng hoặc thuật toán. Ông Phạm Anh Tuấn đánh giá stablecoin đang ảnh hưởng mạnh đến cấu trúc hệ thống tài chính toàn cầu và đặt ra thách thức đối với truyền dẫn chính sách tiền tệ, dòng vốn, thanh toán xuyên biên giới và vai trò trung gian tài chính truyền thống.
Theo ông, Việt Nam cần chủ động đánh giá tác động và xây dựng chiến lược ứng xử phù hợp để vừa tận dụng cơ hội, vừa giảm thiểu rủi ro liên quan đến rửa tiền, tài trợ khủng bố và an ninh mạng.
Các chuyên gia từ ADB, SECO và EY Việt Nam cho rằng cách tiếp cận phù hợp nhất của Việt Nam là “thận trọng nhưng chủ động”. Trong những năm tới, nền kinh tế cần ưu tiên ổn định tiền tệ và kiểm soát rủi ro “đô la hóa số”, đồng thời xây dựng khung pháp lý quản lý stablecoin dựa trên mức độ rủi ro. Những mô hình stablecoin không có tài sản bảo chứng cần giám sát chặt chẽ hơn. Việc thí điểm stablecoin hoặc mô hình token hóa giá trị trong khuôn khổ sandbox được xem là bước đi phù hợp để thử nghiệm trong môi trường có kiểm soát trước khi mở rộng.
Ngoài ra, Việt Nam cũng cần tăng cường hợp tác quốc tế, giám sát dòng tiền xuyên biên giới và bảo đảm quyền lợi người dùng thông qua minh bạch dự trữ, công bố rủi ro và phân tách tài sản khách hàng.
