Theo kết quả mới nhất của Nghiên cứu Tâm lý Người tiêu dùng ASEAN (ACSS) do UOB công bố, khi chỉ số tâm lý của Việt Nam đạt 67 điểm, dẫn đầu khu vực về mức độ lạc quan. Con số này cao hơn nhiều so với mức trung bình khu vực và tăng so với cùng kỳ năm trước, cho thấy tâm lý tích cực đang ngày càng lan tỏa trong dân chúng.
Sức mạnh của niềm tin tiêu dùng có nền tảng kinh tế rất cụ thể. Tổng cục Thống kê (GSO) công bố GDP nửa đầu năm 2025 tăng 7,52% so với cùng kỳ. Đây là mức tăng trưởng kỷ lục cho giai đoạn này kể từ năm 2011. Thành tích này đã góp phần củng cố nhận thức về triển vọng việc làm, thu nhập và khả năng chi trả của người dân, yếu tố then chốt thúc đẩy chỉ số tâm lý.
Kết quả khảo sát cũng phản ánh kỳ vọng cá nhân. Hơn 7 trong 10 người được hỏi tin rằng tình hình tài chính của họ sẽ cải thiện trong 12 tháng tới, trong khi tỉ lệ lo ngại về chi phí sinh hoạt giảm xuống khoảng một nửa so với trước. Nhóm dân số trẻ (Gen Y) đặc biệt cho thấy mức độ quan tâm cao tới sự ổn định thu nhập và khả năng đảm bảo cam kết tài chính dài hạn. Điều này vừa tạo cơ hội tiêu dùng vừa mang theo những cân nhắc thận trọng về chi tiêu lớn.
Tâm lý tích cực của người tiêu dùng Việt ngày càng lan tỏa. Ảnh minh họaNguyên nhân sâu xa của tâm lý tích cực là sự phối hợp giữa yếu tố trong nước và ngoại lực. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục ổn định, bối cảnh giá cả tương đối bình ổn và các chính sách vĩ mô kịp thời của Chính phủ đã giảm thiểu tác động của cú sốc bên ngoài. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp trong nước đẩy mạnh tuyển dụng và mở rộng sản xuất. Người tiêu dùng nhìn nhận đây là dấu hiệu của tăng trưởng bền vững hơn là diễn biến nhất thời.
Tuy nhiên, chuyên gia lưu ý sự khác biệt giữa “lạc quan” trên giấy tờ và tăng chi tiêu thực tế. Dù chỉ số tâm lý cho thấy kỳ vọng tích cực, mức sống, cấu trúc thu nhập và thói quen tiêu dùng khác nhau giữa các quốc gia khiến việc so sánh trực tiếp về chi tiêu không đơn giản. Nhiều hộ gia đình vẫn ưu tiên tiết kiệm phòng rủi ro và thận trọng với các khoản vay lớn, nên làn sóng tiêu dùng có thể phân bố không đồng đều giữa các nhóm thu nhập.
Đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư, bức tranh tâm lý này mang hai thông điệp rõ ràng. Một là cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ trong phân khúc bán lẻ, dịch vụ và tiêu dùng nội địa nếu doanh nghiệp biết nắm bắt thay đổi nhu cầu. Hai là cảnh báo về tính dễ tổn thương nếu niềm tin giảm nhanh trước cú sốc địa chính trị hoặc biến động thương mại toàn cầu. Vì vậy, các nhà hoạch định chính sách cần duy trì chính sách ổn định, đảm bảo dòng vốn và kiểm soát lạm phát để không làm mất đi đà tích cực này.
