Siam Commercial Bank (SCB) - một trong những ngân hàng lâu đời và lớn nhất Thái Lan đang bước vào cuộc tái cấu trúc chưa từng có khi quyết định thu hẹp mạng lưới chi nhánh và cắt giảm hàng nghìn việc làm trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng định hình lại ngành tài chính.
Kể từ tháng 5, SCB đã đã tái cấu trúc mảng bán lẻ thành khối ngân hàng tiêu dùng, bao gồm toàn bộ chi nhánh, dịch vụ bán lẻ và đội ngũ nhân viên. Tổng Giám đốc Kris Chantanotoke cho biết, ngân hàng hiện có khoảng 18.000 nhân viên và 651 chi nhánh, nhưng trong tương lai sẽ giảm dần xuống còn khoảng 500 chi nhánh, đồng thời tinh giản nhân sự theo xu thế chung của các ngân hàng lớn tại Thái Lan.
Tổng Giám đốc Kris Chantanotoke cho biết, các ngân hàng lớn của Thái Lan hiện đang tuyển dụng từ 18.000 đến 19.000 nhân viên, dự kiến sẽ giảm số lượng xuống còn khoảng 10.000 đến 15.000 người trong thập kỷ tới.
SCB dự kiến chỉ duy trì khoảng 500 chi nhánh trong tương lai gần, với mục tiêu chuyển 20% giao dịch tại chi nhánh sang kênh kỹ thuật số vào cuối năm nay. Hoạt động tại chi nhánh đã giảm mạnh, từ 120 triệu giao dịch hàng năm trước đại dịch xuống còn 60 triệu giao dịch trong thời gian đại dịch. Ứng dụng ngân hàng di động SCB Easy của SCB hiện có khoảng 17 triệu người dùng.
 |
| Ảnh: Brand Inside |
Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, SCB triển khai chương trình nghỉ hưu sớm tự nguyện cho nhân viên từ 55 tuổi trở lên, đồng thời đẩy mạnh đào tạo lại lực lượng lao động. Dự kiến khoảng 1.000 nhân viên sẽ hoàn thành các khóa nâng cao kỹ năng tư vấn tài chính ảo vào cuối năm nay.
Ông Kris Chantanotoke cho biết sự chuyển đổi này nhằm chuẩn bị cho những thách thức kinh tế rộng lớn hơn trong tương lai: “Chúng tôi đặt mục tiêu chuyển khoảng 20% giao dịch tại chi nhánh sang các kênh số vào cuối năm nay. Chúng ta cần xây dựng niềm tin trong giai đoạn khó khăn và Chính phủ phải nhanh chóng hành động với các biện pháp tài khóa và tiền tệ đồng bộ”.
Siam Commercial Bank thành lập năm 1906 dưới sự bảo trợ của Hoàng gia Thái Lan, là ngân hàng thương mại đầu tiên của quốc gia này và hiện vẫn duy trì vị thế là một trong những định chế tài chính lớn nhất khu vực. Trải qua hơn một thế kỷ hoạt động, SCB đóng vai trò trụ cột trong quá trình hiện đại hóa hệ thống ngân hàng Thái Lan, phục vụ cả khách hàng cá nhân lẫn doanh nghiệp với đầy đủ dịch vụ từ cho vay, huy động vốn, thanh toán, đến quản lý tài sản và bảo hiểm.
Câu chuyện của SCB phản ánh làn sóng tái cấu trúc đang lan rộng trong ngành ngân hàng toàn cầu. Bloomberg Intelligence ước tính khoảng 200.000 việc làm tại các ngân hàng quốc tế có thể biến mất trong vài năm tới khi AI thay thế các công việc lặp đi lặp lại. Goldman Sachs thậm chí dự báo 6-7% số việc làm ở các nền kinh tế phát triển sẽ chịu tác động trực tiếp từ công nghệ này.
Tại châu Âu và Mỹ, nhiều ngân hàng đã giảm mạnh số lượng giao dịch viên, thay thế bằng ứng dụng di động, chatbot, phân tích dữ liệu và tự động hóa. Sự chuyển mình này giúp tối ưu chi phí và tăng tốc độ phục vụ, nhưng cũng đặt ra thách thức xã hội không nhỏ: hàng loạt nhân sự kỳ cựu đối mặt nguy cơ mất việc, còn khách hàng lớn tuổi hoặc ít tiếp cận công nghệ dễ bị bỏ lại phía sau.
Việc AI tham gia sâu hơn vào phê duyệt tín dụng hay tư vấn tài chính còn khiến giới chuyên gia lo ngại về tính minh bạch, thiên lệch dữ liệu và trách nhiệm pháp lý khi xảy ra sự cố. Basel Committee đã nhiều lần cảnh báo rằng nếu các mô hình AI không được kiểm soát chặt chẽ, rủi ro hệ thống có thể gia tăng.
Theo CEO Goldman Sachs David Solomon, AI hứa hẹn mang lại bước nhảy vọt về năng suất trong nhiều mảng nghiệp vụ ngân hàng từ viết mã, quản trị nhân sự đến tuân thủ pháp lý, nhưng “việc kiếm tiền thực sự từ nó” vẫn là bài toán khó.
Quyết định của SCB cho thấy tác động ngày càng sâu rộng của AI với ngành tài chính. Nếu các ngân hàng cân bằng được giữa công nghệ và con người, giữa số hóa và trách nhiệm xã hội, kỷ nguyên ngân hàng số có thể mở ra đầy triển vọng. Ngược lại, chạy theo tối ưu chi phí mà bỏ qua yếu tố niềm tin có thể khiến họ phải trả giá bằng sự bền vững dài hạn.
