Trong số ý kiến góp ý dự án luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) gửi Bộ Tài chính, nhóm vấn đề về thu nhập chịu thuế nhận được nhiều sự quan tâm.
Bộ Công an đề xuất nghiên cứu bổ sung quy định miễn thuế đối với thu nhập là tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền công được chi trả từ ngân sách nhà nước. Bởi, theo Luật Ngân sách nhà nước năm 2025, thuế thu nhập cá nhân cũng là khoản thu ngân sách. Do đó, việc ngân sách chi lương, rồi lại thu thuế thu nhập cá nhân từ chính khoản này để nộp lại vào ngân sách sẽ làm phát sinh thêm thủ tục, bộ phận, nhân sự thực hiện không cần thiết.
Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho rằng, Luật Thuế Thu nhập cá nhân áp dụng thống nhất với mọi cá nhân có thu nhập đến ngưỡng chịu thuế, không phân biệt nguồn chi trả từ ngân sách hay khu vực tư nhân. Việc loại trừ thuế đối với tiền lương, tiền công từ ngân sách sẽ không phù hợp, dễ gây phản ứng trái chiều trong dư luận.
Theo Bộ Tài chính, đề xuất đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân cho tiền công, tiền lương từ nguồn ngân sách không phù hợp, dễ gây phản ứng.Nguyên tắc của pháp luật thuế là cá nhân có mức thu nhập tính thuế như nhau thì phải thực hiện nghĩa vụ thuế bình đẳng như nhau. Các chính sách giảm trừ cho cá nhân, gia cảnh đã được quy định cụ thể để bảo đảm công bằng.
Bên cạnh đó, Bộ Công an kiến nghị nghiên cứu miễn thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản “tiền làm thêm giờ”, “tiền ca đêm”, “trợ cấp thôi việc”, “trợ cấp khó khăn”. Theo cơ quan này, đây là những khoản mang tính động viên, bù đắp rủi ro cho người lao động. Nếu bị tính thuế, chính sách khuyến khích làm thêm giờ, thưởng vượt năng suất… sẽ giảm tác dụng, đồng thời gây thiệt thòi cho người lao động, nhất là nhóm lao động phổ thông, lao động làm ca đêm.
Ngoài ra, đối với thu nhập từ thừa kế, quà tặng, cơ quan chủ trì cần làm rõ tiêu chí xác định tài sản không đăng ký, nhằm bảo đảm tính minh bạch, tránh áp dụng tùy tiện. Bộ Công an cũng đề nghị nghiên cứu bổ sung các loại tài sản kỹ thuật số (tiền điện tử, tài sản ảo…) vào diện chịu thuế, để bắt kịp xu thế tài chính hiện đại.
Phản hồi kiến nghị trên, Bộ Tài chính cho biết, Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành đã có quy định liên quan đến các khoản thu nhập nêu trên. Dự thảo luật sửa đổi tiếp tục kế thừa quy định này.
Trong khi đó, Bộ Khoa học và Công nghệ kiến nghị ban soạn thảo xem xét bổ sung quy định miễn thuế thu nhập cá nhân đối với một số khoản thu nhập khác ngoài tiền lương, tiền công. Cụ thể gồm: chi hoạt động của các Hội đồng tư vấn khoa học và công nghệ; chi hoạt động của tổ thẩm định kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ; tiền họp, thù lao hội nghị, hội thảo… có mức chi dưới 2 triệu đồng/lần.
Ghi nhận ý kiến này, theo Bộ Tài chính, dự thảo luật đã bổ sung quy định: “Thu nhập từ tiền lương, tiền công từ thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo” là thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân. Trường hợp các khoản thu nhập nêu trên được xác định là chi trả cho việc thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ theo quy định của pháp luật về khoa học - công nghệ thì sẽ thuộc diện miễn thuế.
Đánh giá cao quy định miễn thuế thu nhập cá nhân đối với tiền lương, tiền công của nhà khoa học thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo từ nguồn vốn ngân sách, tuy nhiên Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TPHCM đề nghị mở rộng đối tượng miễn thuế sang các lĩnh vực y tế, giáo dục, chuyển đổi số… nhằm tạo động lực phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.
Bên cạnh đó, đối tượng cần nghiên cứu bổ sung còn là nhà khoa học thực hiện nhiệm vụ từ nguồn vốn xã hội hóa, vừa bảo đảm công bằng, vừa khuyến khích nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Một số ý kiến cũng lưu ý, khi chi trả kinh phí cho nhà khoa học từ nguồn xã hội hóa hoặc doanh nghiệp, cần tham chiếu với quy định về trích lập quỹ khoa học và công nghệ để tránh ưu đãi trùng lặp.
Trước những kiến nghị này, giải trình từ Bộ Tài chính cho rằng, Luật đã bổ sung quy định miễn thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công từ thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các quy định liên quan đến thu nhập được miễn, giảm thuế. Việc bổ sung diện miễn, giảm thuế chỉ nên áp dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết, phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội; đồng thời, cần quy định chặt chẽ để tránh tình trạng lợi dụng chính sách nhằm kê khai trốn thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
