Tháng 1/2025 chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong bảng xếp hạng xuất khẩu trái cây của Việt Nam. Sầu riêng, vốn giữ vị trí dẫn đầu suốt hai năm liên tiếp, đã đánh mất "ngôi vương" khi kim ngạch xuất khẩu giảm mạnh 73% so với cùng kỳ năm trước, chỉ còn 31 triệu USD. Trong khi đó, thanh long vươn lên dẫn đầu với giá trị xuất khẩu đạt 58 triệu USD.
 |
| Thanh long ruột trắng được bán với giá từ 8.000-14.000 đồng/kg. Ảnh: B.Nguyen |
Theo số liệu từ hải quan, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ chính chỉ đạt 18 triệu USD trong tháng 1, giảm hơn 83% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng chỉ đạt 31 triệu USD, mức sụt giảm mạnh nhất trong nhóm 30 loại trái cây xuất khẩu của Việt Nam.
>>Trung Quốc vừa xây tổng kho TMĐT khổng lồ 660.000m2 sát Việt Nam, một tỉnh đề xuất lập khu TMĐT xuyên biên giới để tận dụng cơ hội
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhận định nguyên nhân chính đến từ các quy định kiểm soát nghiêm ngặt của Trung Quốc. Nước này đã tăng cường kiểm tra hợp chất vàng O, một chất có nguy cơ gây ung thư khiến nhiều lô hàng sầu riêng bị ách tắc, buộc doanh nghiệp phải tiêu thụ trong nước với giá thấp.
Không chỉ Trung Quốc, nhiều thị trường khác cũng gia tăng rào cản đối với sầu riêng. Mỹ áp dụng lệnh cấm đối với 7 hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời yêu cầu mã số vùng trồng và mã số đóng gói do Bộ Nông nghiệp Mỹ cấp. Trong khi đó, châu Âu nâng tỷ lệ kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật từ 10% lên 20%. Những rào cản này khiến xuất khẩu sầu riêng dự báo tiếp tục gặp khó khăn trong quý I năm nay.
Giá sầu riêng trên thị trường nội địa cũng giảm mạnh. Tại các tỉnh Đồng Tháp, Cần Thơ, Tiền Giang, Vĩnh Long, giá sầu riêng Ri 6 loại 1 dao động từ 55.000-84.000 đồng/kg, giảm 15.000-31.000 đồng/kg so với tuần trước.
Ngược lại, xuất khẩu thanh long đang trên đà phục hồi mạnh mẽ. Ông Đặng Phúc Nguyên cho biết kim ngạch xuất khẩu thanh long trong tháng 1 tăng 35% so với tháng 12/2024, giúp giá thanh long trên thị trường nhích lên đáng kể. Hiện tại, thanh long ruột trắng được bán với giá từ 8.000-14.000 đồng/kg.
Sự khởi sắc này giúp thanh long vươn lên dẫn đầu nhóm trái cây xuất khẩu của Việt Nam trong tháng đầu năm, thay thế vị trí của sầu riêng. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, ngành hàng này vẫn cần theo dõi sát diễn biến thị trường và đáp ứng tốt các yêu cầu kỹ thuật từ đối tác nhập khẩu.
Năm ngoái, sầu riêng lập kỷ lục với kim ngạch xuất khẩu đạt 3,3 tỷ USD, vượt qua cả gạo, đóng góp lớn vào tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả 7,2 tỷ USD. Bước sang năm 2025, ngành nông nghiệp đặt mục tiêu xuất khẩu rau quả đạt 8 tỷ USD.
>>Từ một quầy đồ uống nhỏ đến đế chế trà sữa toàn cầu: Mixue sắp lên sàn, đưa nhà sáng lập thành tỷ phú với khối tài sản 8 tỷ USD
