Đúng vụ thu hoạch rộ, dừa tươi miền Tây từng là vua lợi nhuận bỗng rơi tự do 'giá rẻ như cho'

Tại một số địa phương, thương lái thu mua chỉ ở mức khoảng 40.000–50.000 đồng một chục, tương đương 3.000–4.000 đồng/trái, giảm mạnh so với mức 100.000–130.000 đồng cùng kỳ mùa thu trước. Hiện tượng này đã khiến nhiều hộ vườn rơi vào trạng thái lo lắng khi vụ thu hoạch rộ.

Nguyên nhân được chỉ ra là sự cộng hưởng của mùa vụ, chu kỳ cung tăng mạnh cùng “cú sốc” xuất khẩu. Nhiều doanh nghiệp thu mua ồ ạt để đáp ứng đơn hàng sang Trung Quốc nhưng do tuyển chọn không kỹ khiến chất lượng không đồng đều; một số container bị trả lại, buộc doanh nghiệp phải xả hàng trong nước với giá rẻ, đẩy giá nội địa đi xuống. Đại diện Hiệp hội Dừa Việt Nam nhấn mạnh vấn đề truy xuất nguồn gốc, chất lượng không ổn định là rào cản lớn trong việc duy trì thị trường xuất khẩu.

Tại thời điểm giá cao, dừa tươi được thu mua ở mức 10.000 đồng/quả. Ảnh minh họa

Việt Nam không phải ngoại lệ. Ở Thái Lan, giá dừa tại tỉnh Songkhla vào cuối tháng 10 đã xuống mức tương đương 1.300–2.100 đồng/trái (khi quy đổi), thấp hơn nhiều so với chi phí sản xuất, khiến chính quyền và doanh nghiệp Thái phải tìm giải pháp bình ổn. Việc hai nước lớn trong khu vực đồng loạt chịu áp lực giá khiến nguồn cung toàn khu vực chịu ảnh hưởng và giá khó phục hồi nhanh.

Nhưng hiện tại, dừa tươi chỉ còn 3.000 đồng/quả. Ảnh minh họa

Dù vậy, số liệu xuất khẩu cho thấy ngành dừa vẫn tăng trưởng trước khi bước vào giai đoạn điều chỉnh. Theo báo cáo của cơ quan hải quan và thương mại, kim ngạch xuất khẩu dừa tươi và sản phẩm từ dừa trong các tháng đầu năm 2025 tăng đáng kể so với cùng kỳ. Một số báo dẫn số liệu cho thấy xuất khẩu dừa tươi, nguyên quả và dừa chế biến đều tăng hai chữ số trong 8–9 tháng đầu năm. Tuy nhiên, khi giá rớt, khoảng 30% doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu đã tạm rút lui, phản ánh giai đoạn “thanh lọc” của thị trường.

Về ngắn hạn, nông dân có thể chịu nhiều áp lực tài chính khi chi phí thu hái, vận chuyển không thay đổi nhưng giá bán giảm sâu. Về lâu dài, ngành dừa đang đứng trước cơ hội tái cấu trúc, từ sản xuất tự phát sang mô hình vùng nguyên liệu được quản lý, từ bán số lượng sang bán chất lượng, có truy xuất. Đó là hướng duy nhất giúp dừa Việt Nam tranh thủ được giá ở thị trường khó tính và tránh những cơn sốc giá lặp lại.