Trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sửa đổi mới nhất, Bộ Tài chính đề xuất rút gọn biểu thuế lũy tiến từ 7 bậc xuống 5 bậc, song vẫn giữ nguyên mức thuế suất cao nhất 35% đối với nhóm thu nhập trên 100 triệu đồng/tháng.
Bộ Tài chính đưa ra 2 phương án về mức thuế TNCN từ tiền công, tiền lương như sau:
Phương án 1
 |
Phương án 2
 |
Theo Bộ Tài chính, việc duy trì khung này được tham khảo từ kinh nghiệm quốc tế. Cơ quan soạn thảo cho rằng, việc kết hợp điều chỉnh thuế suất với nâng mức giảm trừ gia cảnh và bổ sung thêm các khoản giảm trừ (y tế, giáo dục) sẽ góp phần giảm tỷ lệ thuế phải nộp trên tổng thu nhập.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng mức thuế suất tối đa 35% là chưa hợp lý, cần giảm xuống hoặc nới rộng khoảng cách thu nhập chịu thuế giữa các bậc. Một số ý kiến còn đề xuất nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế tại bậc cao nhất để phù hợp hơn với thực tế.
Theo đó, Công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam đánh giá, biểu thuế suất lũy tiến và mức thu nhập tính thuế từng bậc của Việt Nam là khá cao so với khu vực Đông Nam Á.
Mức thuế suất tối đa 35% hiện tương đương Thái Lan và Philippines, trong khi Singapore chỉ áp dụng 24%, Malaysia và Myanmar dừng ở 30%.
Không chỉ vậy, ngưỡng thu nhập tính thuế tại các bậc ở Việt Nam cũng thấp hơn đáng kể so với các nước láng giềng.
Deloitte kiến nghị ngoài việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến như dự thảo chính sách đề ra, cần nghiên cứu và xem xét nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế, đặc biệt ở bậc cao nhất để phù hợp hơn với tốc độ phát triển nền kinh tế của quốc gia
Điều này cũng nhằm tăng sức cạnh tranh và thu hút nhân lực chất lượng cao, đồng thời hỗ trợ lực lượng lao động trong nước.
Đồng quan điểm, Công Ty TNHH Thuế Và Tư vấn PwC cho rằng, khoảng cách giữa các bậc thuế trong dự thảo hiện quá hẹp, cần giãn rộng hơn để phản ánh đúng chênh lệch thu nhập.
PwC nhấn mạnh, ngưỡng chịu thuế cao nhất tại Việt Nam hiện thấp hơn nhiều so với Philippines, Indonesia, Thái Lan hay Malaysia, vì vậy cần xem xét điều chỉnh.
Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP. HCM thậm chí đề xuất bỏ hẳn mức 35%, chỉ giữ tối đa 30% để tạo lợi thế cạnh tranh môi trường làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài, các chuyên gia và nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao.
Theo cơ quan này, việc hạ trần thuế cũng góp phần hạn chế gian lận, trốn thuế, chuyển giá và thu hút thêm các nguồn thu nhập của người lao động nước ngoài.
Ngoài ra, Hội kiến nghị nới rộng thêm 10-15 triệu đồng ở bậc 1 và bậc 2 so với dự thảo.
 |
| Nhiều ý kiến cho rằng mức thuế suất tối đa 35% là chưa hợp lý. Ảnh minh họa |
Ở góc nhìn doanh nghiệp, Vietcombank cho rằng cần nâng ngưỡng chịu thuế ở bậc 2 và bậc 3 nhằm phản ánh đúng tác động lạm phát.
Cụ thể, bậc 2 nên áp dụng cho thu nhập 15-45 triệu đồng/tháng (hoặc 50 triệu đồng), bậc 3 từ 45-75 triệu đồng (hoặc 80 triệu đồng). Các bậc cao hơn (bậc 4 và bậc 5) cũng nên điều chỉnh để chỉ đánh vào nhóm thu nhập cao.
Đồng thời, Vietcombank đề xuất phân hóa thuế suất rõ ràng hơn, thay vì giãn cách đều 5% như dự thảo. Ví dụ như gộp bậc 2 và bậc 3 cũ nhưng mức thuế chỉ áp 10% thay vì 15%; gộp bậc 4 và 5 cũ thành bậc 3 mới với mức 20% thay vì 25%.
Ngân hàng này cũng viện dẫn thực tế ở một số quốc gia Đông Nam Á, nơi ngưỡng bắt đầu áp mức thuế cao nhất thường gấp nhiều lần GDP bình quân đầu người: Philippines là 17 lần, Malaysia 36 lần.
Do đó, Vietcombank cho rằng Việt Nam nên áp dụng mức trung gian 20-25 lần GDP/người. Nếu tính theo tỷ lệ 20 lần, ngưỡng bắt đầu của bậc 5 sẽ khoảng 200 triệu đồng/tháng.
Trong khi đó, CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) đề xuất biểu thuế lũy tiến từng phần chỉ gồm 4 bậc thay vì 5 bậc như dự thảo, áp dụng lần lượt 5% cho thu nhập đến 20 triệu đồng, 15% cho 20-50 triệu đồng, 25% cho 50-100 triệu đồng và 35% cho trên 100 triệu đồng.
Tập đoàn Vingroup cũng ủng hộ phương án giảm số bậc xuống 4 và hạ thuế suất. Doanh nghiệp này kiến nghị áp dụng 10% cho thu nhập 10-30 triệu đồng/tháng, đồng thời nâng ngưỡng thu nhập tính thuế.
Vingroup nhận định, việc sửa đổi là cần thiết để tạo công bằng, hợp lý và phù hợp bối cảnh kinh tế - xã hội, qua đó giảm gánh nặng cho người lao động.
