Sáng 10/12, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm tạo đột phá trong phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Phụ cấp ưu đãi cao cho giáo viên, nhân viên trường công lập
Theo nghị quyết, phụ cấp ưu đãi nghề đối với cơ sở giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông công lập sẽ được thực hiện theo lộ trình do Chính phủ quy định, với mức tối thiểu 70% cho giáo viên và tối thiểu 30% cho nhân viên.
Riêng giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới và hải đảo được hưởng mức phụ cấp 100%.
Như vậy, hơn 1,05 triệu giáo viên sẽ được hưởng chính sách chưa từng có với mục tiêu tạo sự đột phá trong giáo dục. Ảnh minh hoạHiện, cả nước có hơn 1,05 triệu giáo viên mầm non và phổ thông hưởng lương từ ngân sách nhà nước, với mức lương cơ bản dao động từ 4,9 đến 15,87 triệu đồng/tháng tùy bậc học. Sau khi cộng các khoản phụ cấp, tổng thu nhập của giáo viên vào khoảng 6,6–30 triệu đồng/tháng.
Mở rộng quyền tự chủ cho địa phương và cơ sở giáo dục
Quốc hội cho phép các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và đại học được tự chủ quyết định mức thu nhập tăng thêm cho nhà giáo, viên chức và người lao động từ nguồn thu hợp pháp ngoài ngân sách nhà nước, phù hợp với quy chế chi tiêu nội bộ và kết quả hoạt động của đơn vị.
Nghị quyết cũng phân định rõ thẩm quyền quản lý nhân sự giáo dục. Theo đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm tuyển dụng, tiếp nhận và quản lý nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt và trung học nghề công lập trên địa bàn tỉnh. Chủ tịch UBND cấp xã được quyền điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bổ nhiệm, miễn nhiệm và thay đổi vị trí việc làm đối với nhân sự thuộc phạm vi quản lý.
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và trường đại học được tự chủ xác định vị trí việc làm; tuyển dụng, ký hợp đồng lao động với chuyên gia, nhà khoa học trình độ tiến sĩ là người nước ngoài hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo được giao quyết định một bộ sách giáo khoa phổ thông sử dụng thống nhất trên toàn quốc từ năm học 2026–2027. Đến năm 2030, Nhà nước sẽ cung cấp sách giáo khoa miễn phí cho học sinh, ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới và hải đảo.
Nhà nước đồng thời bảo đảm nguồn lực miễn học phí và giáo trình môn giáo dục quốc phòng – an ninh tại các cơ sở dạy nghề, đại học; mở rộng tín dụng ưu đãi cho học sinh, sinh viên thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Nghiên cứu sinh tham gia các chương trình đào tạo trọng điểm theo đặt hàng của Nhà nước gắn với nhiệm vụ khoa học – công nghệ ưu tiên quốc gia được cấp học bổng và chi phí sinh hoạt.
Nghị quyết tiếp tục khẳng định chủ trương bảo đảm chi tối thiểu 20% tổng chi ngân sách nhà nước cho giáo dục và đào tạo, ưu tiên bố trí nguồn lực cho các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
580.000 tỷ đồng cho chương trình hiện đại hóa giáo dục
Cùng ngày, Quốc hội thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026–2035. Giai đoạn 2026–2030, tổng kinh phí dự kiến 174.600 tỷ đồng, gồm 100.000 tỷ đồng từ ngân sách trung ương, 45.100 tỷ đồng vốn đối ứng địa phương, 20.400 tỷ đồng vốn đối ứng của các trường đại học và cao đẳng, cùng 9.100 tỷ đồng từ các nguồn huy động khác.
Giai đoạn 2031–2035, căn cứ kết quả triển khai giai đoạn đầu, Chính phủ sẽ trình Quốc hội quyết định nguồn lực tiếp tục thực hiện chương trình. Tổng nguồn lực dự kiến huy động trong 10 năm khoảng 580.100 tỷ đồng.
Chương trình đặt mục tiêu hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục, tạo chuyển biến căn bản về chất lượng, mở rộng cơ hội học tập, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và đáp ứng nhu cầu nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao.
Tổng nguồn lực dự kiến huy động trong 10 năm khoảng 580.100 tỷ đồng để thực hiện chương trình hiện đại hoá giáo dục. Ảnh minh họaĐến năm 2030, cả nước hoàn thành giáo dục bắt buộc đến hết trung học cơ sở, kiên cố hóa toàn bộ phòng học; 30% trường mầm non và phổ thông được trang bị thiết bị giảng dạy một số môn bằng tiếng Anh, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai. Đồng thời, 18 trường cao đẳng trọng điểm được đầu tư đào tạo nhân lực kỹ năng nghề cao phục vụ các chương trình, dự án trọng điểm quốc gia.
Giai đoạn đến năm 2035, Việt Nam phấn đấu có 60 trường cao đẳng tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4; 6 trường tiếp cận trình độ các nước phát triển thuộc Nhóm G20. Trong khối đại học, ít nhất 12 trường thuộc nhóm hàng đầu châu Á và 2 trường lọt nhóm 100 trường hàng đầu thế giới trong một số ngành, lĩnh vực.
