Sáng ngày 27/11, tại cuộc họp với Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình và lãnh đạo các bộ, ngành về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, ông Nguyễn Việt Quang – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Vingroup – nhà đầu tư VinSpeed, đã bày tỏ mong muốn được đầu tư dự án theo hình thức đầu tư kinh doanh.
Tổng mức đầu tư dự án dự kiến là trên 61 tỷ USD (không kể chi phí giải phóng mặt bằng) với thời hạn thi công dự án là 5 năm kể từ khi nhà nước giao đất sạch cho dự án. Đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự án và hoàn trả trong vòng 30 năm, VinSpeed khẳng định các cam kết:
(1) Chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, đặc biệt là các quy trình, quy định trong vay vốn;
(2) Bảo đảm đầu tư công nghệ, thiết bị hiện đại, tăng cường hợp tác với các đối tác trong tăng tỷ lệ nội địa hóa ngành đường sắt; bố trí, đào tạo nguồn nhân lực để thực hiện dự án cũng như vận hành khi dự án đi vào hoạt động;
(3) Đảm bảo các điều kiện, sẵn sàng phục vụ các mục tiêu về an ninh, quốc phòng;
(4) Sẵn sàng chấp nhận một số rủi ro kinh doanh và đặc biệt là cam kết không để phát sinh vốn, đội vốn,…
Đồng thời, cam kết sẽ đầu tư, tổ chức nghiên cứu phát triển công nghệ đường sắt tốc độ cao để không chỉ làm chủ công nghệ được chuyển giao từ đối tác nước ngoài mà còn tạo ra các giá trị công nghệ mới của Việt Nam.
Ông Nguyễn Việt Quang cũng cho rằng, nếu VinSpeed đầu tư trực tiếp , Nhà nước và xã hội được lợi ở 5 điểm chính sau:
(1) Nhà nước chỉ cần cho vay 80% thay vì tự trả 100% tổng mức đầu tư.
(2) Nhà nước thu hồi 80% vốn cho vay sau 30 năm thay vì chờ hoàn vốn sau 140 năm, thậm chí lâu hơn.
(3) Hệ thống được đưa vào vận hành sau 5 năm thay vì sau 10 năm. Điều này sẽ tạo động lực cho kinh tế đất nước phát triển, giao thông tiện lợi, chi phí di chuyển của nhân dân giảm, đời sống của nhân dân các vùng dọc tuyến được cải thiện.
(4) Nhà nước không lo bị đội vốn và bị kéo dài tiến độ.
(5) Nhà nước có được ngành công nghiệp đường sắt cao tốc mà không phải bỏ vốn đầu tư.
VinSpeed là doanh nghiệp do ông Phạm Nhật Vượng, Vingroup và các cá nhân, tổ chức liên quan sáng lập tháng 5/2025, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng đường sắt, sản xuất đầu máy và toa xe.
Từ khi thành lập, pháp nhân này đã nhận chuyển nhượng tổng cộng 379 triệu cổ phiếu VIC theo hình thức góp vốn của ông Vượng. Trong tháng 11/2025, VinSpeed đã có 2 lần tăng vốn, từ 15.000 tỷ lên 33.000 tỷ đồng.
Ngày 14/5/2025, VinSpeed chính thức nộp hồ sơ đăng ký đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với tổng vốn khoảng 1,5 triệu tỷ đồng (hơn 61 tỷ USD). Trong đó, doanh nghiệp chịu trách nhiệm thu xếp 20% vốn (312.000 tỷ đồng – tương đương 12,27 tỷ USD), 80% còn lại đề xuất vay Nhà nước không lãi suất trong 30 năm.
Mục tiêu của VinSpeed là đưa dự án Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam hoàn thành vào năm 2030, tạo nền móng cho ngành công nghiệp đường sắt Việt Nam và mở ra động lực tăng trưởng mới. Ngoài dự án trên, doanh nghiệp này cũng đã công bố báo cáo đánh giá tác động môi trường của 2 tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội – Hạ Long và Bến Thành – Cần Giờ, với tổng mức đầu tư hơn 225.500 tỷ đồng.
