Bộ Tài chính đang lấy ý kiến lần thứ 2 đối với dự thảo Nghị định quy định về việc khai, tính thuế, khấu trừ thuế, nộp thuế và sử dụng hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Dự kiến Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.
So với dự thảo trước, nội dung lần này đã được chỉnh sửa và bổ sung theo hướng cụ thể hơn, sau khi tiếp thu ý kiến từ các bộ, ngành và cơ quan liên quan. Dự thảo tập trung làm rõ trách nhiệm của người nộp thuế cũng như vai trò hỗ trợ của cơ quan thuế.
Theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019, hộ kinh doanh chỉ phải thông báo tài khoản ngân hàng sử dụng để nộp thuế điện tử. Tuy nhiên, dự thảo Nghị định mới đề xuất mở rộng phạm vi quản lý.
Tại Điều 13, Bộ Tài chính đề xuất hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thuế tất cả số tài khoản liên quan đến sản xuất, kinh doanh.
Bộ Tài chính đề xuất hộ, cá nhân kinh doanh phải khai báo toàn bộ tài khoản ngân hàngBên cạnh đó, dự thảo nhấn mạnh nghĩa vụ tự kê khai đầy đủ, chính xác doanh thu phát sinh để xác định nghĩa vụ thuế theo quy định. Hộ và cá nhân kinh doanh có trách nhiệm sử dụng và cung cấp sổ sách, hóa đơn, phần mềm quản lý bán hàng và các tài liệu liên quan theo yêu cầu của cơ quan thuế khi kiểm tra.
Đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, dự thảo yêu cầu hộ và cá nhân cư trú kê khai, nộp đầy đủ các loại thuế phát sinh, bao gồm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên, cùng các khoản phí và nghĩa vụ tài chính khác theo pháp luật thuế hiện hành.
Ngoài nghĩa vụ tài chính, các đối tượng kinh doanh trên nền tảng số phải cung cấp đầy đủ thông tin định danh. Đối với công dân Việt Nam là mã số thuế hoặc số định danh cá nhân. Đối với người nước ngoài là số hộ chiếu hoặc thông tin định danh do nước ngoài cấp. Các thông tin này được sử dụng để phục vụ việc xác định nghĩa vụ thuế thông qua đơn vị vận hành nền tảng thương mại điện tử.
Ngoài ra, dự thảo cũng làm rõ trách nhiệm của cơ quan thuế theo hướng tăng hỗ trợ và giảm thủ tục hành chính cho người nộp thuế. Cơ quan thuế phải cung cấp kịp thời thông tin, hướng dẫn chính sách, thủ tục đăng ký, kê khai và nộp thuế, đồng thời hướng dẫn người nộp thuế sử dụng các ứng dụng và nền tảng thuế điện tử.
Các đơn vị cần thiết lập các kênh hỗ trợ người nộp thuế như đường dây nóng, bộ phận tư vấn trực tiếp, phản hồi trực tuyến.
Cơ quan thuế cũng phải công khai quy trình xử lý hồ sơ, thời hạn giải quyết, biểu mẫu, tỷ lệ tính thuế, thuế suất và mức xử phạt (nếu có) để hộ và cá nhân kinh doanh dễ theo dõi, thực hiện.
Dự thảo nêu rõ nguyên tắc cơ quan thuế không được yêu cầu người nộp thuế cung cấp lại các thông tin, hồ sơ đã có trong hệ thống hoặc đã được cơ quan khác xác nhận. Việc quản lý thuế phải bảo đảm minh bạch, thuận tiện, không phát sinh thêm thủ tục ngoài quy định pháp luật.
Cơ quan thuế cũng có trách nhiệm kiểm tra, giám sát hoạt động của công chức thuế, kịp thời chấn chỉnh và xử lý các trường hợp gây phiền hà, sách nhiễu hoặc thực hiện không đúng quy định trong quá trình hỗ trợ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
