Khi Trung Quốc chuyển hướng khỏi ngô Mỹ để bảo vệ giá nội địa và nông dân trong nước, một làn sóng “hàng dư” giá rẻ từ Mỹ đang chảy mạnh sang các thị trường châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và Indonesia. Điều này không chỉ thay đổi cục diện nhập khẩu ngũ cốc trong khu vực mà còn ảnh hưởng sâu sắc tới cấu trúc cung – cầu toàn cầu đối với nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và nhiên liệu sinh học.
Lượng ngô Trung Quốc nhập từ Mỹ đạt đỉnh vào tháng 9/2021 nhưng bắt đầu lao dốc từ giữa năm 2022, chạm mức thấp nhất 5 năm vào tháng 3 vừa qua. Chính quyền Bắc Kinh được cho là đã ra chỉ đạo hạn chế nhập khẩu ngô, nhằm hỗ trợ giá nội địa và bảo vệ nông dân trong nước, theo nguồn tin từ BMI (Fitch Solutions).
Khi “khách sộp” Trung Quốc rút lui, Mỹ đã tìm được lối ra mới. Nhật Bản – thị trường vốn quen thuộc – đang trở lại mạnh mẽ với mức mua ngô Mỹ tăng 30% trong niên vụ 2024–2025, theo USDA, đạt 8,9 triệu tấn tính đến ngày 15/5.
Hàn Quốc cũng không kém cạnh, nhập ngô từ Mỹ ở mức cao nhất trong 7 năm, dự kiến tăng thị phần lên 30% vào năm 2025–2026, từ mức chỉ 7% vào 2022–2023.
 |
| Ngô là một trong những mặt hàng nông sản có sản lượng cao nhất tại Mỹ và Mỹ cũng là một trong những quốc gia sản xuất ngô lớn nhất thế giới. Ảnh minh hoạ |
>> Một 'mỏ vàng dưới nước' vừa mang về cho Việt Nam hơn 1,3 tỷ USD: Mỹ, Trung Quốc đua nhau săn lùng
Tại Việt Nam và Indonesia, nơi từng “vắng bóng” ngô Mỹ một thời gian, nay cũng chứng kiến lượng mua tăng đột biến. Sự hấp dẫn đến từ giá rẻ và nguồn cung dồi dào – đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc chưa có hồi kết.
Dù nhiều nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi ưa chuộng ngô Nam Mỹ do chất lượng hạt cứng, ít bụi, nhưng hiện tại giá ngô Mỹ đang cạnh tranh nhất tại Đông Nam Á. Ông Caleb Wurth – Giám đốc khu vực của Hội đồng Ngũ cốc Mỹ – xác nhận điều này và cho biết thêm, triển vọng của Mỹ ở thị trường này rất khả quan. Tổng thống Donald Trump hiện cũng đang thúc đẩy các biện pháp thuế quan toàn diện, gián tiếp thúc đẩy xuất khẩu nông sản Mỹ, bao gồm ngô, sang các nước châu Á như Nhật Bản và Hàn Quốc – những nước đã đề xuất mở rộng nhập khẩu sản phẩm nông nghiệp Mỹ trong các đàm phán thương mại gần đây.
Dự báo từ USDA cho thấy Trung Quốc có thể nhập 10 triệu tấn ngô trong niên vụ 2025–2026, cao hơn một chút so với năm nay, nhưng vẫn chỉ bằng 1/3 mức đỉnh gần 29,5 triệu tấn giai đoạn 2020–2021. Bộ Nông nghiệp Trung Quốc dự kiến nhập khẩu sẽ duy trì ở mức 7 triệu tấn – con số thấp nhất trong 6 năm qua.
Việc Trung Quốc cắt giảm mua ngô không chỉ ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu của Mỹ mà còn đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu cây trồng nội địa. Ngô và đậu tương – hai cây trồng cùng mùa – đang “giành đất” khốc liệt khi nông dân Mỹ buộc phải tính toán kỹ giữa lợi nhuận và chính sách thương mại.
Sự thoái lui của Trung Quốc đang mở đường cho làn sóng ngô Mỹ đổ bộ mạnh mẽ vào châu Á, tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức cho các thị trường khu vực. Trong khi Mỹ nỗ lực giữ vững vị thế xuất khẩu, thì các nước nhập khẩu như Việt Nam cũng cần tính toán kỹ chiến lược dự trữ, đa dạng nguồn cung và cân bằng giá đầu vào trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu còn nhiều bất ổn.
>> Một mặt hàng thủy sản Việt Nam đang 'hái ra tiền' tại Nga
