Trung Quốc hiện giữ bao nhiêu vàng?

Theo số liệu chính thức, Cục Quản lý Ngoại hối Trung Quốc (SAFE) - thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) - chỉ báo cáo mua khoảng 25 tấn vàng trong năm nay. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và tổ chức độc lập hoài nghi rằng con số chính thức chỉ phản ánh “phần nổi của tảng băng chìm” trong một chiến lược tích lũy lớn hơn.

Dựa trên các luồng thương mại vàng qua Thụy Sĩ, London và điểm đến cuối cùng, nhóm phân tích tại Société Générale ước tính tổng lượng vàng mà Trung Quốc có thể đã nhập năm nay có thể lên đến 250 tấn, chiếm hơn một phần ba nhu cầu mua ròng của các ngân hàng trung ương toàn cầu trong cùng kỳ. Con số này gấp nhiều lần thống kê chính thức và nếu đúng, nó cho thấy Bắc Kinh đang âm thầm tích lũy với tốc độ lớn.

Trung Quốc công khai chỉ mua 25 tấn vàng trong năm nay. Ảnh minh họa

Nhóm tư vấn Plenum Research tại Bắc Kinh, còn đưa ra con số gây sốc khi khoảng cách giữa lượng mua chính thức và thực tế có thể lớn tới 1.351 tấn trong năm 2023, Kết quả này có được do phương pháp so sánh chênh lệch giữa nhập khẩu ròng, sản lượng khai thác trong nước và biến động tồn kho thương mại. Nếu phương pháp này có phần chuẩn xác, thì “khoảng tối” trong báo cáo dự trữ của Trung Quốc là rất lớn.

Các chuyên gia nêu nhiều lý do khiến Trung Quốc cần giữ bí mật lượng vàng thực tế: tránh gây biến động giá vàng toàn cầu, giảm thiểu phản ứng chính trị, đặc biệt từ phía Washington và giữ lợi thế chiến lược trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng. Vàng là công cụ bảo hiểm truyền thống chống lại rủi ro tiền tệ, công bố mua ồ ạt có thể làm giá tăng quá nhanh và ảnh hưởng đến lợi ích của bên mua. Nhiều nhà phân tích cũng lưu ý rằng ngoài SAFE, còn có thể có các tổ chức nhà nước khác tham gia gom vàng mà không phải báo cáo công khai.

Nhưng số vàng thực tế mà Trung Quốc thu mua cực lớn. Ảnh minh họa

World Gold Council (WGC) ghi nhận xu hướng mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu tiếp tục cao trong năm 2025, với dòng tiền vào các quỹ và mua thanh khoản vật chất góp phần khiến giá tăng mạnh. Việc một số quốc gia tăng mua trong thời gian qua đã đẩy tỷ trọng vàng trong dự trữ toàn cầu (ngoại trừ Mỹ) lên mức cao hơn, khiến vai trò của vàng trong cơ cấu dự trữ ngày càng rõ rệt.

Theo chuyên gia, Trung Quốc có thể đang giữ khoảng 5.000 tấn vàng. Ảnh minh họa

Vậy Trung Quốc hiện nắm giữ bao nhiêu? Con số “chính thức” được công bố trong những năm gần đây là dao động quanh khoảng 2.3 nghìn tấn nhưng các chuyên gia như Bruce Ikemizu (Hiệp hội Thị trường Vàng Nhật Bản) từng nhận định con số thực có thể tiến gần 5.000 tấn, tức gấp đôi số công khai. Những chênh lệch này khiến thị trường phải dựa vào các chỉ báo gián tiếp: lượng thỏi 400 ounce đúc mới có seri liên tiếp, dòng chảy qua các trung tâm tinh luyện Thụy Sĩ hay hành trình từ London tới châu Á.

Hệ quả, khi một người mua lớn (hoặc nhiều tổ chức nhà nước) tích lũy âm thầm, nguồn cung vật chất trên thị trường giảm, khiến giá vàng tăng vọt. Đồng thời, sự thiếu minh bạch làm tăng bất ổn vì nhà đầu tư không thể định lượng đầy đủ rủi ro và động lực mua của bên nắm giữ nhiều. Trong ngắn hạn, điều này tiếp tục là một yếu tố đẩy giá vàng lên đỉnh.