MB thông tin chính thức về hoạt động phát hành trái phiếu
Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa phát đi thông cáo chính thức liên quan đến một số nội dung được nêu trong Kết luận thanh tra của cơ quan chức năng, đồng thời khẳng định cam kết bảo vệ quyền lợi của cổ đông, nhà đầu tư và khách hàng.
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, MB là một trong các tổ chức được thanh tra trong phạm vi hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, với mục đích sử dụng vốn đã công bố là “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng, đầu tư”.
MB cho biết, trong quá trình kiểm tra, một số lô trái phiếu được chọn mẫu rà soát tại thời điểm ngân hàng chưa triển khai hoạt động đầu tư, do tập trung ưu tiên nguồn vốn cho vay – phù hợp với nội dung và phạm vi đã công bố. Các lô trái phiếu được đề cập đều đã được MB thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, phần lớn đã tất toán, số còn lại khoảng 650 tỷ đồng đang được quản lý đúng quy định.
Ngân hàng khẳng định luôn kiên định với các chuẩn mực quản trị hiện đại, duy trì sự ổn định tài chính và phát triển bền vững, nhằm phục vụ khách hàng, cổ đông và đối tác một cách hiệu quả và an toàn.
Ngân hàng MB khẳng định đã thực hiện đúng quy định, phần lớn các lô trái phiếu đã tất toán, số còn lại khoảng 650 tỷ đồng được quản lý chặt chẽ.Trước đó, ngày 17/10, Thanh tra Chính phủ công bố Kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Theo kết luận, Thanh tra Chính phủ tiến hành kiểm tra 5 tổ chức phát hành gồm Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB), Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) và một số tổ chức khác.
Kết quả thanh tra cho thấy, trong giai đoạn từ 1/1/2015 đến 30/6/2023, 5 ngân hàng trên đã phát hành thành công 386 mã trái phiếu doanh nghiệp, gồm các loại trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản bảo đảm. Kỳ hạn phát hành từ 1 đến 10 năm, với tổng giá trị 255.142 tỷ đồng.
Mục đích phát hành là để tăng quy mô vốn, bổ sung vốn cấp 2 và vốn khác phục vụ khách hàng, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng của các ngân hàng. Đến thời điểm 30/6/2023, còn 173 mã trái phiếu đang lưu hành, tổng giá trị khoảng 97.828 tỷ đồng.
Một số nội dung được nêu trong kết luận thanh tra
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, quá trình kiểm tra việc sử dụng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp cho thấy, một số ngân hàng như ACB, MB sử dụng tiền thu được từ phát hành trái phiếu chưa đúng mục đích nêu tại phương án phát hành.
Cụ thể, MB sử dụng tiền thu được từ 11 mã trái phiếu phát hành năm 2022, với tổng giá trị 1.920 tỷ đồng, để cho vay mà không thực hiện đầu tư theo mục đích phát hành nêu tại các bản công bố thông tin trước phát hành.
Trước đó, việc phát hành của MB được HĐQT thông qua nhằm “bổ sung vốn cấp 2 dài hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng, đầu tư cũng như tăng quy mô vốn hoạt động của ngân hàng nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh doanh năm 2022 và các năm tiếp theo”.
Kết luận thanh tra cũng nêu, nhiều ngân hàng chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo quy định. Các tổ chức được thanh tra báo cáo rằng không thể phân định chính xác số liệu về việc sử dụng số tiền thu được từ phát hành trái phiếu cho từng khoản vay, từng khách hàng cụ thể.
Nguyên nhân là toàn bộ tiền thu được từ phát hành trái phiếu không được theo dõi riêng mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của ngân hàng, từ đó giải ngân cho các cá nhân và tổ chức vay vốn. Hoạt động kinh doanh ngân hàng diễn ra liên tục, đan xen nên không thể theo dõi riêng, đích danh từng khách hàng vay vốn từ nguồn tiền thu được từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Về công bố thông tin và lãi suất phát hành
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra rằng, cả 5 ngân hàng được thanh tra đều không công bố thông tin đúng thời hạn theo quy định.
Kết quả rà soát số liệu về lãi suất cố định của trái phiếu doanh nghiệp có kỳ hạn 12 tháng và 36 tháng do các tổ chức tín dụng báo cáo cho thấy có sự chênh lệch so với mức lãi suất do Ngân hàng Nhà nước ban hành. Ngoài ra, còn có sự chênh lệch giữa các ngân hàng với nhau và giữa các thời điểm trong cùng một tổ chức tín dụng.
Cơ quan thanh tra nhận định việc áp dụng lãi suất cố định trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng là chưa có căn cứ theo quy định tại Nghị định số 153/2020.
Trước ngày 17/5/2021, đối tượng được phép mua trái phiếu doanh nghiệp do các tổ chức tín dụng phát hành không bao gồm các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Sau khi Thông tư số 01/2021 về phát hành kỳ phiếu, tín phiếu, chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu trong nước của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được ban hành và có hiệu lực, các tổ chức tín dụng mới được phép mua trái phiếu doanh nghiệp do các tổ chức tín dụng khác phát hành.
Theo kết luận thanh tra, với sự thay đổi này, dòng vốn luân chuyển giữa các tổ chức tín dụng nhiều hơn so với trước, trong đó có vốn của các ngân hàng trong nhóm Big4 dịch chuyển qua các ngân hàng thương mại cổ phần ngoài quốc doanh với lãi suất chưa có căn cứ và quy định cụ thể.
Thanh tra Chính phủ cho rằng cần rà soát, nghiên cứu sửa đổi quy định hiện hành về lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng nhằm bảo đảm cụ thể, minh bạch, đúng quy định.
Ngoài ra, cơ quan này cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng cường chỉ đạo công tác giám sát, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật của các ngân hàng trong nhóm Big4 khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp tại các ngân hàng khác.
