Sàn giao dịch vàng: bước ngoặt chính sách sau hơn một thập kỷ
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang hoàn thiện đề án thành lập sàn giao dịch vàng tập trung, dự kiến trình Chính phủ trong tháng 10. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm minh bạch hóa thị trường, khơi thông nguồn vàng trong dân và từng bước hiện đại hóa hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam. Trong khi đó, một số ngân hàng thương mại lớn, đặc biệt là Techcombank, đã sớm có động thái chuẩn bị cho cuộc đua mới trên thị trường kim loại quý.
Theo Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng, kể từ khi ban hành Nghị định 24/2012, thị trường vàng Việt Nam đã dần được kiểm soát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và củng cố niềm tin vào đồng Việt Nam. Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, nhiều quy định không còn phù hợp với thực tiễn thị trường. Trên cơ sở chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 211, NHNN đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025, thay thế Nghị định 24, nhằm mở rộng quyền nhập khẩu vàng nguyên liệu cho các ngân hàng và doanh nghiệp đủ điều kiện.
Ngày 9/10, NHNN tiếp tục ban hành Thông tư 34, hướng dẫn chi tiết việc cấp phép và quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Cùng với đó, đề án thành lập sàn giao dịch vàng được xem là bước tiếp theo trong quá trình hoàn thiện thể chế, hướng tới một thị trường minh bạch, hiện đại và phù hợp thông lệ quốc tế.
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh: “Sàn giao dịch vàng sẽ giúp chuẩn hóa hoạt động mua bán vàng vật chất, tiến tới giao dịch vàng tài khoản và các sản phẩm phái sinh. Đây không chỉ là công cụ quản lý mà còn là kênh dữ liệu quan trọng phục vụ hoạch định chính sách”.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng. (Ảnh: SBV)Theo ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối NHNN, sàn giao dịch vàng được thiết kế với ba mục tiêu:
Thứ nhất, hình thành kênh phân phối vàng nguyên liệu nhập khẩu đạt chuẩn, minh bạch.
Thứ hai, từng bước phát triển các giao dịch vàng tài khoản và sản phẩm phái sinh.
Thứ ba, huy động nguồn vàng trong dân phục vụ phát triển kinh tế, giảm tình trạng tích trữ và đầu cơ.
Lộ trình thực hiện gồm ba giai đoạn:
Giai đoạn đầu, chỉ giao dịch vàng nguyên liệu nhập khẩu;
Giai đoạn hai, mở rộng sang vàng miếng cùng hệ thống lưu ký và kiểm định;
Giai đoạn ba, triển khai chứng chỉ vàng và công cụ phái sinh.
Trong thời gian thí điểm, sàn giao dịch vàng chỉ hoạt động trong nước, chưa liên thông quốc tế. Các thành viên tham gia gồm tổ chức cung cấp dịch vụ sàn, ngân hàng thanh toán và thành viên giao dịch được cấp phép.
Techcombank sớm chuẩn bị cho “cuộc chơi vàng” mới
Đáng chú ý, khi NHNN đang hoàn thiện đề án trình Chính phủ, Techcombank (TCB) đã chủ động chuẩn bị cho một thị trường vàng minh bạch và chuyên nghiệp hơn. Mới đây, ngân hàng này đăng tuyển vị trí Chuyên viên giao dịch vàng cấp cao (Senior Gold Trader) tại Hà Nội, cho thấy định hướng mở rộng hoạt động kinh doanh vàng chuyên nghiệp.
Theo mô tả tuyển dụng, chuyên viên này sẽ chịu trách nhiệm phân tích thị trường, quản lý danh mục, nhận diện cơ hội giao dịch và triển khai hoạt động mua bán vàng trên thị trường chuyên nghiệp. Techcombank cũng đặc biệt chú trọng yếu tố quản trị rủi ro, bao gồm rủi ro thị trường, thanh khoản và hiệu quả hoạt động.
Giới phân tích đánh giá, việc Techcombank “chiêu mộ” chuyên gia vàng là động thái đón đầu sàn giao dịch vàng tập trung sắp ra đời. Khi sàn chính thức vận hành, các ngân hàng thương mại sẽ là thành viên giao dịch chủ chốt, trực tiếp tham gia mua bán, lưu ký và cung cấp các sản phẩm vàng tài chính, góp phần minh bạch hóa thị trường và thu hẹp chênh lệch giá trong – ngoài nước.
Techcombank không chỉ tuyển dụng nhân sự mà còn xây dựng nền tảng vận hành đồng bộ. Ngân hàng đã đầu tư vào cơ sở vật chất, kho lưu trữ, thiết bị đo lường, hệ thống kiểm định và kênh phân phối đa nền tảng, bao gồm cả nền tảng số để khách hàng có thể giao dịch vàng trực tuyến.
Phó Tổng Giám đốc Phạm Quang Thắng từng chia sẻ, sau khi Nghị định 232/2025 có hiệu lực, Techcombank đã làm việc với đối tác quốc tế để nhập khẩu vàng nguyên liệu, nghiên cứu khả năng chế tác vàng mang thương hiệu riêng và sẵn sàng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng vàng miếng.
Hiện Techcombank là một trong tám ngân hàng đủ điều kiện được cấp phép sản xuất vàng miếng, cùng Vietcombank, BIDV, MB, VPBank, VietinBank, Agribank và ACB. Bên cạnh đó là ba doanh nghiệp đủ điều kiện gồm SJC, PNJ và DOJI, những đơn vị được kỳ vọng sẽ cùng hệ thống ngân hàng tạo nên một thị trường vàng minh bạch, cạnh tranh và gắn kết với khu vực tài chính – ngân hàng.
Việc thành lập sàn giao dịch vàng không chỉ giúp kiểm soát cung cầu và hạn chế đầu cơ, mà còn mở đường để nguồn vàng trong dân trở thành nguồn lực đầu tư hiệu quả cho nền kinh tế. Sự chuẩn bị sớm của các ngân hàng, đặc biệt Techcombank, cho thấy khu vực tài chính Việt Nam đã sẵn sàng bước vào giai đoạn mới của thị trường vàng, nơi giao dịch được giám sát, minh bạch và tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế.
