Từ ngày 15/8/2025, Nghị định số 188/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, áp dụng nhiều biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn tình trạng trục lợi quỹ bảo hiểm y tế (BHYT).
Trong đó, một số thủ đoạn đáng chú ý gồm: Khai sai thông tin cá nhân để được hưởng mức cao hơn, mượn thẻ BHYT của người khác để khám chữa bệnh hoặc cố tình gian dối khi làm thủ tục cấp thẻ.
Những hành vi này không chỉ làm thất thoát quỹ BHYT mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của các đối tượng tham gia hợp pháp.
Mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về sử dụng thẻ BHYT trong khám bệnh, chữa bệnh cũng được quy định rõ trong Nghị định 117/2020 của Chính phủ.
Theo đó, hành vi cho người khác mượn thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ của người khác trong khám chữa bệnh sẽ bị phạt 1 đến 2 triệu đồng nếu vi phạm nhưng chưa làm thiệt hại đến quỹ BHYT. Nếu làm thiệt hại đến quỹ BHYT, người vi phạm sẽ bị xử phạt từ 3 đến 5 triệu đồng.
Đồng thời, người vi phạm buộc hoàn trả số tiền đã vi phạm vào tài khoản thu của quỹ BHYT (nếu có).
 |
| Hành vi cho người khác mượn thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ của người khác trong khám chữa bệnh bị xử phạt hành chính |
Ngoài ra, theo Điều 20 Luật BHYT và hướng dẫn tại Nghị định 188/2025/NĐ-CP, việc xử lý thẻ BHYT sẽ được áp dụng nghiêm trong một số trường hợp cụ thể sẽ:
Thu hồi thẻ BHYT nếu: Người có tên trên thẻ không còn tiếp tục tham gia BHYT; phát hiện gian lận trong quá trình cấp thẻ, như khai báo không trung thực về đối tượng, mức hưởng.
Tạm giữ hoặc tạm khóa thẻ BHYT nếu người đi khám chữa bệnh sử dụng thẻ không phải của mình.
Trường hợp bị phát hiện, cơ sở khám chữa bệnh có quyền giữ lại thẻ và thông báo cho cơ quan Bảo hiểm xã hội xử lý. Người vi phạm chỉ được hoàn trả thẻ hoặc mở khóa sau khi nộp phạt và khắc phục hậu quả theo quy định.
Từ ngày 1/6/2025, cơ quan Bảo hiểm xã hội đã ngừng cấp thẻ BHYT giấy, chuyển sang sử dụng thẻ điện tử thông qua ứng dụng VssID hoặc VNeID. Trường hợp không có căn cước công dân gắn chip hoặc không thể cài đặt các ứng dụng trên mới được xem xét cấp thẻ giấy.
Thống kê cho thấy, các hành vi trục lợi quỹ BHYT như sử dụng giấy tờ giả, lạm dụng dịch vụ kỹ thuật cao đang có chiều hướng gia tăng. Việc áp dụng chế tài mới nhằm tăng tính răn đe, bảo vệ quỹ BHYT và quyền lợi hợp pháp của người tham gia.
Đáng lưu ý, quy định mới áp dụng cho tất cả trường hợp vi phạm, kể cả khi người dùng thẻ là người thân trong gia đình. Đây là động thái mạnh tay nhằm ngăn ngừa tình trạng lạm dụng ngày càng tinh vi và đảm bảo sự công bằng cho toàn bộ hệ thống BHYT.
