Bước sang năm 2026, triển vọng ngành ngân hàng được nhìn nhận thận trọng hơn khi chu kỳ tăng trưởng dựa trên tín dụng cao và lãi suất thấp dần khép lại. Thị trường được dự báo bước vào giai đoạn sàng lọc, trong đó vai trò dẫn dắt không còn mang tính đồng đều mà phụ thuộc ngày càng lớn vào chất lượng tăng trưởng, năng lực quản trị rủi ro và khả năng thích ứng của từng tổ chức.
Tại sự kiện WeTalk “Đầu tư gì 2026?” do Cộng đồng Cố vấn Tài chính Việt Nam tổ chức, các chuyên gia cho rằng ngành ngân hàng vẫn giữ vị thế trụ cột của thị trường tài chính, song dư địa bứt phá mạnh như giai đoạn trước đã thu hẹp đáng kể.
Theo ông Trần Thăng Long, Giám đốc Trung tâm Phân tích và Nghiên cứu, Chứng khoán BIDV (BSC), ngân hàng hiện là một trong những nhóm ngành có mức độ minh bạch cao nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Hoạt động kinh doanh, khẩu vị rủi ro, cơ cấu tín dụng và phân khúc khách hàng của các ngân hàng lớn đã được thị trường nắm bắt khá rõ, khiến nhóm ngành này không còn mang tính “bí ẩn” như trước.
Tuy nhiên, mức độ minh bạch cao cũng làm lộ rõ sự phân hóa nội tại. Dù cùng hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng, các tổ chức có sự khác biệt đáng kể về quy mô, chất lượng tài sản, phân khúc khách hàng và năng lực quản trị rủi ro. Trong khi một số ngân hàng vẫn duy trì được dư địa tăng trưởng, nhiều tổ chức khác bắt đầu đối mặt với giới hạn về nguồn lực và khả năng mở rộng tín dụng.
Một thách thức lớn trong giai đoạn tới là áp lực duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng cao trong bối cảnh quy mô nền kinh tế ngày càng lớn và yêu cầu về chất lượng tín dụng khắt khe hơn. Việc lặp lại mức tăng trưởng tín dụng quanh 17% như những năm gần đây được đánh giá không còn dễ dàng. Do đó, vai trò dẫn dắt của ngành ngân hàng nhiều khả năng sẽ mang tính phân hóa, thay vì tập trung vào một vài cái tên nổi trội.
Về định giá, chuyên gia BSC cho rằng phần lớn cổ phiếu ngân hàng hiện đang giao dịch ở mức tương đối hợp lý so với kỳ vọng thị trường, ngoại trừ một số trường hợp có định giá cao hơn mặt bằng chung. Trong ngắn hạn, rủi ro nợ xấu chưa tạo áp lực lớn, song về trung và dài hạn vẫn là yếu tố cần theo dõi, nhất là trong bối cảnh tín dụng tăng cao kéo dài. Trên tổng thể, ngân hàng vẫn là trụ cột của thị trường, nhưng dư địa bứt phá mạnh được đánh giá không còn quá rộng.
Các chuyên gia chia sẻ tại phiên 2 sự kiện WeTalk "Đầu tư gì 2026?".Thời kỳ tiền rẻ đã qua, lãi suất trở thành biến số then chốt
Ở góc độ vĩ mô, ông Trần Ngọc Báu, Giám đốc điều hành CTCP Dữ liệu và Công nghệ tài chính WiGroup, lưu ý diễn biến đảo chiều của lãi suất trong những tháng gần đây. Sau giai đoạn tín dụng tăng nhanh hơn huy động vốn, hệ thống ngân hàng bắt đầu xuất hiện dấu hiệu căng thẳng thanh khoản, khiến lãi suất tăng trên cả thị trường 1 và thị trường liên ngân hàng.
Cùng quan điểm, ông Lê Chí Phúc, Tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ SGI, cho rằng lãi suất sẽ là yếu tố tác động lớn nhất tới thị trường năm 2026. Theo ông, tỷ lệ tín dụng/GDP và tỷ lệ dư nợ cho vay trên huy động (LDR) của hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện đã ở mức rất cao, phản ánh nền kinh tế đang tiến gần cuối chu kỳ bùng nổ tín dụng.
Dữ liệu cho thấy, tỷ lệ tín dụng/GDP từng ở mức khoảng 40% năm 2000, tăng lên 110% vào năm 2010 – thời điểm hệ thống ngân hàng rơi vào khủng hoảng và phải trải qua nhiều năm tái cơ cấu. Đến nay, tỷ lệ này tiếp tục tăng và có thể đạt 140–145% GDP vào cuối năm 2025, cao hơn nhiều so với mức 60–80% GDP của các nước trong khu vực.
Tương tự, đến cuối quý III/2025, tỷ lệ LDR của các ngân hàng Việt Nam đã lên tới khoảng 110%, đồng nghĩa cứ huy động được 100 đồng thì cho vay tới 110 đồng. Đây là nguyên nhân khiến dù có chủ trương hỗ trợ tăng trưởng, mặt bằng lãi suất vẫn chịu áp lực tăng.
Theo các chuyên gia, thời kỳ tiền rẻ đã qua, song lãi suất cũng khó tăng mạnh như giai đoạn 2022. Đợt tăng lãi suất hiện nay được nhìn nhận mang tính “căn chỉnh”, nhằm làm lành mạnh thị trường và phản ánh đúng cung – cầu vốn, thay vì tạo cú sốc lớn cho nền kinh tế.
Ông Trần Ngọc Báu trình bày tham luận tại WeTalk “Đầu tư gì 2026?”Chiến lược phòng thủ được ưu tiên, cơ hội vẫn chọn lọc
Mô tả về bối cảnh kinh tế năm 2026, ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, cho rằng thế giới bước vào giai đoạn “biến động”, còn Việt Nam có thể đối mặt với những chuyển động nhanh và mạnh hơn. Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư được khuyến nghị gia tăng tỷ trọng tài sản phòng thủ như tiền gửi, vàng.
Với tài sản tăng trưởng, ông Tuấn đánh giá thị trường chứng khoán giai đoạn 2026–2030 vẫn còn nhiều cơ hội, song cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Việc lựa chọn danh mục và ngành nghề trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Các nhóm ngành được đánh giá cao gồm ngân hàng, chứng khoán, tiêu dùng, bán lẻ và đầu tư công.
Đối với bất động sản, các chuyên gia cho rằng năm 2026 có thể là điểm khởi đầu của một chu kỳ mới, song nhà đầu tư cần thận trọng hơn. Nguồn cung tăng mạnh, giá nhà cao trong khi lãi suất nhích lên khiến dòng tiền có xu hướng dịch chuyển khỏi các phân khúc giá cao tại đô thị lớn để tìm kiếm những phân khúc có giá hợp lý hơn và giá trị sử dụng thực.
Tổng thể, năm 2026 được dự báo là giai đoạn bản lề, nơi thị trường tài chính – ngân hàng bước vào quá trình sàng lọc sâu sắc. Trong bối cảnh đó, chất lượng tăng trưởng, quản trị rủi ro và chiến lược dài hạn sẽ là yếu tố quyết định vị thế của từng tổ chức trên thị trường.
