Nguyên nhân then chốt là đợt tăng mạnh của giá vàng trong năm 2025. Điều này được thị trường lý giải bởi nhiều mối lo ngại địa chính trị, bất ổn kinh tế và xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ tại một số nền kinh tế lớn, khiến nhà đầu tư và một số ngân hàng trung ương tìm về tài sản an toàn như vàng. SNB vẫn duy trì khối lượng dự trữ ở mức khoảng 1.040 tấn, tức là giá trị sổ sách đã được “kích hoạt” bởi biến động giá chứ không phải bởi thay đổi về lượng nắm giữ.
Việc ghi nhận 14,33 tỷ franc (khoảng 18 tỷ USD) lợi nhuận từ vàng trong một quý là mức hiếm thấy. Theo phân tích của các chuyên gia ngân hàng, trung bình hàng quý SNB chỉ ghi nhận khoảng dưới 2 tỷ franc lợi nhuận từ kênh này trong thập kỷ gần đây. Điều này cho thấy tác động của biến động giá vàng năm nay lên báo cáo tài chính của các tổ chức nắm giữ lượng vàng lớn là rất đáng kể.
SNB ghi nhận gần 18 tỷ USD từ vàng. Ảnh minh họaMột số chuyên gia kinh tế tại UBS đánh giá đây là “tác dụng phụ tích cực” của chính sách dự trữ. SNB giữ vàng không phải để kiếm lời ngắn hạn mà để đa dạng hóa dự trữ và bảo vệ chính sách tiền tệ; song khi giá tăng mạnh, hiệu ứng tích lũy hiện lên rất rõ.
Vàng đã nhiều lần phá kỷ lục trong những tuần gần đây. Sau khi vượt mốc 4.000 USD/ounce vào tháng 10, có thời điểm giá vàng chạm đỉnh khoảng 4.381 USD/ounce trước khi điều chỉnh ngắn hạn. Động thái này khiến các khoản định giá lại dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương tăng đáng kể trong báo cáo tài chính quý. Những pha tăng/giảm này cũng đồng thời làm dấy lên tranh luận về việc liệu đà tăng có bền vững hay là cơ hội chốt lời từ các quỹ đầu tư.
Không chỉ Thụy Sĩ hưởng lợi. Một số nền kinh tế châu Âu như Italy cũng ghi nhận lợi thế tài chính khi giá tăng. Ngân hàng Trung ương Italy hiện được ghi nhận nắm khoảng 2.452 tấn vàng, trị giá ước tính gần 300 tỷ USD theo giá hiện thời, tương đương một phần đáng kể so với GDP quốc gia. Sự khác biệt trong cách mỗi quốc gia quản lý và bố trí dự trữ vàng đang cho thấy vai trò ngày càng được chú trọng của kim loại này trong rổ dự trữ quốc gia giữa bối cảnh bất ổn toàn cầu.
