Lội ngược dòng ngoạn mục, một mặt hàng Việt bỏ túi 8,5 tỷ USD, Trung Quốc 'một mình' chi hơn 5 tỷ USD

Tháng 12 bứt tốc, rau quả cán mốc cao nhất lịch sử

Theo ước tính của Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), kim ngạch xuất khẩu rau quả trong tháng 12/2025 đạt khoảng 795 triệu USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu cả năm vượt 8,5 tỷ USD – mức cao nhất từ trước tới nay của ngành rau quả Việt Nam.

Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ 6 loại trái cây chủ lực, gồm: sầu riêng, chuối, xoài, mít, dừa và bưởi. Trong đó, sầu riêng tiếp tục là mặt hàng “đầu tàu”, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu xuất khẩu và có sức ảnh hưởng rõ rệt tới tổng kim ngạch toàn ngành.

xuat-khau-rau-qua-ca-nam-dat-8-5-ty-usd.pngXuất khẩu rau quả Việt Nam năm 2025 lập kỷ lục khi vượt 8,5 tỷ USD - Ảnh minh họa


Trung Quốc chiếm 64% kim ngạch, sầu riêng vẫn là “ngôi sao”


Trung Quốc tiếp tục giữ vị trí là thị trường xuất khẩu lớn nhất của rau quả Việt Nam, chiếm khoảng 64% tổng kim ngạch. Trong 11 tháng năm 2025, xuất khẩu rau quả sang thị trường này đạt gần 5 tỷ USD, tăng khoảng 15% so với cùng kỳ năm trước và vượt xa kỷ lục 4,63 tỷ USD của cả năm 2024.

Nhu cầu tiêu thụ sầu riêng tại Trung Quốc tăng mạnh, giúp mặt hàng này duy trì vai trò chủ lực trong nhóm rau quả xuất khẩu. Ngoài sầu riêng, việc ký kết các nghị định thư đối với chuối, dừa, chanh leo… cũng mở thêm dư địa để nhiều loại trái cây Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường tỷ dân.

Đầu năm 2025, xuất khẩu rau quả, đặc biệt là sầu riêng, gặp không ít khó khăn khi Trung Quốc siết chặt kiểm soát dư lượng chất vàng O và Cadimi. Các yêu cầu kỹ thuật khắt khe khiến nhiều lô hàng bị ách tắc, làm chậm nhịp tăng trưởng trong những tháng đầu năm.

Tuy nhiên, từ tháng 6/2025, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc bắt đầu phục hồi rõ rệt khi các vướng mắc kỹ thuật được cơ quan chức năng hai nước tháo gỡ, tạo điều kiện cho dòng hàng quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng.

Mỹ tăng mạnh, Hàn Quốc giảm nhẹ


Không chỉ Trung Quốc, thị trường Mỹ cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Dù chịu tác động từ các chính sách thuế quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Mỹ trong 11 tháng vẫn đạt gần 500 triệu USD, tăng tới 56% so với cùng kỳ năm trước.

Ở chiều ngược lại, xuất khẩu rau quả sang Hàn Quốc giảm nhẹ 1,7%, đạt 284,2 triệu USD. Ngoài ra, nhiều thị trường khác vẫn duy trì kim ngạch trên 100 triệu USD như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hà Lan…, cho thấy độ phủ ngày càng rộng của rau quả Việt Nam.

Thí điểm truy xuất nguồn gốc sầu riêng từ năm 2026

Nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe về minh bạch và an toàn thực phẩm, ngày 13/12/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định số 5272/QĐ-BNNMT, phê duyệt kế hoạch thí điểm truy xuất nguồn gốc quả sầu riêng.

Giai đoạn thí điểm sẽ triển khai từ 1/1/2026 đến 30/6/2026, tập trung xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc thống nhất, kết nối toàn bộ chuỗi từ sản xuất, thu mua, sơ chế, đóng gói đến vận chuyển và phân phối. Mỗi quả sầu riêng hoặc lô hàng sẽ được gắn tem xác thực điện tử tích hợp QR, NFC hoặc RFID, cho phép truy xuất dữ liệu theo thời gian thực.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu tối thiểu 5 doanh nghiệp tham gia thí điểm. Sau khi kết thúc, hệ thống sẽ được đánh giá toàn diện về hiệu quả, chi phí và khả năng mở rộng.

Trên cơ sở kết quả thí điểm, cơ quan quản lý sẽ điều chỉnh và hoàn thiện mô hình, tiến tới nhân rộng truy xuất nguồn gốc cho các mặt hàng nông sản chủ lực khác, với mục tiêu triển khai chính thức trên phạm vi toàn quốc vào cuối năm 2026.