Tại sân bay Haneda (Tokyo), Toyota đang âm thầm triển khai một bước thử nghiệm được xem là mang tính “định nghĩa lại” hoạt động mặt đất trong ngành hàng không: đưa xe kéo không người lái vận hành hoàn toàn tự động vào khu vực đường băng.
Khác với hình ảnh quen thuộc về các phương tiện sân bay cũ kỹ, chậm chạp và phụ thuộc con người, mẫu xe kéo mới của Toyota được tích hợp công nghệ lái tự động cấp độ 4, mức cho phép phương tiện tự vận hành mà không cần người can thiệp trong khu vực được kiểm soát chặt chẽ. Đây là cấp độ tự hành hiếm khi được ứng dụng trong môi trường sân bay, vốn đòi hỏi độ an toàn gần như tuyệt đối.
Xe kéo tự hành cấp độ 4 của Toyota bắt đầu vận hành tại sân bay Haneda, đảm nhiệm vận chuyển hành lý và hàng hóa giữa máy bay và nhà ga.Dự án này do Toyota Industries phối hợp cùng hãng hàng không All Nippon Airways (ANA) phát triển. Sau nhiều năm thử nghiệm kín, từ tháng 12/2025, ba xe kéo tự hành đầu tiên sẽ chính thức đảm nhiệm việc vận chuyển hành lý và hàng hóa cho các chuyến bay nội địa. Đến cuối quý I/2026, đội xe dự kiến tăng gấp đôi, hình thành một “tổ đội tự hành” hoạt động thường xuyên trong sân bay.
Theo Toyota, đây là lần đầu tiên tại Nhật Bản, công nghệ lái tự động cấp độ 4 được đưa vào vận hành thực tế trong khu vực hạn chế của sân bay. Trước đó, các hệ thống tự hành mới chỉ dừng ở cấp độ thấp hơn, chủ yếu mang tính thử nghiệm hoặc hỗ trợ.
Những xe kéo này đảm nhận tuyến đường cố định dài khoảng 1,5 km, kết nối khu vực nhà ga với kho hàng. Trong quá trình di chuyển, xe phải đi qua các giao lộ nội bộ và đèn tín hiệu riêng của sân bay, môi trường phức tạp hơn nhiều so với nhà kho hay bãi logistics thông thường.
Hệ thống cảm biến và camera LiDAR giúp phương tiện nhận diện chướng ngại vật và di chuyển an toàn trong khu vực đông đúc máy bay.Để đảm bảo vận hành an toàn, xe được trang bị mạng lưới cảm biến dày đặc, trong đó có LiDAR, radar và camera đặt quanh thân xe. Hệ thống định vị và phát hiện vật cản hoạt động song song với trung tâm giám sát từ xa, cho phép con người can thiệp khi phát sinh tình huống bất thường gần đường băng đang hoạt động.
Về thiết kế, mẫu xe kéo này không mang dáng dấp “tương lai” quá phô trương. Toyota chỉ tinh chỉnh nhẹ phần đầu và hông xe so với các nguyên mẫu trước, giữ kết cấu thực dụng đặc trưng. Cabin vẫn có hai ghế ngồi, nhưng không cần người điều khiển trong chế độ tự hành.
Toyota không công bố chi tiết về pin và mô-tơ điện, song cho biết hiệu suất của xe thay đổi theo chế độ vận hành. Khi chạy tự động, xe bị giới hạn tốc độ khoảng 15 km/h và kéo tối đa 13 tấn hàng. Nếu chuyển sang chế độ điều khiển thủ công, các con số này tăng lên lần lượt 25 km/h và 27 tấn.
Toyota và ANA triển khai xe kéo tự hành như một phần chiến lược tự động hóa logistics tại sân bay, nhằm giảm phụ thuộc vào nhân lực và tăng hiệu quả vận hành.Việc đưa xe kéo tự hành vào sân bay không chỉ nhằm giải quyết bài toán thiếu nhân lực, mà còn là phép thử quan trọng cho khả năng ứng dụng xe tự lái trong các môi trường khép kín, đòi hỏi độ chính xác cao. Với Toyota, đây có thể là bước đệm để công nghệ tự hành cấp cao tiến xa hơn không chỉ trên đường phố, mà cả trong những “vùng cấm” phức tạp nhất của hạ tầng giao thông.
