Theo báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), chỉ riêng quý III/2025, trị giá xuất khẩu sản phẩm rau quả chế biến đã lên tới khoảng 507 triệu USD, ghi nhận mức tăng gần 47,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này phản ánh sự phục hồi và mở rộng kênh tiêu thụ sau các nỗ lực nâng cao năng lực chế biến và truy xuất nguồn gốc.
Các mặt hàng chế biến có tốc độ tăng trưởng ấn tượng gồm sản phẩm từ dừa và chanh leo, lần lượt đạt trên 259 triệu USD và 138 triệu USD trong 9 tháng. Tiếp đó là nhóm hạt như hạt dẻ cười và hạnh nhân. Đây là những mặt hàng đã được doanh nghiệp đầu tư dây chuyền chế biến hiện đại, cải tiến quy trình và nâng cao tiêu chuẩn đóng gói để phù hợp yêu cầu khắt khe của thị trường nước ngoài.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu ra quả chế biến lớn nhất của Việt Nam. Ảnh minh họaTrung Quốc vẫn là điểm đến chính của rau quả chế biến Việt Nam. Bên cạnh đó, các thị trường có tiêu chuẩn cao như Mỹ, Hàn Quốc, Hà Lan và Nhật Bản cũng gia tăng nhập khẩu các sản phẩm chế biến từ nước ta. Điều này góp phần đa dạng hóa kênh xuất khẩu và giảm phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống.
Giới chuyên gia nhận định xu hướng dịch chuyển sang chế biến sâu giúp tăng giá trị gia tăng cho nông sản và nâng cao sức cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền đóng gói, công nghệ xử lý và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm để mở rộng cửa sang các thị trường khó tính. Chính sách hỗ trợ, kết hợp với các hiệp định thương mại tự do, cũng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu rau quả chế biến 8-10 tỷ USD vào năm 2030. Ảnh minh họaTheo Đề án phát triển ngành chế biến rau quả giai đoạn 2021–2030, Việt Nam đặt mục tiêu đạt kim ngạch xuất khẩu 8–10 tỷ USD vào năm 2030, trong đó sản phẩm chế biến chiếm trên 30% tổng giá trị. Công suất chế biến dự kiến đạt khoảng 2 triệu tấn/năm và thu hút 50–60 cơ sở chế biến quy mô lớn và vừa. Nếu các mục tiêu này được hiện thực hóa, ngành chế biến rau quả sẽ trở thành mắt xích then chốt trong chuỗi giá trị nông nghiệp quốc gia.
Ngành vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Đó là áp lực về tiêu chuẩn kiểm dịch, biến động giá nguyên liệu vụ mùa, chi phí logistics và yêu cầu truy xuất nguồn gốc khiến doanh nghiệp phải liên tục đầu tư. Để duy trì đà tăng trưởng bền vững, chuyên gia đề xuất nâng cao liên kết vùng, đầu tư nghiên cứu bảo quản và chế biến, đồng thời hoàn thiện hệ thống kiểm định nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu của thị trường xuất khẩu.
