Báo cáo từ Trung tâm Dịch vụ Việc làm TP.HCM cho thấy lượng việc làm doanh nghiệp đăng tuyển gấp gần hai lần số người lao động đăng ký tìm việc.
Nhóm “khát” nhân lực nhất là kỹ thuật - cơ khí, lao động phổ thông, thực phẩm - đồ uống và vận tải. Cụ thể, ngành kỹ thuật - cơ khí cần tuyển khoảng 3.096 lao động nhưng chỉ có 783 người đăng ký tìm việc. Lao động phổ thông đứng đầu với 6.827 vị trí cần tuyển và 2.621 người tìm việc. Ngành thực phẩm - đồ uống có 2.052 vị trí trống nhưng chỉ 565 hồ sơ ứng tuyển. Ngành vận tải cần 1.208 lao động trong khi chỉ 194 người tìm việc.

Chuyên gia và doanh nghiệp chỉ ra một loạt lý do dẫn tới tình trạng này. Thứ nhất, sau sáp nhập hành chính và sự phục hồi nhanh của sản xuất, đặc biệt ở các ngành cơ khí, chế tạo và thực phẩm, nhu cầu nhân lực tăng đột biến nhưng nguồn cung chưa kịp thích ứng.
Thứ hai, nhiều vị trí trong nhóm lao động phổ thông và vận tải yêu cầu điều kiện ca kíp, làm việc nặng nhọc hoặc bằng lái chuyên môn (đối với tài xế, phụ xe), làm giảm tính hấp dẫn so với công việc văn phòng hoặc dịch vụ. Thêm nữa, khoảng cách kỹ năng khiến doanh nghiệp khó tuyển được nhân sự đáp ứng ngay.
Sự thiếu hụt nhân lực đã và đang tác động trực tiếp tới năng lực sản xuất, thời gian giao hàng và kế hoạch mở rộng của doanh nghiệp, đặc biệt là các nhà máy chế biến thực phẩm, xưởng cơ khí và doanh nghiệp logistics.
Nhiều doanh nghiệp buộc phải kéo dãn thời gian giao hàng, tăng ca cho nhân viên hiện hữu hoặc chuyển đơn hàng sang nơi khác, làm giảm hiệu quả và tăng chi phí. Ở quy mô vĩ mô, nếu thiếu nhân lực kéo dài, TP.HCM có thể gặp khó trong duy trì đà phục hồi thị trường lao động và thu hút đầu tư.

Trung tâm Dịch vụ Việc làm TP.HCM và các cơ quan liên quan đang thúc đẩy nhiều biện pháp như tăng phiên giao dịch việc làm, kết nối doanh nghiệp với cơ sở đào tạo nghề, khuyến khích doanh nghiệp đưa ra đãi ngộ hấp dẫn hơn cho lao động phổ thông và tài xế, cũng như đẩy mạnh các chương trình đào tạo ngắn hạn đáp ứng kỹ năng thực tế.
Về trung hạn, thành phố cần phối hợp chặt với các trường nghề, doanh nghiệp để xây dựng chương trình đào tạo “đo ni đóng giày” cho các vị trí thiếu hụt và cải thiện môi trường việc làm để giữ chân lao động.