Đặc sản đắt đỏ bậc nhất thế giới
Mắc ca được mệnh danh là “hoàng hậu của các loại hạt” khi nằm trong nhóm đặc sản có giá cao nhất toàn cầu. Tại nhiều nước, đặc biệt là Mỹ, giá hạt mắc ca nhập khẩu có thể lên tới 1,3 triệu đồng/kg. Ở Việt Nam, sau sơ chế, sản phẩm vẫn giữ mức giá cao từ 180.000 – 300.000 đồng/kg tùy loại.
Không chỉ đắt đỏ, mắc ca còn được ưa chuộng tại nhiều thị trường châu Á và châu Âu nhờ vị béo ngậy, thơm nhẹ, giàu dưỡng chất và tốt cho sức khỏe.
Mắc ca được mệnh danh là “hoàng hậu của các loại hạt”
Nguồn gốc của mắc ca xuất phát từ Australia, nơi cây mọc tự nhiên trong rừng và từng là nguồn lương thực của người bản địa. Được phát hiện vào những năm 1800, loài cây này nhanh chóng được nhân rộng nhiều nơi trên thế giới nhờ năng suất cao và giá trị kinh tế vượt trội.
Tại Việt Nam, mắc ca được trồng nhiều nhất ở Tây Nguyên, đặc biệt là Lâm Đồng. Khí hậu mát mẻ, đất bazan màu mỡ và độ cao trung bình giúp cây sinh trưởng mạnh, cho chất lượng hạt ngon và đồng đều.
Quả mắc ca phát triển trong 10–12 tháng sau khi ra hoa. Khi chín, lớp vỏ ngoài nứt nhẹ, để lộ vỏ nâu cứng – loại “khó phá” bậc nhất trong thế giới hạt. Phần nhân bên trong có màu kem, giòn bùi, tạo nên hương vị đặc trưng khó lẫn.
Cây mắc ca cần khoảng 5 năm để cho năng suất ổn định. Mỗi chùm có từ 5–20 quả, mùa thu hoạch tập trung từ tháng 9 đến tháng 12 hằng năm.
Cây trồng “nhàn”, năng suất bền vững
Dù không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc, cây mắc ca vẫn cần kỹ thuật nhất định để duy trì năng suất. Người trồng phải thường xuyên tỉa cành, tạo tán, loại bỏ cành sâu bệnh để ánh sáng phân bố đều.
Nhờ hương vị béo ngậy, giòn bùi, mắc ca được dùng để chế biến đa dạng món ăn
Trong giai đoạn ra hoa, cây cần được bón phân và tưới nước đầy đủ để tăng tỷ lệ đậu trái. Cỏ vườn chỉ cần cắt 1–2 lần/năm, sau đó gom lại làm lớp hữu cơ phủ gốc, giúp giữ ẩm và cải thiện cấu trúc đất.
Nhờ phương pháp canh tác tự nhiên này, nhiều vườn mắc ca ở Tây Nguyên phát triển khỏe mạnh, ít sâu bệnh, năng suất ổn định nhiều năm liên tục.
Nhiều hộ dân cho biết mắc ca là cây trồng “nhàn tênh”, có thể trồng xen với cà phê mà không tốn nhiều công. Khi vào vụ thu hoạch, sản phẩm gần như không lo đầu ra, vì thương lái và khách hàng chủ động liên hệ mua.
Nhận thấy tiềm năng cao, nhiều nông hộ tại Tây Nguyên đã đầu tư đồng bộ máy sấy, máy tách vỏ, máy hút chân không để chế biến mắc ca sấy khô, giúp tăng giá trị sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản.
Nhờ đó, mắc ca sấy Việt Nam được bán với giá 200.000 – 300.000 đồng/kg, trở thành đặc sản nổi tiếng trong nước và ngày càng được yêu thích trên thị trường quốc tế.
Trên các sàn thương mại điện tử, mắc ca được bán với nhiều dạng: quả tươi, sấy khô tách vỏ, sấy khô nguyên vỏ, trong đó loại tách vỏ luôn có giá cao nhất.
Nhờ hương vị béo ngậy, giòn bùi, mắc ca được dùng để chế biến đa dạng món ăn như mắc ca rang muối, rang bơ, rang mật ong, mắc ca phủ sô-cô-la hay sữa mắc ca,... Các sản phẩm chế biến sâu như bơ mắc ca, dầu mắc ca phục vụ nhu cầu ẩm thực và làm đẹp.
Với giá trị dinh dưỡng cao, dễ chế biến, tiềm năng xuất khẩu lớn và khả năng mang lại thu nhập ổn định cho người trồng, mắc ca đang trở thành cây trồng chiến lược mới của nhiều địa phương Tây Nguyên.
