Ẩm thực Việt Nam luôn mang đến những điều bất ngờ. Không ít món ăn từng bị xem là “khó nuốt”, nhưng theo thời gian lại được tôn lên hàng đặc sản, thậm chí trở thành mặt hàng đắt đỏ. Sâu chít – món quà đặc biệt của rừng núi Tây Bắc – là một trong số đó.
Tại các tỉnh Lạng Sơn, Điện Biên, Sơn La, cùng với những đặc sản quen thuộc như xôi bảy màu, lợn cắp nách hay thắng cố, sâu chít là thức quà mùa lạnh mà người dân địa phương luôn mong chờ.
Vào mùa, đồng bào lại vào những khu rừng chít để tìm những thân cây có dấu hiệu “không trổ hoa” – biểu hiện của việc bên trong có sâu. Khi chẻ đôi thân cây, người ta sẽ thấy ấu trùng mềm, màu trắng sữa, căng mọng – chính là sâu chít.
Sâu chít – món quà đặc biệt của rừng núi Tây Bắc - Ảnh minh họa
Thoạt nhìn, sâu chít khá giống nhộng tằm nhưng thon dài hơn, thân mềm và có màu trắng ngà đặc trưng. Với những người lần đầu nhìn thấy, cảm giác e dè là điều khó tránh. Thế nhưng trong văn hoá ẩm thực vùng cao, đây lại là nguyên liệu quý, được xem là món ăn “đại bổ” và đặc biệt phù hợp để bồi dưỡng sức khỏe.
Sâu chít có thể chế biến thành nhiều món khác nhau: hấp, rang, xào lá chanh… Món hấp giữ nguyên trọn vẹn vị ngọt, béo và hương thơm tự nhiên của sâu chít, trong khi món xào đem lại hương vị đậm đà, rất đưa cơm. Không ít du khách, sau khi vượt qua sự ngần ngại ban đầu, đã bất ngờ vì độ béo, mềm và vị ngọt dịu của món đặc sản lạ mắt này.
Sâu chít có thể chế biến thành nhiều món khác nhau - Ảnh minh họa
Không chỉ nổi tiếng ở vùng cao, sâu chít ngày càng được nhiều người ở miền xuôi tìm mua để thưởng thức hoặc ngâm rượu. Nhu cầu tăng mạnh qua từng năm khiến loại đặc sản này luôn khan hàng mỗi mùa.
Giá trị kinh tế của sâu chít cũng vì thế mà tăng cao. Tùy thời điểm, sâu chít tươi tách khỏi đọt chít có giá đến 1,1 triệu đồng/kg. Loại sấy khô – có thể bảo quản lâu và thường được xem là “cao cấp” hơn – có thời điểm được bán với mức giá lên tới khoảng 3,3 triệu đồng/kg. Con số này giúp sâu chít trở thành một trong những đặc sản đắt đỏ nhất được khai thác từ núi rừng.
Từ sinh vật nhỏ bé ẩn mình trong thân cây, sâu chít nay đã vượt khỏi ranh giới vùng cao, trở thành món ăn đặc sắc được nhiều người tìm kiếm. Dù vẻ ngoài dễ khiến người lạ “giật mình”, sâu chít vẫn là món đặc sản đáng thử một lần trong đời với những ai yêu nét ẩm thực mộc mạc, hoang dã và giàu dưỡng chất của Tây Bắc.
