Theo số liệu chính thức, kim ngạch xuất khẩu tôm hùm Việt Nam 10 tháng đầu năm 2025 đã đạt 712 triệu USD, tăng 135% so với cùng kỳ năm trước, trong đó tôm hùm xanh chiếm tới khoảng 98% và đóng góp 700 triệu USD.
Động lực chính đứng sau cú nhảy vọt này là nhu cầu bùng nổ từ thị trường Trung Quốc (bao gồm cả Hồng Kông). Trong 10 tháng, kim ngạch xuất khẩu tôm hùm của Việt Nam sang Trung Quốc đạt khoảng 702 triệu USD, tương đương gần toàn bộ giá trị xuất khẩu tôm hùm, chiếm khoảng 98,6% tổng kim ngạch ngành.
Xuất khẩu tôm hùm Việt Nam sang Trung Quốc chiếm khoảng 98,6% tổng kim ngạch ngành. Ảnh minh họaSự dịch chuyển sở thích tiêu dùng tại Trung Quốc sang “tôm hùm xanh” giúp Việt Nam hưởng lợi rõ rệt. VASEP và các doanh nghiệp chế biến chỉ ra hai lợi thế then chốt: mức thuế quan thấp hơn so với tôm hùm từ Canada và Mỹ, cùng với vị trí địa lý gần giúp vận chuyển hàng sống thuận lợi, giảm hao hụt và chi phí logistics. Những yếu tố này làm cho tôm hùm Việt Nam có tính cạnh tranh cao trên thị trường Trung Quốc cả về giá và chất lượng giao hàng.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, Trung Quốc tăng nhập tôm hùm gần 13% so cùng kỳ, nhưng thị phần của các nhà cung cấp truyền thống đã sụt giảm mạnh, nhập khẩu từ Canada giảm khoảng 39%, từ Mỹ giảm khoảng 10% do áp lực thuế và cạnh tranh. Sự rút lui tương đối của các nguồn cung này đã tạo khoảng trống thị trường mà Việt Nam đang lấp đầy nhanh chóng.
Dự báo xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc sẽ tiếp tục thuận lợi trong những tháng cuối năm và khi Trung Quốc chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Ảnh minh họaTuy nhiên, các chuyên gia VASEP và một số doanh nghiệp cảnh báo về nguy cơ “điểm nghẽn” do siết chặt kiểm nghiệm nhập khẩu và yêu cầu truy xuất nguồn gốc từ phía Trung Quốc. Nếu Bắc Kinh áp dụng quy trình kiểm tra chặt hơn hoặc tăng chi phí, thời gian làm thủ tục sẽ kéo dài, có thể ảnh hưởng ngay lập tức tới hàng sống với chu kỳ vận chuyển ngắn. Do vậy, ngành tôm hùm Việt Nam cần chuẩn hóa hồ sơ, minh bạch chuỗi lạnh và đầu tư vào hệ thống truy xuất nguồn gốc để duy trì đà tăng.
