Quỹ mở thắng lớn nhờ cổ phiếu ngân hàng, hút mạnh dòng tiền chuyên nghiệp
Tháng 8/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến cú bứt phá ấn tượng khi VN-Index tăng gần 12% lên 1.682 điểm. Đây là mức tăng mạnh nhất trong hơn bảy năm. Tính từ đầu năm, chỉ số đã cộng thêm 32,8%, vượt xa tổng mức tăng của cả năm 2023 và 2024.
Đà đi lên của thị trường kéo hiệu suất nhiều quỹ mở vượt trội. Số liệu từ Fmarket cho thấy BVFED dẫn đầu với mức sinh lời 15,55%. VINACAPITAL-VEOF đạt 14,61%, MAGEF tăng 14,48%, UVEEF 13,75%, KDEF 13,14%, VINACAPITAL-VESAF 12,91%. Một loạt quỹ khác cũng ghi nhận hiệu suất trên 12%, cao hơn chỉ số chung.
Điểm chung nổi bật là hầu hết quỹ đều phân bổ tỷ trọng lớn vào nhóm ngân hàng, động lực chính của thị trường tháng qua. Danh mục của BVFED dành hơn 45% vốn cho các mã VPB, ACB, TCB, SHB, MBB, LPB và HDP. VINACAPITAL-VEOF cũng đặt hơn 41% vào nhóm ngân hàng, ngoài ra còn sở hữu HPG, MWG và DXG. Sự lựa chọn này giúp quỹ mở không chỉ vượt trội so với VN-Index mà còn mang lại lợi nhuận đáng kể cho nhà đầu tư cá nhân gửi vốn qua kênh này.
Tuy vậy, thị trường vẫn phân hóa mạnh. Bên cạnh ngân hàng và một số cổ phiếu vốn hóa lớn như Vingroup hay Gelex tăng tốt, nhiều ngành khác như xuất nhập khẩu và bất động sản vẫn chưa lấy lại đỉnh hồi tháng 4. Theo đánh giá của Fmarket, nếu loại trừ tác động từ cổ phiếu đầu ngành, VN-Index thực tế chỉ quanh mức 1.500 điểm. Đây là lý do nhiều nhà đầu tư cá nhân không thu được lợi nhuận tương xứng dù chỉ số tăng mạnh, trong khi quỹ mở với đội ngũ quản lý chuyên nghiệp lại tạo ra hiệu quả rõ rệt.
Thống kê của Fmarket cho thấy trong năm năm qua, các quỹ cổ phiếu và quỹ cân bằng duy trì lợi nhuận trung bình trên 12% mỗi năm. Một số quỹ xuất sắc còn đạt mức sinh lời trên 25% mỗi năm.
Trong bối cảnh định giá VN-Index hiện ở mức P/E 15,8 lần, ngang với trung bình 10 năm, nhưng P/E dự phóng chỉ khoảng 13,4 lần, thị trường vẫn còn dư địa tăng trưởng. Tuy nhiên, việc chọn cổ phiếu riêng lẻ ngày càng khó, càng làm nổi bật vai trò của quỹ mở như kênh đầu tư an toàn và hiệu quả đối với nhiều nhà đầu tư cá nhân.
 |
| Quỹ mở thắng lớn nhờ cổ phiếu ngân hàng. (Nguồn: Fmarket) |
Thông tư 25 của Ngân hàng Nhà nước: Bước tiến trên hành trình nâng hạng chứng khoán
Ngày 31/8/2025, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 25/2025/TT-NHNN, sửa đổi và bổ sung một số quy định về mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại các tổ chức cung ứng dịch vụ. Đây được coi là bước tiến quan trọng khi nhiều quy định mới có hiệu lực ngay từ ngày ký, tạo nền tảng cho kỳ đánh giá phân loại thị trường cổ phiếu sắp tới của FTSE Russell.
Một điểm nổi bật là nhà đầu tư nước ngoài không cư trú có thể ủy quyền cho tổ chức tài chính mở, đóng và sử dụng tài khoản thanh toán. Ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm nhận diện khách hàng và tổ chức được ủy quyền theo pháp luật phòng chống rửa tiền. Thông tư 25 cũng bãi bỏ yêu cầu hợp pháp hóa lãnh sự, mở rộng các loại giấy tờ định danh ngoài hộ chiếu và loại bỏ nghĩa vụ lưu giữ mẫu chữ ký, mẫu dấu hay theo dõi hiệu lực giấy tờ tùy thân.
Nhà đầu tư nước ngoài được phép sử dụng hệ thống SWIFT để mở và sử dụng tài khoản thanh toán, có thể mở tài khoản ngoại tệ qua phương tiện điện tử và không phải đối chiếu thông tin sinh trắc học khi giao dịch. Quy trình mở tài khoản chứng khoán vì vậy được rút ngắn đáng kể. Sau khi được cấp mã số giao dịch điện tử tại VSDC, nhà đầu tư có thể mở ngay tài khoản tại công ty chứng khoán và tài khoản đầu tư gián tiếp tại ngân hàng lưu ký.
Trước đây, thủ tục kéo dài do vướng hợp pháp hóa lãnh sự và chưa công nhận vai trò ngân hàng lưu ký toàn cầu. Lần cải cách này tháo gỡ nút thắt, đáp ứng tiêu chuẩn mà các tổ chức xếp hạng quốc tế đặt ra. Trong thời gian qua, nhiều văn bản pháp lý quan trọng đã được ban hành, như Thông tư 03/2025/TT-NHNN và Thông tư 20/2025/TT-BTC, góp phần đơn giản hóa hồ sơ và rút ngắn thời gian mở tài khoản. Bộ Tài chính cho biết thời gian xử lý hiện chỉ còn khoảng hai tuần, kể cả khâu hướng dẫn và trao đổi với nhà đầu tư hoặc ngân hàng lưu ký toàn cầu.
Những thay đổi liên tiếp từ Thông tư 68/2024, Thông tư 18/2025, Thông tư 20/2025 và nay là Thông tư 25/2025 đã mở hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho dòng vốn ngoại, nhất là các quỹ đầu tư muốn mở rộng tài khoản. Theo ước tính, nếu Việt Nam được FTSE nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi, các quỹ bị động có thể giải ngân khoảng 1 tỷ USD, trong khi quỹ chủ động có thể bổ sung thêm 4 đến 6 tỷ USD. Đây là nguồn vốn quan trọng để gia tăng thanh khoản và chiều sâu thị trường.
Các chuyên gia cho rằng việc nâng hạng không chỉ giúp hút vốn ngoại mà còn củng cố niềm tin của nhà đầu tư trong nước, thúc đẩy minh bạch và chuẩn hóa hoạt động. Về dài hạn, chuỗi cải cách này góp phần xây dựng thị trường chứng khoán ổn định, bền vững và đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế. Thông tư 25, cùng những thay đổi trước đó, được xem như chìa khóa hội nhập, đưa thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu nâng hạng quốc tế.
