Giữa những ngày cuối tháng 5/2007, người dân Sài Gòn bất ngờ chứng kiến một hình ảnh lạ mắt trên phố: một chiếc xích lô cũ kỹ chạy chậm rãi giữa dòng người, nhưng người đạp xe lại là PGS.TS Trần Hoàng Ngân, khi đó là Trưởng khoa Ngân hàng – Đại học Kinh tế TP.HCM. Ngồi trên ghế phía trước là ông Cô Gia Thọ, Chủ tịch HĐQT - Tổng giám đốc Công ty Thiên Long, một trong những doanh nhân nổi tiếng thời điểm ấy.
Cuốc xích lô ấy kéo dài chưa đến một giờ, nhưng có “giá” lên đến 400 triệu đồng. Và đó cũng là lý do nó được gọi là “chuyến xích lô đắt nhất Việt Nam” - một câu chuyện đẹp của tình người mà đến nay vẫn được nhắc lại như một biểu tượng nhân văn hiếm có.
Câu chuyện bắt đầu từ chương trình thiện nguyện “Đổi chuông gió, lấy một ngôi trường”, do nhà văn trẻ Nguyễn Lê My Hoàn khởi xướng với mục tiêu xây lại trường cho trẻ em dân tộc Vân Kiều ở bản Khe Ngài (Quảng Trị). Khi biết về hoàn cảnh thiếu thốn của các em nhỏ, TS Trần Hoàng Ngân - một người từng chạy xích lô ở Xóm Chì để nuôi giấc mơ đại học, đã nói một câu rất thật: “Nếu ai đứng ra xây ngôi trường ấy, tôi sẽ đạp xích lô chở người đó đi một vòng Sài Gòn”.
Đó là lời hứa giản dị nhưng chân thành. Không ai nghĩ nó sẽ trở thành hiện thực cho đến khi một doanh nhân lặng lẽ lên tiếng.
Bị lay động bởi câu chuyện về trẻ em vùng biên, ông Cô Gia Thọ đã đồng ý tài trợ toàn bộ chi phí 400 triệu đồng để xây dựng trường Tiểu học Khe Ngài. Đổi lại, ông muốn TS Ngân giữ trọn lời hứa.
Và thế là một buổi sáng tháng 5/2007, giữa lòng Sài Gòn, một giáo sư đại học đạp xích lô chở một doanh nhân lớn đi qua những con đường quen thuộc.
Cuốc xích lô đặc biệt của ông chủ Tập đoàn Thiên LongCuốc xe ấy không chỉ là một cam kết được hoàn thành, mà còn nhắc lại hành trình vượt khó của chính TS Ngân - từ chàng sinh viên nghèo đạp xích lô đến nhà giáo, nhà kinh tế.
Ngày 18/5/2007, ngôi trường mới của bản Khe Ngài chính thức khởi công. Chỉ ba tháng sau, ngày 3/9/2007, ngôi trường khang trang với ba phòng học đã hoàn thành, biến giấc mơ của hàng trăm đứa trẻ Vân Kiều thành sự thật.
Cuốc xích lô ấy đến nay vẫn được xem là một trong những câu chuyện truyền cảm hứng nhất của hoạt động thiện nguyện tại Việt Nam. Bởi nó không chỉ nói về tiền, xuất phát từ tấm lòng của một thầy giáo không quên gốc nghèo và muốn trao cơ hội học tập cho những đứa trẻ khó khăn cùng lời hứa được giữ bằng tất cả sự tử tế của một doanh nhân dùng khả năng của mình để làm điều có ích.
Gần hai thập kỷ trôi qua, câu chuyện về chuyến xích lô đắt nhất Việt Nam vẫn được nhắc đến như biểu tượng của sự tử tế giản dị. Nó nhắc chúng ta rằng đôi khi, một lời hứa nhỏ cũng có thể làm thay đổi cuộc sống của rất nhiều người, nếu ta đủ chân thành và dám thực hiện nó. Bởi giá trị thật sự của cuốc xích lô 400 triệu đồng không nằm ở tiền bạc mà ở trái tim của những người muốn gieo mầm hy vọng.
Về ông Cô Gia Thọ cùng CTCP Tập đoàn Thiên Long ở thời điểm hiện tại, thông tin mới nhất là việc Tập đoàn Kokuyo của Nhật Bản vừa ra thông báo sẽ tiến hành thâu tóm Thiên Long thông qua hai giao dịch gồm mua cổ phần và chào mua công khai. Giá trị thương vụ ước tính lên đến 27,6 tỷ yên (4.500 tỷ đồng), tương ứng khoảng 79.000 đồng/cp (cao hơn khoảng 18% giá hiện hành). Thiên Long nhấn mạnh ở giai đoạn này, những diễn biến trên sẽ không làm ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Đồng thời, đối với người lao động và đối tác, công ty sẽ không có thay đổi trọng yếu nào về nhân sự và chính sách trong giai đoạn hiện nay.
