Sáng 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục phiên họp thứ 50, cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm.
Theo tờ trình do Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận trình bày, mục đích của việc sửa đổi, bổ sung là cắt giảm điều kiện đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tháo gỡ các vướng mắc cấp thiết trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm.
Dự thảo Luật sửa đổi 24 điều của Luật hiện hành, trong đó có 7 điều liên quan đến việc cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh. Cụ thể, bãi bỏ yêu cầu xác nhận của cơ quan quản lý nước ngoài về việc doanh nghiệp không vi phạm nghiêm trọng; bỏ điều kiện trước khi chính thức hoạt động; lược bỏ tiêu chuẩn chung đối với người quản lý, người kiểm soát; rút gọn điều kiện hoạt động đại lý, môi giới và cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Dự thảo cũng cắt, giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính tại 2 điều, thay việc đăng ký bằng thông báo đối với quy định tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, tái bảo hiểm; đồng thời lược bỏ yêu cầu chấp thuận phương pháp, cơ sở tính phí bảo hiểm xe cơ giới.
So với luật hiện hành, dự thảo mới sẽ giúp bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh, giảm thời gian giải quyết thủ tục và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, dự thảo còn sửa đổi, hoàn thiện và tháo gỡ vướng mắc tại 7 điều khác, trong đó bỏ nội dung về sản phẩm bảo hiểm có rủi ro tử vong để tránh nhầm lẫn giữa doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe; bỏ thủ tục chấp thuận nhân sự lãnh đạo sau khi cấp phép; nới lỏng quy định đảm nhiệm chức vụ, quy định thông báo cho Bộ Tài chính sau khi công khai thông tin; mở rộng phạm vi hoạt động của đại lý bảo hiểm và kéo dài thời gian chuyển đổi chứng chỉ đại lý.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Thường trực Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật. Theo ông, Luật sửa đổi nhằm khắc phục bất cập trong thực tiễn, hoàn thiện khung pháp lý minh bạch, thống nhất, đồng bộ cho hoạt động bảo hiểm, bảo đảm hài hòa giữa mục tiêu quản lý nhà nước và tính chủ động của doanh nghiệp, tạo động lực tăng trưởng cho thị trường, đáp ứng định hướng phát triển đến năm 2030.
Thường trực Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo chỉ sửa đổi những vấn đề thực sự cần thiết, cấp bách; đồng thời đánh giá kỹ tác động của việc bãi bỏ một số quy định và bổ sung biện pháp giám sát, kiểm soát “hậu kiểm” phù hợp để bảo đảm an toàn cho thị trường.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận. (Ảnh: TTXVN)Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy đồng tình với mục tiêu cắt giảm thủ tục, song băn khoăn về đề xuất bỏ “thanh tra chuyên ngành” trong lĩnh vực bảo hiểm, thay bằng “kiểm tra chuyên ngành”. Bà cho rằng cần xem xét kỹ để tránh tạo khoảng trống trong quản lý, giám sát.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu thực tế nhiều người dân khi ký hợp đồng bảo hiểm không hiểu hết các điều khoản do hợp đồng quá dài và phức tạp. Nhiều trường hợp gặp khó khăn khi yêu cầu chi trả quyền lợi vì không được tư vấn kỹ.
Từ thực tế này, bà đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát quy trình tư vấn, quy định rõ trách nhiệm giải thích hợp đồng của đại lý, đảm bảo người dân nắm rõ quyền lợi và rủi ro trước khi ký kết.
Giải trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thứ trưởng Lê Tấn Cận khẳng định Bộ Tài chính sẽ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến, đặc biệt là về việc bảo đảm quyền lợi người tham gia bảo hiểm. Bộ đã yêu cầu doanh nghiệp tư vấn minh bạch, ghi âm và lưu trữ toàn bộ quá trình tư vấn.
Ngoài ra, doanh nghiệp phải xây dựng bản tài liệu rút gọn của hợp đồng, tóm tắt các nội dung chính cần lưu ý trước khi ký kết. Bộ Tài chính sẽ tăng cường kiểm tra việc thực hiện quy định này để đảm bảo mỗi hợp đồng đều rõ ràng, minh bạch, không gây thiệt thòi cho người dân.
Thứ trưởng cho biết Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát và “lắng nghe người dân nhiều hơn” để ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp lợi dụng quy định gây thiệt hại cho khách hàng. Ông cũng thừa nhận thực tế vẫn còn tình trạng người dân bị ép buộc mua bảo hiểm thông qua hệ thống ngân hàng hoặc đại lý tư vấn thiếu minh bạch.
Bộ Tài chính sẽ phân loại, giám sát chặt các doanh nghiệp để xảy ra vi phạm, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp trục lợi hoặc gây bức xúc cho người tham gia bảo hiểm.
