Số liệu mới nhất cho thấy năm ngoái, kim ngạch nhập khẩu cau chế biến của Việt Nam từ Trung Quốc đạt 16,5 triệu USD, tăng 160% so với cùng kỳ năm trước. Phần lớn là các loại kẹo cau – món ăn vặt đặc trưng được đóng gói 50-100 gram và bán lẻ với giá từ 160.000 đến gần 250.000 đồng/gói, tương đương 2,5-4 triệu đồng/kg.
Trong khi đó, giá cau tươi nội địa – nguyên liệu thô để sản xuất loại kẹo này – chỉ dao động 85.000-90.000 đồng/kg. Việt Nam hiện vẫn chủ yếu xuất khẩu cau tươi sang Trung Quốc, chưa đầu tư đáng kể vào chế biến sâu, tạo ra nghịch lý: xuất nguyên liệu giá rẻ, rồi nhập sản phẩm chế biến với giá cao gấp vài chục lần.
Trên thị trường, kẹo cau Trung Quốc ngày càng phổ biến. Loại kẹo này là món ăn vặt phổ biến, đặc biệt ở các tỉnh phía Nam như Quảng Đông và Phúc Kiến. Kẹo cau được làm từ cau non, sau khi luộc và sấy khô, được tẩm ướp với các hương vị như socola, bạc hà, thuốc bắc, kỳ tử... . Kẹo có vị ngọt the như kẹo gừng, giúp giữ ấm cơ thể và chống viêm họng, đặc biệt được ưa chuộng trong mùa lạnh. Tại các chợ truyền thống, loại kẹo này được bán theo gói nhỏ 50 gram. Trên các sàn thương mại điện tử, hàng trăm gian hàng kinh doanh sản phẩm này, nhiều shop đã bán được hàng nghìn gói.
![]() |
Kẹo cau đang được bán rộng rãi trên các sàn thương mại điện tử |
>> Quốc gia mua gạo nhiều nhất của Việt Nam bất ngờ muốn 'tự cung, tự cấp'
Chị Hoà – chủ shop online tại Lào Cai – cho biết đã bán kẹo cau ba năm nay, mỗi đợt nhập hàng trăm thùng. “Nhờ mạng xã hội, kẹo cau lan rộng rất nhanh. Doanh số tăng 30% so với năm trước”, chị nói.
Theo ông Đặng Phúc Nguyên – Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam – phần lớn kẹo cau nhập về để phục vụ người Trung Quốc sinh sống tại Việt Nam hoặc dùng làm quà biếu. “Khách Việt không chuộng loại kẹo này, nhưng vì chưa có nhà máy chế biến cau quy mô lớn, nên Việt Nam vẫn phải nhập ngược sản phẩm từ Trung Quốc”, ông nói.
Quy trình sản xuất của Trung Quốc cho thấy sự phân công rõ ràng: tỉnh Hải Nam cung cấp nguyên liệu, tỉnh Hồ Nam chế biến. Đáng chú ý, trong năm 2023, khi nguồn cung cau tại Trung Quốc giảm do dịch bệnh, các doanh nghiệp nước này tăng mạnh thu mua cau từ Việt Nam, đẩy giá cau tươi tại các tỉnh như Quảng Ngãi, Bình Định lên đến 85.000 đồng/kg – mức cao nhất trong nhiều năm.
>> 'Hạt tỷ đô' Việt Nam tiến thẳng sang Mỹ: Giá bán cao ngất ngưởng còn được hưởng thuế 0%