Nhắc đến trái khóm (dứa), nhiều người nghĩ ngay đến phần thịt quả vàng ươm, ngọt mát, thường được dùng để ép nước, nấu canh hay làm món tráng miệng giải nhiệt ngày nóng. Thế nhưng ít ai biết rằng, phần gốc của cây khóm – tưởng chừng vô dụng – lại có thể chế biến thành món ăn đặc sản, được gọi là “củ hũ khóm”.

Khác với phần trái được thu hoạch quanh năm, củ hũ khóm chỉ xuất hiện khi người trồng phá bỏ cây già, thường sau 24–30 tháng. Bởi vậy, nguồn nguyên liệu rất hiếm, không phải lúc nào cũng có sẵn. Để lấy được phần này, người dân phải nhổ cả cây khóm, gọt bỏ lớp vỏ cứng, chỉ giữ lại lõi non vàng ngà bên trong, vừa mềm vừa giòn.
Củ hũ ngon nhất là khi cây khóm vừa “đứng tuổi”, lúc lõi còn ngọt dịu, không bị đắng. Sau khi thu hoạch, người ta rửa sạch, ngâm nước muối loãng rồi luộc sơ để khử nhựa. Tuy công đoạn này tưởng chừng đơn giản, nhưng nếu luộc quá lâu hoặc chưa đủ thời gian, phần củ hũ sẽ mất độ giòn và vị ngọt tự nhiên, thậm chí bị đắng, khiến món ăn kém hấp dẫn.
Từ củ hũ khóm, người miền Tây đã sáng tạo nên nhiều món ăn dân dã mà tinh tế. Phổ biến nhất là gỏi củ hũ khóm tôm thịt. Ngoài ra, củ hũ còn được dùng để xào tép, nấu canh, làm bánh xèo, muối chua hay hầm giò heo, mỗi món lại mang một hương vị đặc trưng rất riêng.


Riêng với dưa củ hũ khóm, để làm ra 2 kg dưa chua, người chế biến cần tới khoảng 3,5 kg củ hũ tươi. Những năm gần đây, củ hũ khóm được làm sạch, đóng túi zip và rao bán trên chợ mạng với giá khoảng 75.000 đồng/kg. Để giữ được độ tươi và giòn ngọt, sản phẩm phải bảo quản lạnh. Nhờ lạ miệng, thanh mát và dễ chế biến, loại đặc sản này ngày càng được người thành phố ưa chuộng, nhiều người đặt mua về thưởng thức hoặc làm quà biếu.
Từ phần gốc tưởng bỏ đi của cây khóm, người dân miền Tây đã khéo léo “biến hóa” thành món ăn độc đáo, mang đậm hương vị quê nhà.
Củ hũ khóm giờ đây không chỉ có mặt trong bữa cơm dân dã miền sông nước, mà còn xuất hiện trên bàn tiệc ở các quán ăn, nhà hàng, trở thành đặc sản níu chân thực khách gần xa.