TS. Nguyễn Văn Đính - Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam.
Tại Diễn đàn “Đầu tư bất động sản trong Kỷ nguyên mới: Tư duy mới – Vận hội mới”, TS. Nguyễn Văn Đính - Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đánh giá, thị trường bất động sản Việt Nam đang bước vào giai đoạn có nhiều cơ hội đột phá nhờ các thay đổi đồng bộ về tư duy phát triển và chính sách điều hành.
"Chúng ta đều thấy được những hành động rất nhanh chóng và quyết liệt của bộ máy Nhà nước. Đơn cử như nhanh chóng thay đổi hàng loạt vấn đề liên quan đến bất động sản bằng luật và một loạt nghị quyết chỉ trong một thời gian ngắn, ví dụ như Nghị quyết số 170, Nghị quyết số 172…", ông Đính nói.
Bên cạnh đó, việc tinh gọn bộ máy hành chính, sáp nhập địa phương, hướng đến mô hình “một cửa” trong giải quyết thủ tục được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể chi phí và thời gian cho doanh nghiệp. Việt Nam cũng đang đẩy mạnh đầu tư hạ tầng quy mô lớn, như đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, mở rộng không gian phát triển đô thị mới. Cùng với đó, kinh tế vĩ mô duy trì ổn định trong nhiều năm là nền tảng quan trọng để thị trường bất động sản có thể phát triển bền vững.
Cơ hội của doanh nghiệp bất động sản thời gian tới cũng đến từ việc ổn định kinh tế vĩ mô trong thời gian dài vừa qua và dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới đây.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp bất động sản cũng sẽ phải đối mặt với một số thách thức trong thời gian tới. Mặc dù nhiều vấn đề về thể chế đã được tháo gỡ nhưng thể chế chưa thật sự hoàn chỉnh, đòi hỏi sự tiếp tục điều chỉnh và thay đổi trong thời gian tới.
Ví dụ, vấn đề giá đất hiện nay vẫn còn nhiều vướng mắc. "Theo kinh nghiệm và khảo sát của chúng tôi, có cảm giác như không ít địa phương đặt ra mức giá đất trên trời. Họ làm đúng các yêu cầu của luật pháp, nhưng khi chúng tôi xác định lại các giao dịch thị trường để xác định giá thì những giao dịch này có độ bong bóng rất cao. Các giao dịch này là chiêu trò của một số thao túng trên thị trường. Vô hình chung khi xác định vào bảng giá, có nghĩa là đã hợp lý hóa, pháp lý hóa cái bong bóng đấy", ông Đính nói.
Điều này sẽ là điều cực kỳ nguy hiểm, làm giảm sức hút đầu tư khi các doanh nghiệp thuế đất phải trả giá cao. Còn người có nhu cầu thật rất khó tiếp cận khi mặt bằng giá bị đẩy lên cao.
Về phía doanh nghiệp, nội lực của doanh nghiệp bất động sản vẫn chưa thật sự mạnh, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nhiều doanh nghiệp đã bộc lộ các vấn đề, thậm chí sụp đổ khi sự cố xảy ra. Một số doanh nghiệp có thể vượt qua thời gian qua là những doanh nghiệp đã có sự chuẩn bị sẵn sàng từ trước đó.
Kinh nghiệm của một số quốc gia cho thấy, việc phát triển của đất nước phải cần tới một số doanh nghiệp lớn thì họ mới có thể sẵn sàng vào một cuộc chơi mới, hình thành các siêu đô thị mới có quy mô hàng chục ngàn hecta. Với cuộc chơi sắp tới, các doanh nghiệp nhỏ và vừa phải đồng hành cùng các ông "cá mập" để phụ trợ, từ đó xây dựng nội lực lớn dần.
Chất lượng thị trường vốn hiện nay cũng là thách thức lớn với các doanh nghiệp bất động sản, cùng với việc thiếu các kênh dẫn vốn bền vững. Bằng chứng là khi có khủng hoảng, dòng tín dụng tắc đã khiến doanh nghiệp lao dốc.
Nhìn chung, vị chuyên gia đánh giá, thị trường bất động sản chưa có chất lượng cao, dễ bị thao túng, dễ dẫn tới tình trạng ảo giá do những cái dự án, quy hoạch chưa thật sự chất lượng, vấn đề điều hành chưa sát sao. Nhiều địa phương, các sản phẩm bất động sản mọc đầy nhưng cũng chỉ để cho cỏ mọc, bê tông hóa.
Do đó, Nhà nước đang có nhiều nỗ lực để kiểm soát, điều hành vấn đề này. Chúng tôi đề xuất các giao dịch đều phải qua sàn giao dịch để kiểm soát tốt hơn, tránh tình trạng thao túng, lũng loạn, đầu cơ, thổi giá. Kiểm soát tốt nhưng vẫn phải tạo điều kiện để phát triển, ông Đính nhấn mạnh.
