Ngày 23-12, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã ban hành kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 73 ngày 23-9-2019 và số 116 ngày 6-12-2019 của Chính phủ; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND TP Hải Phòng.
TTCP đã thanh tra 18 dự án có sử dụng đất trên địa bàn TP Hải Phòng, qua đó phát hiện còn một số hạn chế, thiếu sót, vi phạm. Cụ thể, có 11/18 dự án có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch: Tại thời điểm quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, phương án kiến trúc, vị trí dự án không phù hợp, đồng bộ với quy hoạch chung, quy hoạch phân khu hoặc phương án kiến trúc vượt chiều cao tĩnh không đã được Bộ Tổng tham mưu chấp thuận.
TTCP phát hiện phát hiện còn một số hạn chế, thiếu sót, vi phạm tại dự án Hoàng Huy - Sở Dầu ở TP Hải Phòng. Trong ảnh là phối cảnh dự án. Ảnh: Haiphong.gov.vn
Một số đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 chất lượng còn hạn chế phải nghiên cứu điều chỉnh, một số chi tiêu chưa bảo đảm về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc chưa lấy ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng theo quy định đối với dự án có vị trí nằm cạnh quốc lộ.
Một số dự án, thời điểm chấp thuận chủ trương đầu tư chưa hoàn toàn phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, sau đó mới được cập nhật, điều chỉnh, cơ bản khắc phục những hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch.
Có 2/18 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở. Cụ thể, dự án Làng Việt kiều Quốc tế, không đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Theo TTCP, có 3/18 dự án có hạn chế, thiếu sót về việc giao đất, cho thuê đất, như: Giao đất cho chủ đầu tư cả diện tích đất thuộc phạm vi quy hoạch công trình hạ tầng ngoài dân dụng không thuộc dự án; giao đất nhưng chưa xác định rõ cơ cấu sử dụng đất, hình thức và thời hạn giao đất dẫn đến phải ban hành quyết định điều chỉnh làm cơ sở để quản lý và xác định nghĩa vụ tài chính, miễn giảm tương ứng với từng loại đất hoặc theo quy định dự án phải áp dụng hình thức giao đất nhưng UBND TP chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất để giao đất mà vẫn áp dụng hình thức cho thuê đất là không có cơ sở.
Có 8/18 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất của dự án, như: Áp dụng phương pháp thặng dư để xác định giá đất nhưng phân tích, lựa chọn tài sản so sánh không đảm bảo phù hợp quy định; xác định một số khoản doanh thu, chi phí không có cơ sở; xác định chi phí hạ tầng trong chi phí phát triển chưa xem xét đến phần diện tích mà chủ đầu tư cam kết tự bỏ tiền xây dựng hạ tầng hoặc chưa xem xét đến chi phí hạ tầng đối với diện tích quy hoạch công trình hạ tầng ngoài dân dụng không thuộc dự án.
"Không phân bố chi phí hạ tầng khi xác định giá đất đối với từng loại đất theo cơ cấu sử dụng đất của dự án tiến hành rà soát xác định lại tiền sử dụng đất, chi phí xây dựng theo thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật được thẩm định và phê duyệt; xác định suất vốn đầu tư hạ tầng không đúng quy mô dự án hoặc áp dụng chưa đúng văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn việc định giá đất tại thời điểm xác định giá đất"- TTCP kết luận.
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ có 5/18 dự án đến thời điểm thanh tra có hạn chế, thiếu sót, như: Chậm hoàn thành nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất; chưa kê khai để làm cơ sở xác nhận, thông báo số tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp ngân sách hoặc chậm nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo thông báo của Sở Tài chính.
Có 5 dự án chậm xác định, thu tiền thuê đất từ khi giao đất cho đến khi UBND TP thu hồi đất do nhà đầu tư tự nguyện trả lại đất. Theo báo của UBND TP Hải Phòng, sau khi TTCP kết thúc thanh tra trực tiếp, UBND TP đã chỉ đạo từng bước khắc phục: Chủ đầu tư Dự án Khu dân cư tại thị trấn Vĩnh Bảo đã thực hiện nộp đủ tiền sử dụng đất, tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước theo thông báo của cơ quan Thuế; chủ đầu tư Dự án Khu công nghiệp Nam cầu Kiền đã kê khai bổ sung và nộp đủ số tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo thông báo của Sở Tài chính.
Có 5/18 dự án có hạn chế, thiếu sót, như: Chậm phê duyệt giá đất, chậm xác định bổ sung tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sau điều chỉnh quy hoạch; chưa xác định giả đất theo mục đích sử dụng đất mới được chuyển đổi để thực hiện dự án; chưa xác định giá đất và làm rõ việc miễn giảm tiền sử dụng, tiền thuê đất đối với cơ sở xã hội hóa hoặc cấp giấy chứng nhận đầu tư trong đó có miễn tiền thuê đất chưa đúng quy định nhưng sau đó đã kịp thời điều chỉnh.
Có 7/18 dự án còn hạn chế, thiếu sót: Chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư, dự án phải gia hạn thời hạn sử dụng đất do chậm tiến độ theo pháp luật về đất đai.
Đối với 2 dự án đối ứng của dự án BT (Dự án Hoàng Huy - Sở Dầu, Dự án Khu đô thị mới Hoàng Huy Green River), UBND TP Hải Phòng không xác định chấm dứt lãi vay khi thực hiện giao đất theo quy định tại Nghị định số 69 năm 2019. Tuy nhiên, sau đó Sở Xây dựng và Chủ đầu tư đã có Biên bản xác nhận việc hoàn thành thanh toán Dự án BT, trong đó không tính lãi trả chậm theo Hợp đồng BT.
Một số dự án, chủ đầu tư thi công xây dựng nhưng chưa có giấy phép xây dựng hoặc xây dựng không đúng quy hoạch chi tiết được phê duyệt, giấy phép xây dựng được cấp hoặc một số hộ dân nhận chuyển nhưng nhà, đất của dự án có vi phạm trật tự xây dựng.
Theo TTCP, để xảy ra hạn chế, thiếu sót nêu trên trách nhiệm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng phụ trách lĩnh vực thời kỳ có liên quan; Hội đồng thẩm định giá đất thành phố thời kỳ có liên quan; Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách lĩnh vực của các sở, ngành; chủ đầu tư các dự án...
