Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đạt 705 triệu USD, giảm 3% so với cùng kỳ năm 2024. Dù kim ngạch sụt nhẹ, song cơ cấu thị trường và sản phẩm cho thấy nhiều tín hiệu chuyển dịch tích cực, hướng đến nâng cao giá trị và mở rộng thị trường mới.
9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đạt 705 triệu USD - Ảnh minh họa
Mỹ dẫn đầu, EU giữ đà tăng, Thái Lan là điểm sáng mới
Mỹ tiếp tục là thị trường lớn nhất, chiếm 37% tổng kim ngạch, đạt 261 triệu USD – giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng tháng 9, xuất khẩu sang Mỹ giảm tới 17% so với cùng kỳ 2024.
Nguyên nhân, theo các doanh nghiệp, là do nhà nhập khẩu Mỹ tăng mua mạnh trong nửa đầu năm để tránh rủi ro từ thuế đối ứng mới, khiến lượng hàng tồn kho cao. Đồng thời, áp lực cạnh tranh giá tại thị trường này ngày càng lớn.
Ngược lại, Liên minh châu Âu (EU) vẫn duy trì tăng trưởng, đạt 160 triệu USD, tăng 3%. Một số thị trường ghi nhận mức tăng mạnh như Italy (tăng 19%) và Hà Lan (tăng 37%), trong khi Đức giảm 24%.
Tín hiệu này cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang từng bước thích ứng với yêu cầu bền vững và chứng nhận nguồn gốc của thị trường EU.
Xuất khẩu cá ngừ sang các nước CPTPP đạt 96 triệu USD, tăng 9%, trong đó Nhật Bản tăng 15% và Canada tăng 17% – phản ánh tác động tích cực từ ưu đãi thuế quan trong khối. Tuy nhiên, một số thị trường như Mexico và Chile ghi nhận xu hướng giảm nhẹ.
Đáng chú ý, Thái Lan – trung tâm chế biến thủy sản lớn trong khu vực – tăng nhập khẩu cá ngừ Việt Nam thêm 83%, đạt 28 triệu USD. Xu hướng này cho thấy vai trò ngày càng rõ của Việt Nam trong chuỗi cung ứng cá ngừ loin hấp đông lạnh, nguyên liệu cho ngành sản xuất cá ngừ đóng hộp khu vực.
Bên cạnh đó, Ai Cập tăng nhập khẩu tới 146%, mở ra cơ hội khai thác thị trường mới nổi ở Trung Đông – châu Phi.
Sản phẩm loin và cá ngừ cắt miếng tăng tỷ trọng
Về cơ cấu sản phẩm, cá ngừ tươi và đông lạnh (mã HS 03) đạt 383 triệu USD, chiếm 54% tổng kim ngạch – gần tương đương cùng kỳ năm trước. Trong đó, sản phẩm mã HS0304 (loin, fillet) tăng nhẹ 2%.
Ngược lại, cá ngừ chế biến và đóng hộp (mã HS 16) đạt 322 triệu USD, giảm 6%. Đáng lưu ý, cá ngừ đóng hộp – mặt hàng chiếm gần 2/3 nhóm HS16 – giảm 9%, do nguồn nguyên liệu trong nước khan hiếm, chi phí logistics tăng, trong khi giá bán ra không tăng tương ứng.
Theo VASEP, sự dịch chuyển trong cơ cấu sản phẩm cho thấy doanh nghiệp đang tăng đầu tư vào nhóm sản phẩm giá trị gia tăng cao như loin, steak, sashimi, thay vì tập trung vào sản phẩm thô.
Năm 2025, nhu cầu nhập khẩu cá ngừ tại Mỹ và châu Âu ổn định, song mức độ cạnh tranh gia tăng mạnh. Các nhà nhập khẩu ngày càng ưu tiên nguồn cung có chứng nhận MSC, IUU và truy xuất nguồn gốc đầy đủ.
Trong khi đó, Nhật Bản tăng nhập khẩu cá ngừ đông lạnh cho sashimi và sản phẩm cao cấp, mở cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư dây chuyền hiện đại nhằm thâm nhập phân khúc giá trị cao.
Với đà giảm nhẹ trong quý III, xuất khẩu cá ngừ cả năm 2025 dự kiến đạt 930–950 triệu USD, giảm nhẹ so với năm 2024.
Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường, tăng cường xuất khẩu sang Trung Đông và châu Phi, đồng thời đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng và đạt chứng nhận bền vững nhằm giảm rủi ro từ rào cản thương mại trong thời gian tới.
