Ngân hàng đang cho vay vượt mức huy động
Thông tin tại hội thảo “Sử dụng vốn hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” do báo Tuổi Trẻ tổ chức sáng 28/2, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú nhấn mạnh rằng hệ thống ngân hàng đang đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế.
Ông Tú cũng tiết lộ thực tế đáng chú ý, nhiều ngân hàng đang cho vay vượt mức vốn huy động, tức là huy động 10 đồng nhưng cho vay trên 10 đồng.
Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo NHNN, các đơn vị chức năng, cùng chuyên gia kinh tế và đại diện doanh nghiệp trong các lĩnh vực may mặc, da giày, bất động sản, bán lẻ… ở TP.HCM và các tỉnh miền Đông Nam Bộ.
NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 là 16%, tương đương khoảng 2,5 triệu tỷ đồng bơm ra thị trường. Trường hợp nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 10%, lượng tín dụng có thể tăng lên 3-3,2 triệu tỷ đồng.
Tuy nhiên, bài toán lớn đặt ra là nguồn vốn chủ yếu vẫn dựa vào tín dụng ngân hàng, trong khi các kênh huy động khác như thị trường vốn, trái phiếu doanh nghiệp chưa phát triển như kỳ vọng.
Ông Tú đưa ra con số đáng lưu ý về tổng dư nợ tín dụng hiện tại khoảng 16 triệu tỷ đồng, trong khi GDP chỉ đạt 12 triệu tỷ đồng, tức là tỷ lệ tín dụng/GDP đã lên đến 130%. Mức này cao hơn nhiều so với chuẩn an toàn ở một số nền kinh tế phát triển.
Theo Phó Thống đốc NHNN, để hỗ trợ tăng trưởng, các ngân hàng thương mại đang đẩy mạnh tín dụng, thậm chí vượt cả vốn huy động.
Tổng vốn huy động của hệ thống ngân hàng hiện tại là 15,2 triệu tỷ đồng, nhưng tổng dư nợ cho vay đã lên đến 15,8 triệu tỷ đồng. Trong khi ở nhiều quốc gia, nguyên tắc an toàn là huy động 10 đồng chỉ được phép cho vay 9 đồng, để đảm bảo dự trữ.
Điều này có nghĩa là nhiều ngân hàng đang phải sử dụng cả vốn tự có, vốn điều lệ và vốn tái cấp vốn từ NHNN để tiếp tục cung ứng tín dụng. Dù đây là giải pháp tạm thời để kích thích nền kinh tế, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu không kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng.
 |
| Ông Đào Minh Tú, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, phát biểu kết luận tại hội thảo. Ảnh: Tuổi Trẻ Online |
Không chỉ là tăng trưởng tín dụng, mà phải sử dụng hiệu quả
Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước TP.HCM, vấn đề không nằm ở chỗ có thể mở rộng tín dụng đến đâu, mà quan trọng là dòng vốn có được sử dụng hiệu quả hay không. Dù định hướng tăng trưởng tín dụng năm nay là 16%, tương ứng khoảng 2,5 triệu tỷ đồng, nhưng nếu doanh nghiệp không hấp thụ tốt thì mục tiêu này cũng không mang lại nhiều ý nghĩa.
Thực tế, nhiều ngành như xuất khẩu, sản xuất hàng tiêu dùng hay nông nghiệp vẫn đang gặp khó khăn trong tiếp cận vốn, dù lãi suất đã giảm và các ngân hàng tích cực triển khai các gói tín dụng ưu đãi. Một phần nguyên nhân đến từ sự thận trọng của ngân hàng trong xét duyệt hồ sơ, nhằm hạn chế rủi ro nợ xấu.
Theo ông Lệnh, nhiệm vụ của ngành ngân hàng trong thời gian tới không chỉ là cung ứng vốn kịp thời mà còn phải đảm bảo vốn chảy đúng vào những lĩnh vực thực sự cần thiết, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững thay vì chỉ tập trung vào mở rộng tín dụng bằng mọi giá.
>> S&P Global Ratings: Ngân hàng lớn tiếp tục giữ vững vị thế, ngân hàng nhỏ đối mặt thách thức vốn và chất lượng tài sản
