Từ 1/1/2026, Luật Trật tự an toàn giao thông quy định trẻ em dưới 10 tuổi và có chiều cao dưới 1,35 m khi đi ôtô phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp và không được ngồi hàng ghế phía trước cùng với người lái có hiệu lực. Các nghiên cứu đều chỉ ra ghế an toàn khi được sử dụng đúng cách có thể giảm tỷ lệ tử vong và chấn thương nặng đáng kể, khoảng 50–80% với các loại ghế phù hợp cho từng lứa tuổi. Các báo cáo của cơ quan an toàn Mỹ (NHTSA) ước tính mức giảm lớn đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nếu sử dụng ghế đúng chuẩn.
Trên thực tế phổ biến ở Việt Nam, nhiều mẫu hatchback, sedan cỡ nhỏ hoặc compact chỉ trang bị 2 điểm móc ISOFIX ở hai vị trí ngoài của băng ghế sau. Khoảng cách bề ngang giữa hai tựa ghế và cấu trúc đệm ngồi khiến việc bố trí ba ghế trẻ em tiêu chuẩn nằm ngang là bất khả thi với nhiều bộ ghế chuẩn quốc tế.
Nhiều gia đình đông con đang loay hoay tìm phương án lắp thiết bị an toàn cho trẻ trên xe. Ảnh minh họaNếu gia đình bạn đang rơi vào trường hợp trên thì đây là lời khuyên thực tế từ những người có kinh nghiệm và các chuyên gia:
- Đừng chỉ mua theo cảm tính, hãy đo xe trước. Đo bề ngang băng ghế sau, khoảng cách tựa đầu và kiểm tra sổ tay ôtô để biết vị trí móc ISOFIX và giới hạn kích thước ghế.
- Kết hợp loại ghế theo lứa tuổi. Không nhất thiết cả ba phải là ghế có đầu móc ISOFIX. Một phương án hợp lý là: hai ghế chuyên dụng cho bé nhỏ bên ngoài (lắp ISOFIX hoặc dây đai) và một ghế booster (ghế nâng) gọn ở giữa cho trẻ lớn hơn nếu chiều rộng cho phép và khi ghế booster được bảo đảm đúng bằng dây an toàn. Các chuyên gia và nhà sản xuất cũng khuyến nghị dùng ghế “slim/narrow” chuyên cho xe nhỏ.
- Sử dụng dây an toàn đúng cách khi ISOFIX không đủ. Với xe đời cũ hoặc khi thiếu chốt ISOFIX, nhiều ghế vẫn có thể lắp an toàn bằng dây an toàn 3 điểm và top-tether nếu làm đúng theo hướng dẫn nhà sản xuất. Hãy đọc kỹ hướng dẫn của cả ghế lẫn xe.
- Xem xét lắp ghế ở hàng ghế trước chỉ khi quy định và an toàn cho phép. Một số chuyên gia đề xuất linh hoạt trong hoàn cảnh bất khả kháng, nhưng phải tắt túi khí hành khách nếu lắp ghế cho trẻ nhỏ ở ghế trước và tuân thủ nghiêm quy chuẩn kỹ thuật. Luật quy định chính thức ưu tiên ghế sau, tham khảo hướng dẫn của cơ quan quản lý trước khi làm khác.
- Nhờ chuyên gia kiểm tra lắp đặt. Nhiều cửa hàng chính hãng, kỹ thuật viên an toàn trẻ em hoặc trạm kiểm định có dịch vụ kiểm tra lắp ghế. Dù đây là một bước nhỏ nhưng có thể phát hiện sai sót chết người trong lắp đặt.
Nếu tất cả những phương án trên đều không giải quyết được vấn đề thì đã đến lúc gia đình bạn tính đến việc đổi xe. Ảnh minh họaKhi nào nên đổi xe hoặc chọn phương án khác?
Nếu gia đình thường xuyên phải chở ba trẻ nhỏ cùng lúc, giải pháp lâu dài nên xem xét xe có băng ghế sau rộng hơn hoặc xe 7 chỗ có nhiều mốc ISOFIX; hoặc tổ chức luân phiên phương tiện (đi xe hai chuyến) nếu tình huống chỉ thỉnh thoảng xảy ra. Việc đổi xe tuy tốn kém nhưng mang lại sự an toàn cho người sử dụng và phù hợp pháp luật.
