Lợi nhuận khối công ty thép tăng trưởng, các công ty xi măng và gạch ốp lát đối mặt với khó khăn

13:00 31/03/2025

Trong nhóm ngành vật liệu xây dựng, các công ty thép ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng trong năm 2024, còn các công ty xi măng và gạch ốp lát có sự phân hóa về kết quả kinh doanh.

Lợi nhuận khối công ty thép tăng trưởng, các công ty xi măng và gạch ốp lát đối mặt với khó khăn- Ảnh 1.

Theo báo cáo của VIS Rating, năm 2024, ngành vật liệu xây dựng – bao gồm 30 công ty thép, xi măng và gạch ốp lát hàng đầu về doanh thu ghi nhận tăng trưởng 13% doanh thu so với cùng kỳ năm trước (svck) và lợi nhuận ròng (+111% svck). Các công ty thép dẫn đầu sự phục hồi của ngành, đạt mức tăng trưởng doanh thu 14% svck và lợi nhuận ròng tăng 123% svck.

Kết quả này được thúc đẩy bởi sự khởi sắc của thị trường xây dựng hạ tầng và khu công nghiệp, doanh số thép nội địa tăng 9% svck, đảo ngược mức giảm 9% của năm trước. Biên lợi nhuận gộp trung bình của các công ty thép cải thiện lên 9,1% (năm 2023: 7,5%), nhờ giá các nguyên liệu chính đầu vào giảm, bao gồm than cốc (-18,7% svck), quặng sắt (-8,7% svck) và thép cuộn cán nóng (-10% svck).

“Trong năm 2025, chúng tôi kỳ vọng lợi nhuận của các công ty thép sẽ tiếp tục tăng nhờ nhu cầu xây dựng gia tăng và các biện pháp áp thuế chống bán phá giá gần đây nhằm bảo vệ các doanh nghiệp nội địa”, báo cáo của VIS Rating nêu.

Trong khi đó, lỗ hoạt động kinh doanh của các công ty xi măng giảm xuống còn 65 tỷ đồng trong năm 2024, từ mức 200 tỷ đồng của năm trước. Mặc dù doanh thu tăng 3% svck, biên lợi nhuận gộp thu hẹp còn 8,7% (trung bình giai đoạn 2022-2023: 10,4%) và chi phí bán hàng tăng 4% svck. Nhu cầu và doanh số yếu ở cả thị trường nội địa và xuất khẩu khiến nhiều công ty phải giảm giá bán và hoạt động dưới mức công suất tối ưu. Doanh số xuất khẩu xi măng giảm 14% svck trong năm 2024, chủ yếu tại Bangladesh (-19% svck) và Philippines (-11% svck). Trong năm 2025, chúng tôi kỳ vọng doanh số nội địa sẽ tăng tốc nhờ sự khởi sắc của các hoạt động xây dựng, giúp giảm bớt tác động từ các thị trường xuất khẩu chính.

Liên quan đến các công ty gạch ốp lát, năm 2024, doanh số bán gạch ốp lát tăng 15% svck, được hỗ trợ bởi mức tăng 9% svck trong doanh số xuất khẩu. Các công ty gạch ốp lát trong phạm vi nghiên cứu của VIS Rating ghi nhận doanh thu ít biến động (0,4% svck) và lợi nhuận ròng tăng 2,5% svck, cho thấy sự ổn định sau giai đoạn suy giảm hai chữ số trong thời kỳ khó khăn của bất động sản từ 2022 đến 2023. Vicostone, công ty con của Phenikaa (xếp hạng A, triển vọng ổn định), ghi nhận doanh thu giảm nhẹ 1% svck, trong khi Viglacera, công ty con của Gelex (xếp hạng A, triển vọng ổn định), tăng doanh thu gạch ốp lát 3% svck.

VIS Rating kỳ vọng năm 2025, sự phục hồi của thị trường bất động sản nhà ở sẽ góp phần cải thiện doanh số và lợi nhuận cho các công ty gạch ốp lát.

Tỷ lệ đòn bẩy tài chính và khả năng bao phủ nợ của các công ty trong phạm vi nghiên cứu của VISRating duy trì ổn định trong năm 2024. Tổng nợ của ngành tăng 21% svck trong năm 2024, chủ yếu do các khoản nợ dài hạn để tài trợ cho các dự án mới, như dự án thép Dung Quất 2 của Hòa Phát.

Lãi vay trung bình theo năm giảm từ 6% xuống 3,7% trong năm 2024, và chi phí lãi vay trung bình giảm 26% svck, nhờ môi trường lãi suất thấp. Điều này dẫn đến tỷ lệ EBIT trên chi phí lãi vay cải thiện lên 4,5 lần trong năm 2024, so với mức 2,2 lần của năm 2023. Mặt khác, dòng tiền hoạt động từ hoạt động kinh doanh (CFO) giảm 57% svck trong năm 2024, chủ yếu do các công ty thép lớn (TVN, HSG, NKG) tận dụng giá thấp trong quý 4/2024 để tích trữ nguyên vật liệu thô.

“Chúng tôi tin rằng sự suy giảm này sẽ đảo ngược vào năm 2025 nhờ vào việc cải thiện doanh số, được hỗ trợ một phần bởi sự giảm cạnh tranh từ thép nhập khẩu sau khi áp dụng các mức thuế chống bán phá giá mới”, báo cáo của VIS Rating thể hiện sự kỳ vọng.