Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra tiếp tục ghi nhận tín hiệu hồi phục trong tháng 10/2025. Kim ngạch toàn ngành đạt 217 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 10 tháng, xuất khẩu đã vượt mốc 1,8 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ, cho thấy xu hướng tăng trưởng trở lại dù nhiều thị trường vẫn duy trì đà giảm.
10 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá tra đã vượt mốc 1,8 tỷ USD - Ảnh minh họa
Trung Quốc bật tăng trở lại
Xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc & Hồng Kông (Trung Quốc) trong tháng 10 đạt 73 triệu USD, tăng mạnh 19% sau khi chững lại vào tháng 9. Đây được xem là tín hiệu phục hồi nhu cầu nhập khẩu của Trung Quốc trong mùa cao điểm cuối năm.
Ở chiều ngược lại, thị trường Mỹ giảm 17%, chỉ đạt 29 triệu USD trong tháng 10. Xuất khẩu sang Brazil ghi nhận sự đảo chiều nhẹ, tăng 1% lên 15 triệu USD sau khi giảm vào tháng trước. Trong khi đó, Anh tiếp tục giảm sâu—kim ngạch tháng 10 chỉ đạt 4 triệu USD, giảm tới 33% so với cùng kỳ năm 2024.
Khối CPTPP tiếp tục là động lực tăng trưởng chính của ngành cá tra. Trong 10 tháng đầu năm, kim ngạch sang khu vực này đạt 305 triệu USD, tăng tới 36% và chiếm 17% tổng kim ngạch toàn ngành.
Mexico đạt 63 triệu USD, tăng 1%; Nhật Bản đạt 39 triệu USD, tăng 14%; Malaysia tăng mạnh 37%, cho thấy nhu cầu nhập khẩu mở rộng rõ rệt.
Xuất khẩu cá tra sang EU đạt 149 triệu USD sau 10 tháng, tăng 3% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, thị trường nội khối ghi nhận sự phân hóa rõ rệt: Hà Lan và Đức tiếp tục giảm; Tây Ban Nha bật tăng 22%, trở thành điểm sáng của khu vực. Diễn biến này phản ánh sự thay đổi trong thói quen tiêu thụ và chiến lược nhập khẩu giữa các quốc gia EU.
Sản phẩm chế biến tăng tốc, mở rộng dư địa giá trị gia tăng
Phile cá tra đông lạnh (HS0304) tiếp tục dẫn dắt cơ cấu mặt hàng, đạt gần 1,5 tỷ USD trong 10 tháng, tăng 11% so với cùng kỳ.
Nhóm sản phẩm cá tra đông lạnh, khô, nguyên con (trừ HS0304) đạt 315 triệu USD, gần như đi ngang.
Đáng chú ý, nhóm cá tra chế biến tăng tới 19%, đạt 44 triệu USD và chiếm 2,4% tổng kim ngạch. Đây là tín hiệu tích cực cho chiến lược mở rộng sản phẩm giá trị gia tăng của ngành.
Sau giai đoạn chững lại trong quý III, xuất khẩu tháng 10 đang cho thấy các tín hiệu cải thiện tại một số thị trường lớn, dù nhu cầu tại Mỹ và EU chưa phục hồi hoàn toàn.
VASEP dự báo trong quý IV/2025, một số thị trường có thể tiếp tục suy giảm. Yếu tố được kỳ vọng nhất là kết quả POR20 tại Mỹ, khi doanh nghiệp Việt Nam được áp mức thuế chống bán phá giá 0%, giúp củng cố niềm tin của nhà nhập khẩu. Tuy nhiên, mức thuế đối ứng 20% vẫn khiến biên lợi nhuận chịu áp lực, buộc doanh nghiệp phải đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường.
Trong quý IV/2025 và năm 2026, hướng đi chủ đạo của ngành cá tra sẽ là mở rộng sang CPTPP (Canada, Mexico, Malaysia, Anh) nhờ ưu đãi thuế và sức mua ổn định; Đẩy mạnh thị trường Trung Đông, nơi có nhu cầu lớn và điều kiện tiếp cận thuận lợi; Tận dụng EU với các quy định kỹ thuật linh hoạt hơn đối với sản phẩm nuôi trồng, tạo cơ hội cho sản phẩm chế biến sâu.
Nếu tận dụng tốt các ưu đãi thuế quan và xu hướng dịch chuyển thị trường, ngành cá tra Việt Nam có khả năng duy trì đà phục hồi và hướng tới tăng trưởng bền vững trong năm 2026.
Theo VASEP, ngành cá tra Việt Nam là ngành quan trọng, góp phần lớn vào nền kinh tế thủy sản của đất nước và xuất khẩu liên tục tăng trưởng qua các năm, đặc biệt những năm gần đây cá tra mang về lượng ngoại tệ từ 1,8 – 2,4 tỷ USD cho ngành thủy sản xuất khẩu.
Việt Nam có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc nuôi cá tra, đặc biệt là tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long như Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long, Tiền Giang. Các vùng này có hệ thống sông ngòi, ao hồ rộng lớn, thích hợp cho nuôi cá tra.
Việt Nam là quốc gia sản xuất cá tra lớn nhất thế giới, có quy mô sản xuất rất lớn, bao gồm cả nuôi trồng và chế biến. Mặc dù diện tích nuôi không có sự tăng mạnh trong 10 năm qua, nhưng sản lượng cá tra vẫn tiếp tục tăng trưởng đều đặn từ 1,11 triệu tấn (2015) lên 1,787 triệu tấn (2024). Sự gia tăng sản lượng này có thể do năng suất nuôi cá tra đã được cải thiện nhờ vào ứng dụng công nghệ mới, quản lý sản xuất hiệu quả hơn và áp dụng các phương pháp nuôi bền vững.
Cá tra Việt Nam được chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau như fillet cá tra, cá tra đông lạnh, cá tra phi lê tẩm gia vị, cá tra tươi sống, v.v. Những sản phẩm này chủ yếu phục vụ cho xuất khẩu.
